Use of wheat and gram sawdust/straw

गहू आणि हरबर्‍याच्या तूस/ भुश्याचा वापर

  • भुस्सा म्हणजे उत्पादनातून धान्याला वेगळे काढल्यानंतर उरणारे अवशेष असतात.
  • त्याचा खत बनवण्यासाठी, मल्चिंगसाठी, नर्सरी बनवताना अशा अनेक प्रकारे उपयोग केला जाऊ शकतो. तसेच तो मातीची जैविक क्षमता वाढवण्यासाठी महत्वपूर्ण असतो.
  • गव्हाचा भुस्सा/ तूस मशरूम उत्पादनासाठी उपयुक्त असतो.
  • गहू आणि हरबर्‍याच्या भुश्याचा वापर शेणखत बनवतानाही केला जातो. तसेच गोवर्‍या बनवताना त्याला शेणात मिसळले जाते.
  • कुक्कुटपालनासारख्या कृषि उद्योगात त्याला पृष्ठभाग कोरडा ठेवण्यासाठी आणि तापमान नियंत्रित करण्यासाथू पसरले जाते.
  • गव्हाच्या भुस्सा/ तुसाचा वापर पशु आहारात देखील केला जातो.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Harvesting in wheat

गव्हाची कापणी

  • तुसे पिवळी, शुष्क आणि ठिसुळ होतात आणि दाणे कडक होतात तेव्हा पिकाची कापणी केली जाते.
  • गेल्या काही वर्षात देशातल्या अनेक राज्यात पिकाच्या कापणी आणि मळणीसाठी थ्रेशिंग मशीन वापरले जाऊ लागले आहे.
  • धान्यात सुमारे 15 टक्के आर्द्रता असताना पिकाची कापणी करावी.
  • गव्हाच्या ओंब्या पिवळ्या झाल्यावरच पिकाची कापणी करतात.
  • गव्हाच्या पेरणीपासून 110-130 दिवसांनी गव्हाची कापणी करतात.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Post-harvest management in gram

हरबर्‍याच्या पिकाच्या कापणीनंतरचे नियोजन

  • हरबर्‍याच्या पिकाच्या कापनिंनंतर पाच ते सहा दिवस उत्पादन चांगल्याप्रकारे वाळवावे.
  • सुकवल्यावर कापलेल्या धान्याची थ्रेशिंग मशीन वापरुन मळणी करावी.
  • साठवण करण्यापूर्वी पिकाचे दाणे चांगल्या प्रकारे वाळवावेत.
  • साठवण करताना भुंगेर्‍यापासून (पल्स बीटल) बचाव करण्यासाठी 10% मॅलाथियान द्रावणात पोते बुडवावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Storage technique for gram

हरबर्‍याच्या साठवणुकीचे तंत्र

  • सुमारे 13 ते 15 टक्के आर्द्रता असताना पिकाची कापणी केल्याने हरबर्‍याच्या दाण्यांचे प्रमाण घटते.
  • साठवणुक करताना योग्य काळजी घेतल्याने हरबर्‍याच्या गुणवत्तेशी संबंधित घटकांवर जसे रंग, बाह्य रूप इ. परिणाम होतो.
  • उत्पादनाच्या साठवणुकीपूर्वी त्याची सफाई करावी.
  • साठवण केलेल्या धान्याचे वेळोवेळी निरिक्षण करावे.
  • साठवणुकीच्या वेळी धान्यातील आर्द्रतेकडे खास लक्ष द्यावे. आर्द्रता कमी असल्यास दाणे तुटू शकतात.
  • वातावरण अनुकूल नसल्यास धान्य अधिक तुटते.
  • निरोगी दाण्यांची बाजारातील किंमत जास्त असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Lesser grain borer control in wheat

साठवणुक केलेला गहू पोखरणार्‍या किड्यांचे नियंत्रण

  • धान्य साठवण्यापूर्वी त्याला कडक उन्हात वाळवावे.
  • हवा खेळती असलेल्या सीमेंट किंवा कॉन्क्रीटने बांधलेल्या पक्क्या गोदामाचा वापर करावा.
  • गोदामातील धान्याच्या थप्प्यांमध्ये किमान 2 फुट अंतर ठेवावे.
  • गोदामात धान्याच्या पोत्यांची थप्पी लावताना पोती छताला किंवा भिंतींना चिकटणार नाहीत याची खबरदारी घ्यावी.
  • गोदामात हवा खेळती असल्यास धान्यातील आर्द्रता वाढत नाही. त्यामुळे वेगवेगळ्या रोगांपासून आणि किड्यांपासून धान्याचा बचाव होतो.
  • धान्याच्या साठवणुकीसाठी दमट आणि ओल्या पोत्यांचा वापर करू नये.
  • कोरड्या मोसमात महिन्यातून किमान एकदा आणि पावसाळ्यात आठवड्यातून किमान एकदा धान्याची पाहणी करावी. धान्यात प्रमाणाबाहेर आर्द्रता असल्यास ते गोदामातून बाहेर काढून वाळवावे.
  • मेलाथियाँन @ 100 मिलीग्रॅम प्रति वर्ग मीटर फवारावे.
  • डाईक्लोरवास @ 0.5 ग्रॅम प्रति वर्ग मीटर वापरल्याने देखील धान्याचा संक्रमणापासून बचाव होतो.
  • डेल्टामेथ्रिन की 10 ग्रॅम प्रति लीटर द्रावण गोदामात फवारावे.
  • कीटकनाशके विषारी असल्याने त्यांच्या लेबलवरील सर्व खबरदारीच्या सूचनांचे पालन करावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Gram harvesting

हरबर्‍याची कापणी

  • अधिकांश शेंगा पिवळ्या झाल्यावर हरबर्‍याची कापणी करावी.
  • कापणीच्या वेळी हरबर्‍यात सुमारे 15 टक्के आर्द्रता असावी.
  • झाड वाळते आणि त्याची पाने लालसर राखाडी रंगाची होऊन गळू लागतात तेव्हा पीक कापणीस तयार झालेले असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Thrips control in tomato

टोमॅटोवरील तेलकिड्यांचे (थ्रिप्स) नियंत्रण

  • तेलकिडे (थ्रिप्स) रोपांमधील रस शोषतात. त्यामुळे रोपे पिवळी पडतात आणि कमजोर होतात आणि उत्पादन घटते.
  • या किडीच्या नियंत्रणासाठी प्रोफेनॉफॉस 3 मिली. प्रति ली. पाणी किंवा फिप्रोनिल 3 मिली. प्रति ली. पाणी किंवा थायमेथोक्झोम 0.5 ग्रॅम प्रति ली. पाणी दर 10 दिवसांनी फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Disadvantages of burning Sawdust/Chaff/Straw

पिकाचे अवशेष/ भुस्सा /तूस जाळल्याने होणारे नुकसान

  • मोकळ्या जागेत पिकाच्या अवशेषांना जाळल्याने होणारे वायू प्रदूषण होते आणि वायूची गुणवत्ता आणि मानवी आरोग्यावर दुष्परिणाम हा चिंतेचा विषय आहे.
  • मातीतील पोषक तत्वे आणि मातीतील सूक्ष्मजीवांवर देखील त्याचा दुष्परिणाम होतो.
  • आगींमुळे शेतात आणि बाहेर गंभीर वायू प्रदूषण होते. शेतीच्या परिरसातील धूर आणि प्रदूषित हवेमुळे लोकांवर दुष्परिणाम होतो आणि शेतांपासून शेकडो किलोमीटर दूरपर्यंत धूर पसरतो.
  • शेतात भुस्सा जाळल्याने मातीतील आर्द्रता घटते आणि मातीच्या आरोग्याला हानी पोहोचते.
  • भुस्सा जाळल्याने CO2 गॅस निर्माण होतो. त्यामुळे ग्लोबल वॉर्मिंग आणि पर्यावरणातील बदलात वाढ होते.
  • काही वेळा आग अनियंत्रित होते. त्यामुळे भारी नुकसान होऊ शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Picking of Tomato

टोमॅटोची तोडणी

टोमॅटोची तोडणी त्याच्या वापरावर अवलंबून असते. सामान्यता चार अवस्था आढळून आलेल्या आहेत.

  • हिरवी फळे:- पुर्णपणे विकसित हिरवी फळे दूरवरच्या बाजारपेठेसाठी तोडली जातात.
  • गुलाबी फळे:- फळांची टोके गुलाबी किंवा लाल रंगाची झाल्यावर फळांची स्थानिक बाजारपेठेसाठी तोडणी केली जाते.
  • परिपक्व फळे:- फळे जवळपास लाल होतात आणि मऊ पडण्यास सुरुवात होते,
  • पूर्ण परिपक्व फळे:- फळे पुर्णपणे लाल आणि मऊ होतात. अशा फळांना डबा बंद करण्यासाठी आणि प्रोसेसिंगसाठी तोडतात.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Control of Powdery Mildew of muskmelon

ख़रबूजातील धुरी रोगाचे नियंत्रण

  • पानांवर पांढरे किंवा धूसर रंगाचे डाग पडतात. नंतर ते बदलून त्यात पांढर्‍या रंगाची भुकटी तैय्यार होते.
  • पंधरा दिवसांच्या अंतराने हेक्झाकोनाझोल 5% SC 300 मिली. प्रति एकर किंवा थायोफिनेट मिथाईल 400 ग्रॅम प्रति एकर फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share