Control of pod borer in moong

मुगाच्या शेंगा पोखरणार्‍या अळीचे नियंत्रण

  • अळ्या मोठ्या होतात तेव्हा त्या शेंगामधील बिया खाऊन हानी करतात.
  • शेंगा पोखरणार्‍या अळीच्या संक्रमणामुळे शेंगा वेळेपूर्वी वाळून गळतात.
  • पेरणीपुर्वी शेतात खोल नांगरणी करून मातीतील किड्यांची अंडी आणि कोशांचा नायनाट करावा.
  • पेरणीसाठी मुगाची लवकर परिपक्व होणारी वाणे वापरावीत.
  • मुगाच्या रोपांमध्ये निश्चित अंतर ठेवावे.
  • क्लोरपायरीफॉस 20% ई.सी.450 मिली/एकर किंवा इंडोक्साकार्ब 14.5% एस.सी. @ 160-200 मिली/एकर पाण्यात मिसळून फवारावे.
  • इमामेक्टिन बेंझोएट 5% एस.जी. @ 100 ग्रॅम/एकर पाण्यात मिसळून फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Control of thrips in moong

मुगावरील तेलकिड्यांचे (थ्रिप्स) नियंत्रण

  • ही कीड रोपांमधील रस शोषते. त्यामुळे रोपे पिवळी पडतात आणि कमजोर होतात आणि उत्पादन घटते.
  • या किडीच्या नियंत्रणासाठी प्रोफेनोफॉस 400 मिली. प्रति एकर किंवा फिप्रोनिल 400 मिली. प्रति एकर किंवा थायमेथोक्झोम 200 ग्रॅम प्रति एकर दर 10 दिवसांनी फवारावे.
  • निंबोणीच्या बियांचा अर्क (NSKE) 5% किंवा ट्रायजोफॉस @ 350 मिली/एक पाण्यात मिसळून फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Seed rate in green gram (Moong)

मुगाच्या बियाण्याचे प्रमाण

  • खरीपाच्या हंगामासाठी 8-9 किग्रॅ/ एकर या प्रमाणात बियाणे वापरावे तर उन्हाळी हंगामासाठी 12-15 किग्रॅ/ एकर या प्रमाणात बियाणे वापरावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Suitable soil for green gram (Moong) cultivation

मुगाच्या शेतीसाठी उपयुक्त माती

  • पाण्याचा उत्तम निचरा होणारी रेताड लोम किवा लोम माती मुगाच्या पिकासाठी उत्तम असते.
  • लवणीय आणि क्षारीय माती मुगाच्या शेतीस उपयुक्त नसते.
  • मुगाचे पीक पाणी तुंबण्यासाठी अतिसंवेदनशील असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Sowing time of green gram (moong)

मुगाच्या पेरणीसाठी सुयोग्य वेळ

  • खरीपाच्या पेरणीसाठी जुलै महिन्याचा पहिला पंधरवडा उत्तम असतो. उन्हाळी पिकाच्या पेरणीसाठी मार्च-एप्रिल महीने हा उत्तम काळ असतो.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Climatic conditions for green gram (moong) cultivation

मुगाच्या शेतीसाठी आवश्यक हवामान

  • मुगाच्या शेतीसाठी उष्ण दमट हवामान आणि 25-35℃ तापमान उत्तम असते.
  • जेथे वार्षिक पर्जन्यमान 60-75 cm असते असा भाग मुगाच्या शेतीसाठी सर्वोत्तम असतो.
  • पेरणीच्या वेळी 25-30℃ तापमान चांगले असते.
  • कापणीच्या वेळी 30-35℃ तापमान चांगले असते.
  • मूग सर्वधिक चिवट दळदार पीक असून ते बर्‍याच प्रमाणात शुष्कता सहन करू शकते.
  • परंतु पाणी तुंबणे आणि ढगाळ हवा या पिकासाठी हानिकारक असते.
  • हे पीक भारतात तिन्ही हंगामात घेतले जाते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Seed Treatment in green gram

मुगाचे बीजसंस्करण

पेरणीपुर्वी कार्बोक्सिन 37.5 + थायरम  37.5 @ 2.5 ग्रॅम/ किलोग्रॅम बियाणे वापरुन बीजसंस्करण करावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Selection of seed in moong

मुगाच्या पिकासाठी बियाण्याची निवड

  • निरोगी, उत्तम गुणवत्ता असलेली बियाणी निवडावीत.
  • भरघोस उत्पादनासाठी चांगली वाणे निवडावीत.
  • बियाणे रोगमुक्त असावे.
  • बियाण्याची अंकुरण क्षमता चांगली असावी.
  • शेतकर्‍यांनी अंकुरणाचा अवधि, पोषक तत्वांची आवश्यकता याचीही पडताळणी करावी.
  • रोगग्रस्त बियाण्याचा वापर करण्यापूर्वी बुरशीनाशक आणि कीटकनाशक वापरुन बीजसंस्करण करावे आणि त्यानंतरच बियाणे पेरावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Land Preparation in Green gram (Moong)

मुगाच्या पिकासाठी जमिनीची मशागत

  • खरीपाच्या पिकासाठी पलटी नांगराने एकदा खोल नांगरणी करावी. पाऊस सुरू होताच 2-3 वेळा देशी नांगराने किंवा कल्टिव्हेटरने नांगरणी करून शेत तणमुक्त करावे आणि वखर वापरुन सपाट करावे.
  • वाळवीपासून बचाव करण्यासाठी क्लोरपायरीफॉस 1.5 % डी.पी. चूर्ण 10-15 कि.ग्रॅ/एकर या प्रमाणात मशागत करताना मातीत मिसळावे.
  • मुगाच्या उन्हाळी शेतीत रब्बी पिकाच्या कापणीनंतर लगेचच शेतात नांगरणी करून 4-5 दिवसांनंतर वेचणी करावी.
  • वेचणीनंतर 2-3 वेळा देशी नांगर किंवा कल्टिव्हेटरने नांगरणी करून आणि वखर चालवून शेताला सपाट आणि मातीला भुसभुशीत करावे. त्यामुळे त्यातील ओल संरक्षित होईल आणि चांगले बीज अंकुरण होईल.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Yellow Mosaic Virus in Legumes crops

द्विदल धान्यांच्या पिकावरील केवडा रोग (पिवळा मोझेक व्हायरस)

केवडा रोग (पिवळा मोझेक व्हायरस):- केवडा रोगाचा (पिवळा मोझेक व्हायरस)  उपद्रव मुख्यत्वे खरीपाच्या हंगामात सोयाबीन, उडीद, मूग आणि इतर काही पिकांमध्ये होतो. सोयाबीन, उडीद इत्यादि पिकांची केवडा रोगामुळे मोठी हानी होते. त्यामुळे उत्पादनावर विपरीत परिणाम होतो. हा रोग 4-5 दिवसात शेतात सर्वत्र पसरतो आणि पीक पिवळे पडू लागते. या रोगाच्या प्रसारात पांढर्‍या माशीचा महत्वाचा सहभाग असतो.

रोग पसरण्याची मुख्य कारणे:-

  • रस शोषणारी कीड आणि पांढरी माशी या विषाणुजन्य रोगाचा प्रसार करते.
  • योग्य ते बीजसंस्करण न करणे, माहितीचा अभाव आणि दीर्घकाळ पडलेला दुष्काळ हे घटक देखील विषाणूच्या प्रसारास जबाबदार असतात.
  • कीटकनाशकांचा अतिवापर, योग्य माहिती नसताना औषधांचे मिश्रण फवारणे.
  • योग्य ते पीक चक्र स्वीकारण्यातील शेतकर्‍यांचे अपयश याचे मुख्य कारण असते.
  • शेताभोवतीच्या बांधांची साफसफाई न करण्याने देखील रोगाचा फैलाव होतो.
  • पांढरी माशी रोपच्या पानावर बसून रस शोषते आणि तेथेच लाळ गाळते. त्यामुळे रोगाचा प्रसार वाढतो.

रोगाची लक्षणे:-

  • सुरुवातीच्या काळात गडद पिवळे दाग दिसू लागतात.
  • रोगग्रस्त रोपांची पाने पिवळी पडतात.
  • रोगग्रस्त रोपांच्या पानांमधील शिरा स्पष्ट दिसू लागतात.
  • रोपांची पाने खरखरीत होतात.
  • ग्रस्त रोप खुरटते.

प्रतिबंधाचे उपाय :-

यांत्रिक पद्धती:-

  • सुरुवातीलाच ओगग्रस्त रोपांना उपटून जाळून टाकावे.
  • शेतातील पांढर्‍या माशीला आकर्षित करण्यासाठी प्रत्येक हेक्टरात 5-6 पिवळ्या रंगाचे चिकट सापळे लावावेत.
  • पिकाच्या चहुबाजूला झेंडूची लागवड करून सापळा रचावा.

जैविक पद्धत:-

  • सुरुवात होताच रोपांवर  प्रत्येक हेक्टरसाठी 1-1.5 ली.निंबोणीचे तेल+चिकट पदार्थ+200-250 ली. पाण्याच्या मिश्रणाच्या मात्रेची फवारणी करावी.
  • 2 किलो शेवग्याची पाने बारीक वाटून 5 ली. गोमूत्र आणि 5 ली. पाण्यात मिसळून ठेवावे. 5 दिवसांनी हे मिश्रण गाळून घ्यावे. 500 मिलीलीटर मिश्रण 15 लीटर पाण्यात मिसळून पिकावर फवारावे. हे पिकासाठी टॉनिक म्हणून कार्य करते.

रासायनिक पद्धत:-

  • डायमिथिएट  250-300 मिलीलीटर  किंवा थायोमेथाक्सोम 25WP 40 ग्रॅम किंवा इमिडाक्लोप्रिड 17.8 SL 40 मिलीलीटर किंवा अ‍ॅसिटामाप्रीड 40 ग्रॅम प्रति एकर 200-250 लीटर पाण्यात मिसळून फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share