Weed Management in Soybean

सोयाबीनच्या पिकातील तणावर नियंत्रण

  1. यांत्रिक पद्धत (कामगारांकडून निंदणी आणि कुदळणी):- सोयाबीनमध्ये 20-25 दिवसांनी आणि 40 -45 दिवसांनी अशी दोन वेळा निंदणी करणे आवश्यक असते. शक्यतो पेरणीनंतर 30 दिवसांनी कुदळणी करावी. कुदळणी करताना रोपांच्या मुळांना हानी होणार नाही अशी खबरदारी घ्यावी.
  2. तणनाशक रसायनांचा वापर:- शिफारस केलेल्या तणनाशकाचे 700 -800 लीटर पाण्यात मिश्रण करून त्याची फवारणी करावी. त्यासाठी फवारणी यंत्रात फ्लॅट फॅन किंवा फ्लड जेट नोझल लावून त्याचा उपयोग करावा. फवारणी ओलसर जमिनीवरच करावी. सोयाबीनच्या पिकासाठी शिफारस केलेल्या तणनाशकापैकी एखाद्याचाच वापर करावा आणि दरवर्षी रसायन बदलून वापरावे.

सोयाबीनच्या पिकासाठी शिफारस करण्यात आलेली तणनाशके

वापरासाठी योग्य वेळ रासायनिक नाव मात्रा/ हे
पेरणीपुरवी 1 फ्लुक्लोरालीन 2.2 लीटर
2 ट्राईफ्लुरालीन 2.0 लीटर
पेरणीनंतर लगेचच 1 मेटालोक्लोर 2 लीटर
2 क्लोमाझोन 2 लीटर
3 पेंडीमेथालीन 3.25 लीटर
4 डाक्लोरोसुलन 26 ग्रॅम
पेरणीनंतर 10-15 दिवसांनी 1 क्लोरोम्युरान इथाइल 36 ग्रॅम
पेरणीनंतर 15-20 दिवसांनी 1 इमेझेथापर 1 लीटर
2 क्बिज़ेलोफाप इथाइल 1 लीटर
3 फेनाक्सीफ्रोप इथाइल 0.75 लीटर
4 प्रोपाक्विजाफोप 0.75 लीटर

source:- https://iisrindore.icar.gov.in/

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Soybean Seed Treatment

सोयाबीनचे बीजसंस्करण:- सोयाबीनच्या पेरणीपुरवी कार्बाक्सिन 37.5% + थायरम 37.5 WP 250 ग्रॅम प्रति क्विंटल मात्रा वापरुन बिजसंस्करण करावे किंवा सोयाबीनचे बीजसंस्करण करण्यासाठी कार्बेन्डाझिम 12 % + मॅन्कोझेब 63% WP 250 ग्रॅम प्रति क्विंटल ही किंवा थायोफिनेट मिथाईल 45% + पायराक्लोस्ट्रोबीन 5% FS 200 मिली प्रति क्विंटल ही मात्रा वापरावी. त्यानंतर कीटकनाशक ईमिडाक्लोरप्रिड 30.5% SC 100 मिली प्रति क्विंटल किंवा थायमेथोक्साम 30% FS 250 मिली प्रति क्विंटलने सोयाबीनचे बीजसंस्करण केल्यास रस शोषक किडिपासून 30 दिवसांपर्यंत संरक्षण होते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Seed rate, sowing time and sowing method of Soybean

सोयाबीनच्या बियाण्याचे प्रमाण, पेरणीसाठी योग्य वेळ आणि पेरणीची पद्धत:-

बियाण्याचे प्रमाण:- वेगवेगळ्या वाणाच्या बियाण्याच्या आकारानुसार सामान्य अंकुरण क्षमता असलेल्या पुढील बियाण्याचा खालील प्रमाणात वापर करावा:- (1) लहान दाणे असलेली वाणे – 28 किलो प्रति एकर (2) मध्यम दाणे असलेली वाणे – 30 ते 32 किलो प्रति एकर (3) मोठे दाणे असलेली वाणे– 36 किलो प्रति एकर. |

पेरणीसाठी योग्य वेळ:- 20 जून ते जुलै महिन्याचा पहिला आठवडा हा कालावधी पेरणीसाठी उचित काळ असतो. सुमारे 3-4 इंच पाऊस झालेला असताना पेरणी सुरू करावी. उशिरा पेरणी करावी लागल्यास बियाण्याचे प्रमाण सव्वा पट वाढवावे आणि दोन ओळींमधील अंतर 30 सेमी. ठेवावे. उशिरा पेरणी केल्यास लवकर तयाऱ होणार्‍या जातीची लागवड करावी.

पेरणीची पद्धत:- सोयाबीनची पेरणी ओळींमध्ये करावी. बियाण्याला दोन ओळीत 45 से.मी. अंतर सोडून 3-5 सेमी. खोलीवर पेरावे. पेरणीसाठी सीडड्रिल आणि फ़र्टिलाइज़र वापरल्याने खत खाली आणि बियाणे वर असे खत आणि बियाण्याचे वेगवेगळे रोपण करता येते. बियाणे आणि उर्वरक यांचा पेरणी करताना एकत्र वापर करू नये.

स्रोत:- https://iisrindore.icar.gov.in/

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Improved Varieties of Soybean and their selection

सोयाबीनची प्रगत वाणे आणि त्यांची निवड

सोयाबीनची प्रगत वाणे:- वाणांची निवड मातीचा प्रकार आणि हवामानानुसार करावी. हलक्या जमिनीत आणि पावसावर अवलंबून असलेल्या भागात जेथे सरासरी पर्जन्यमान 600 ते 750 मि.मी. आहे तेथे लवकर (90-95 दिवसात) तयार होणारी वाणे वापरावीत. मध्यम लोमी जमिनीत जेथे सरासरी पर्जन्यमान 750 ते 1000 मिमी. असेल त्या भागात मध्यम अवधीत तयाऱ होणारी (100 ते 105 दिवसात) वाणे वापरावीत. 1250 मिमी. हून अधिक पर्जन्यमान असलेल्या भागातील भारी जमिनीत उशिरा तयार होणारी वाणे वापरावीत. बियाण्याची अंकुरण क्षमता 70 टक्क्यांहून अधिक आहे याकडे विशेष लक्ष द्यावे. भरघोस पिकासाठी 40 रोपे प्रति वर्ग मीटर या प्रमाणात पेरणी करावी. प्रमाणित बियाणेच निवडावे.

मध्य प्रदेशसाठी उपयुक्त सोयाबीनची प्रगत वाणे:-

क्र. जातीचे नाव कालावधी दिवसात हेक्टरी उत्पादन
1. JS-9560 82-88 18-20
2. JS-9305 90-95 20-25
3. NRC-7 90-99 25-35
4. NRC-37 99-105 30-40
5. JS-335 98-102 25-30
6. JS-9752 95-100 20-25
7. JS-2029 93-96 22-24
8. RVS-2001-4 92-95 20-25
9. JS-2069 93-98 22-27
10. JS-2034 86-88 20-25

स्रोत:-https://iisrindore.icar.gov.in/

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal Dose of Fertilizer and Manure for Maize

मक्याच्या पिकासाठी खते आणि उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • उर्वरके मृदा परीक्षण अहवालानुसार द्यावीत.
  • उत्तम प्रतीच्या शेणखत 10 टन प्रति एकर या मात्रेत शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी मिसळावे.
  • मृदा परिक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास पेरणीच्या वेळी डीएपी 50 किलो आणि पोटाश 35 किलो प्रति एकर अशी मात्रा द्यावी.
  • उर्वरकाची मूलभूत मात्र माती, वाण आणि इतर घटकानुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal dose of fertilizers for Chilli

मिरचीच्या पिकासाठी उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • उर्वरके मृदा परीक्षण अहवालानुसार द्यावीत.
  • मृदा परिक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास डीएपी 100 किलो, यूरिया 50 किलो आणि पोटाश 50 किलो प्रति एकर अशी मात्रा पेरणीपुर्वी द्यावी.
  • उर्वरकांची मूलभूत मात्रा माती, वाण आणि इतर घटकांनुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Manure and fertilizer dose for Soybean

सोयाबीनच्या पिकासाठी खते आणि उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

सोयाबीन हे द्विदल गळीपाचे पीक आहे. त्याला कमी नायट्रोजन लागते. नायट्रोजन अधिक दिल्यास अफलनाची समस्या येऊ शकते. त्यामुळे त्यासाठी पोशाक तत्वांच्या व्यवस्थापनाकडे विशेष लक्ष द्यावे लागते.

  • खते आणि उर्वरकांची मात्रा मृदा परीक्षण अहवाल, स्थान आणि वाणानुसार बदलू शकते.
  • शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी उत्तम प्रतीच्या शेणखताची 10 टन प्रति एकर मात्रा द्यावी.
  • सोयाबीन अनुसंधान केंद्राद्वारे शिफारस केलेली मात्रा नायट्रोजन : फॉस्फरस : पोटाश : सल्फर  अनुक्रमे 20 : 60 : 20 : 20 किलो प्रति हे. अशी आहे. त्यानुसार सुमारे 50 किलो डीएपी प्रति एकर,10 किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट आणि 30 किलो पोटाशची मूलभूत मात्रा द्यावी आणि पेरणीनंतर 15 दिवसांनी 8 किलो प्रति एकर अशी सल्फर 90% WDG आणि 4 किलो प्रति एकर अशी माईकोरायझाची (जैव-उर्वरक) मात्रा द्यावी.
  • पेरणीच्या वेळी रायझोबियम कल्चर 5 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे आणि पीएसबी कल्चर 5 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे वापरुन बीजसंस्करण करणे लाभदायक असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Mosaic Virus Disease in Sponge Gourd

घोसाळ्यातील में केवडा रोगाचे (मोझेक व्हायरस) नियंत्रण:-

  • रस शोषणारे एफिड, पांढरी माशी किंवा लाल किडे या विषाणुजन्य रोगाचा प्रसार करतात.
  • ग्रस्त वेलींच्या नव्या पानांच्या शिरांमध्ये पिवळटपणा दिसतो आणि पानांची वरील बाजूस सुरळी होते.
  • जुन्या पानांवर गडद रंगाची बुरशीसारखी आकृती उठते. ग्रस्त पानांच्या सांगाड्याची जाळी रहाते.
  • वेली खुरटतात. रोगाने वेलींची वाढ, फुले-फळे आणि उत्पादनावर दुष्परिणाम होतो.
  • तीव्र रोगग्रस्त वेलींवर फळे धरत नाहीत.

नियंत्रण:-

  • तणासारखे शेतातील रोगाचे अन्य स्रोत उपटून नष्ट करावेत.
  • पीकचक अवलंबावे.
  • मोझेकसाठी संवेदनशील हंगाम आणि भागात पिकाची लागवड करू नये.
  • 10-15 दिवसांच्या आतराने डायमिथोएट 30% EC 30 मिली. प्रति पम्प फवारावे. त्याचबरोबर स्ट्रेप्टोमायसीन 2 ग्रॅम प्रति पम्प फवारावे आणि सुरुवातीच्या संक्रमणापासून पिकाचा बचाव करावा.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Leaf reddening in Cotton

कापसाच्या पिकावरील पाने लाल होण्याच्या रोगाचे नियंत्रण:-

  • बोंडे विकसित होण्याच्या वेळी प्रतिकूल हवामानापासून बचाव करण्यासाठी सुयोग्य वेळी पेरणी करावी.
  • योग्य वेळी यूरिया (1%) च्या एक-दोन फवारण्या कराव्यात.
  • पेरणीच्या 40-45 दिवस आधी मॅग्नीशियम सल्फेट 10-12 किलो प्रति एकर मात्रा द्यावी.
  • पाणी तुंबण्यापासून बचाव होण्यासाठी पाण्याचा निचरा होण्याची योग्य ती व्यवस्था करा.
  • प्रसाराचे कारण असलेल्या रस शोषणार्‍या किड्यांच्या प्रतिबंधासाठी शिफारस केलेली कीटकनाशके वापरावीत.
  • अतिरिक्त बोंडे लागल्यास त्याचे व्यवस्थापन करावे.
  • फुले आणि बोंडांच्या विकासाच्या दरम्यान, विशेषता संकरीत वाणासाठी,  पुरेशी पोषक तत्वे द्या.
  • अंतर्क्रिया, निंदणी आणि शेतीची इतर कामे वेळेवर करा.
  • ज्या वाणांमध्ये ही समस्या उत्पन्न होते त्यांची लागवड करू नये.
  • उपलब्ध असल्यास पुरेसे सिंचन करावे.
  • मातीचे आरोग्य आणि पोषकता टिकवण्यासाठी पीक चक्र आणि आंतरपिके वापरावीत.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal dose of fertilizers for Cotton

कापसाच्या पिकासाठी उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • मृदा परीक्षण अहवालानुसार उर्वरके द्यावीत.
  • मृदा परीक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास डीएपी 65 किलो, यूरिया 50 किलो आणि पोटाश 50 किलो प्रति एकर पेरणीपुर्वी द्यावे.
  • पेरणीपुर्वी खत घातलेले नसल्यास पेरणीनंतर 25 दिवसांनी द्यावे.
  • उर्वरकांची मूलभूत मात्रा माती, वाण आणि इतर बाबींनुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share