Control of Fruit fly in Bitter Gourd

कारल्यातील फळमाशीचा बंदोबस्त

ओळख:-

  • अंडी 1.0 ते 1.5 मिमी. लांब, लाटण्याच्या आकाराची के पांढरी असतात आणि त्यांच्या कडा पातळ असतात.
  • पूर्ण विकसित लार्वा 5 ते 10 मिमी. लांब, दंडगोल असून त्यांचा पुढील भाग निमुळता आणि मागील भाग  बोथट आणि पांढर्‍या रंगाचा असतो.
  • प्यूपा 5 ते 8 सेमी. लांब, नळीच्या आकाराचा आणि धुरकट रंगाचा असतो.
  • पूर्ण वाढ झालेल्या माशीचे शरीर लाल-करडे असते. तिचे पंख पारदर्शक असतात आणि पारदर्शक आणि चमकदार पंखांवर पिवळट करड्या रंगाचे पट्टे असतात.
  • पूर्ण वाढ झालेली माशी 4 ते 5 मिमी. लांब असते. पूर्ण वाढ झालेली मादी माशी आपल्या पंखांना 14 ते 16 मिमी. तर नर माशी आपल्या पंखांना 11 ते 13 मिमी. पर्यन्त पसरवू शकते.

हानी:-

  • लार्वा फळात भोक पाडून त्यातील रस शोषतात.
  • त्याने ग्रासलेले फळ खराब होऊन गळते.
  • माशी सहसा कोवळ्या फळांवर अंडी देते.
  • माशी जेथे अंडी देते तेथे फळात भोक पाडून त्याला हानी पोहोचवते. त्या भोकामधून फळाचा रस पाझरताना दिसतो.
  • शेवटी भोक पडलेले फळ सडू लागते.
  • लार्वा फळात भोक पाडून गर आणि कोवळ्या बिया खातात. त्यामुळे फळ पिकण्यापूर्वीच गळून पडते.

नियंत्रण:-

  • लागण झालेल्या फळांना गोळा करून नष्ट करावे.
  • अंडी देणार्‍या माशांचा उपद्रव रोखण्यासाठी शेतात फेरोमेन ट्रॅप लावावेत. त्या फेरोमेन ट्रॅपमध्ये में माशा मारण्यासाठी 1% मिथाईल इझीनोल किंवा सिंत्रोनेला तेल किंवा अॅसीटिक आम्ल किंवा लॅक्टिक आम्हाचे मिश्रण ठेवावे.
  • परागणानंतर लगेचच तयार होत असलेल्या फळांना पॉलिथीन किंवा कागदाने झाकावे.
  • या माशांचे नियंत्रण करण्यासाठी कारल्याच्या शेतात ओळींच्या मध्ये मक्याची रोपे लावावीत. या रोपांची ऊंची जास्त असल्याने माशा पानांखाली अंडी देतात.
  • ज्या भागात फळमाशीचा जास्त उपद्रव आहे तेथे खतामध्ये कार्बाइल भुकटी 10% मातीत मिसळावी.
  • डायक्लोरोवास कीटनाशकाचे 3 मिली. प्रति ली. या प्रमाणात पाण्यात मिश्रण करून फवारावे.
  • उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करून जमिनीतील माशांची अंडी सुप्तावस्थेत नष्ट करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Control of Leaf Miner in Cowpea

चवळीवरील पाने पोखरणार्‍या अळीचे नियंत्रण

चवळीवरील पाने पोखरणारी अळी :-

कशी ओळखावी:-

  • वयात आलेल्या अळया लहान आणि नाजुक असतात. त्यांचा आकार इंचाचा आठवा भाग एवढा असतो.
  • त्या काळ्या आणि पिवळ्या रंगाच्या असतात.
  • अंडी गोल, सूक्ष्म आणि पिवळट पांढरी असतात.
  • लार्वा पांढर्‍या रंगाचे असून डोक्याच्या बाजूला पिवळे असतात. पूर्ण विकसित झाल्यावर त्यांचा आकार एका इंचाच्या सहाव्या भागाएवढा असतो.

हानी:-

  • मादी आपल्या टोकदार प्रजनन अंगाद्वारे पानांच्या उतींमध्ये प्रवेश करून 300-400 अंडी देते.
  • अंड्यातून निघालेले लार्वा माईन्स पानांच्या मिसोफिल उती वाकड्या तिकड्या आकारात खातात.
  • पाने पोखरणार्‍या अळीचा हल्ला होताच पानांवर चमकदार पांढर्‍या रेषा उमटतात.
  • पूर्ण वाढ झालेल्या अळया पानात भोके पाडून कोशिका रस शोषतात.
  • कीडग्रस्त रोपांच्या फलन आणि फुलन क्षमतेवर विपरीत प्रभाव पडतो.

नियंत्रण:-

  • डायक्लोरोवास 40 मिली. + नीम तेल 50 मिली. प्रति पम्प फवारावे.
  • डायमिथोएट 40 मिली. किंवा कारटाप हाईड्रो क्लोराईड 75% SG 20 ग्राम/ प्रति पम्प फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Red Pumpkin Beetle in Cucurbitaceae

भोपळावर्गीय पिकावरील लाल कीड:-

ओळख:-

  • अंडी गोलाकार, पिवळ्या- गुलाबी रंगाची असून थोड्या दिवसांनी नारंगी रंगाची होतात.
  • अंड्यांमधून निघणारा नवा लार्वा मळकट पांढर्‍या रंगाचा असतो. परंतु वाढ झालेला लार्वा 22 सेमी. लांब आणि पिवळट क्रीम रंगाचा असतो.
  • प्यूपा फिकट पिवळ्या रंगाचा असतो. तो जमिनीत 15 ते 25 मिमी. खोल असतो.
  • पूर्ण वाढ झालेले किडे 6-8 मिमी. लांब असून त्यांचे पंख चमकदार पिवळ्या लाल रंगाचे असतात आणि ते संपूर्ण शरीर झाकतात.

नुकसान:-

  • अंड्यातून निघालेले ग्रब मुळे, भूमिगत भाग आणि जमिनीला टेकलेल्या फळांना खातात.
  • त्यानंतर ग्रस्त मुळे आणि भूमिगत भागांवर मृतजीवी बुरशीचा हल्ला होतो. त्यामुळे अपरिपक्व फळे आणि वेली सुकतात.
  • किड्यांनी हल्ला केलेली फळे खाण्यास अयोग्य असतात.
  • किडे पानांना खाऊन भोके पाडतात.
  • रोपाच्या अवस्थेत वेली असताना किड्यांचा हल्ला झाल्यास ते कोवळी पाने खाऊन हानि पोहोचवतात. त्यामुळे रोपे मरतात.

नियंत्रण:-

  • खोल नांगरणी करण्याने जमिनीतील प्यूपा आणि ग्रब उघडे पडतात आणि सूर्यकिरणांनी मरतात.
  • बीजाला अंकुर फुटल्यावर रोपाच्या सर्व बाजूंनी जमिनीत कारटाप हायड्रोक्लोराईड 3 G चे दाणे पसरावेत.
  • किड्यांना एकत्र करून नष्ट करावे.
  • साईपरमेथ्रिन (25 र्इ.सी.) 1 मि.ली. प्रति लीटर पाणी + डायमिथोएट 30% ईसी. 2  मि.ली. प्रति लीटर पाणी या मात्रेची फवारणी करावी किंवा कार्बारिल 50% WP 3 ग्रॅम प्रति ली पाण्याचे मिश्रण फवारावे. पहिली फवारणी पेरणीनंतर 15 दिवसांनी आणि दुसरी फवारणी त्यानंतर 15 दिवसांनी करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Cauliflower Diamondback Moth (DBM)

फुलकोबीवरील डायमण्ड बॅक मोथची अळी

ओळख:-

  • अंडी पांढरट पिवळी आणि फिकट हिरव्या रंगाची असतात.
  • अळ्या 7-12 मिमी. लांब, फिकट पिवळट हिरव्या रंगाच्या असतात आणि त्यांच्या संपूर्ण शरीरावर बारीक रोम असतात.
  • वाढ झालेले किडे 8-10 मिमी. लांब, मातकट करड्या रंगाचे असतात आणि त्यांचे पंख फिकट गव्हाळ रंगाचे असतात आणि त्यांच्या आतील कडा पिवळ्या असतात.
  • वाढलेल्या माद्या पानांवर समूहाने अंडी घालतात.
  • पंखांवर पांढर्‍या रेषा असतात. पंख मिटल्यावर हिर्‍याचा आकार दिसतो.

नुकसान:-

  • लहान, सडपातळ हिरव्या अळ्या अंड्यातून निघाल्यावर पानांचा बाहेरील पृष्ठभाग खाऊन त्यात भोके पाडतात.
  • तीव्र हल्ला झाल्यावर पानांचा फक्त सांगाडा उरतो.

नियंत्रण:-

डायमण्ड बॅक मोथ रोखण्यासाठी फुलकोबीच्या प्रत्येक 25 ओळींनंतर 2 ओळी बोल्ड मोहरीच्या लावाव्यात. प्रोफेनोफ़ोस (50 र्इ.सी.) 3 मि.ली. प्रति लीटर पाणी मिश्रण फवारावे. स्पायनोसेड (25 एस. सी.) 0.5 मि.ली. प्रति ली. किंवा ईंडोक्साकार्ब 1.5 मि.ली. प्रति ली पाणी मिश्रण फवारावे. पहिली फवारणी पेरणीनंतर 25 दिवसांनी आणि दुसरी त्यानंतर 15 दिवसांनी करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Shoot and Fruit Borer in Brinjal

वांग्यावरील फळ आणि बुड पोखरणारी अळी

ओळख:-

  • मादी मॉथ वांग्याच्या रोपांच्या फांद्यांवर अंडी घालते.
  • मादी फिकट पिवळ्या रंगाची अंडी पानांच्या खालील बाजूस, खोडावर, फुले, कळ्यांवर किंवा फळांच्या खालील भागावर घालते.
  • अंड्यातून निघालेली अळी 15-18 मिमी. लांब फिकट पांढर्‍या रंगाची असते. वाढ झाल्यावर ती फिकट जांभळ्या रंगाची होते.
  • पूर्ण वाढ झालेले किडे पांढर्‍या रंगाचे असतात. त्यांचे पंख भुरकट रंगाचे असतात आणि त्यांच्यात जांभळी किंवा निळसर झाक असते.
  • अंड्यातून निघालेले लार्वा थेट फळाला भोक पाडून आत शिरतात.
  • लार्वा अवस्थेचे जीवन चक्र पूर्ण झाल्यावर ते खोद, वाळलेल्या फांद्या किंवा गळून पाडलेल्या पानांवर प्यूपा निर्माण करतात.
  • वातावरण उष्ण असल्यास फळ आणि बुड पोखरणार्‍या अळ्यांच्या संख्येत वाढ होते.

हानि:-

  • इस कीट के द्वारा हानि रोपाई के तुरंत बाद से लेकर अंतिम तुड़ाई तक होता है|
  • वयस्क मादा मक्खी पत्तियों की निचली सतह पर कलियों एवं फलों पर अंडे देती है|
  • प्रारंभिक अवस्था में छोटी गुलाबी ईल्ली रहनी एवं तने में छेद करके प्रवेश करती है जिसके कारण पौधे की शाखाएँ सुख जाती है|
  • बाद में इल्ली फलों में छेद कर प्रवेश करती है और गुदे को खा जाती है |

नियंत्रण:-

  • शेतात सतत वांग्याचे पीक न घेता पीक चक्र वापरा.
  • भोके पडलेली फळे तोडून नष्ट करा.
  • कीड रोखण्यासाठी साईपरमेथ्रिन 25% EC (0.5 मिली. प्रति ली. पानी) किंवा क्लोरोपाईरिफोस 20% EC (4 मिली. प्रति ली पाणी) मिश्रण पेरणीनंतर 35 दिवसांपासून दर 15 दिवसांनी फवारावे.
  • किडीच्या प्रभावी नियंत्रणासाठी कीटकनाशकाच्या फवारणीपुर्वी भोके पडलेली फळे तोडावीत.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Pea Pod Borer

मटारवरील शेग पोखरणारी कीड:- या किडीची अळी फुलांच्या पाकळ्या आणि देठ खाते. एक अळी अनेक फुलांच्या देतांना हानी पोहोचवते. सुरुवातीत अळी पाने खाते आणि नंतर देठांच्या मूळात भोक पाडून शेंगेत शिरते आणि शेंग आतून खाते.

प्रतिबंध:- उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करा. त्यामुळे जमिनीत लपलेल्या किड्यांना नैसर्गिक शिकारी खाऊन टाकतील. पिकाचा चहुबाजुने सुरक्षा पीक म्हणून टोमॅटो लावा. मका, चवळी आणि वांगी या आंतरपिकांमुळे किड्यांची संख्या कमी करण्यास मदत होते. शेतात पक्षी बसवावेत. 0.5%  जिगरी आणि 0.1% बोरिक अॅसिड बरोबर HaNVP 100 LE प्रति एकर या मात्रेत अंडी उबवण्याच्या वेळी फवारावे आणि 15-20 दिवसांनी दुबार फवारणी करावी. रसायनांच्या वापरात 2.00 मिलीलीटर प्रोपेनोफॉस 50 ईसी प्रति लीटर पाणी अंडींनाशकाच्या स्वरुपात वापरावे. 4-5 फेरोमेन ट्रॅप प्रती हेक्टर वापरावे. सुरुवातीच्या काळात निंबोणी बी कर्नाल 5% फवारावे. लागण तीव्र असल्यास इंडोक्साकार्ब 14.5% SC 0.5 मिली किंवा स्पिनोसेड 45% SC 0.1 मिली किंवा 2.5 मिली क्लोरोपाईरीफास 20 EC प्रति ली. पाण्याचा शिडकावा करावा.

Share

Management of Stem fly in Pea

खोड माशी या किडीपासुन होणारे नुकसान टाळण्यासाठी ऑक्टोबर महिन्याच्या मध्यापूर्वी पेरणी करणे टाळावे. प्रादुर्भाव सुरू होताच प्रभावित फांद्या तोडून नष्ट कराव्यात. ऑक्टोबर महिन्याच्या दुसर्‍या आठवड्यात पेरणी करणे उत्तम. पेरणी करताना हेक्टरी 7.5 किलोग्राम फोरेट 10 जी किंवा 25 किलो कार्बोफुरन 3 जी द्यावे. पिकावर तीन वेळा ऑक्सीडमेटन मेथाइल 25 ईसी 750 मिलीलीटर पाण्यात प्रति हेक्टर फवारावे. पहिली फवारणी कोंब फुटल्यानंतर आणि इतर दोन दोन आठवड्यांच्या कालावधीने कराव्यात.

पोस्टला पसंती दर्शवण्यासाठी खाली दिलेले लाईक बटन दाबा आणि शेअर बटन दाबून इतर शेतकर्‍यांशी माहितीचे आदानप्रदान करा.

Share

Control of leaf miner in Tomato

पाने पोखरणारी अळी ही टोमॅटोच्या पिकावरील प्रमुख कीड असून ती सुरुवातीच्या अवस्थेत पिकाला हानी पोहोचवते. टोमॅटोवरील पाने पोखरणार्‍या अळीचे नियंत्रण करण्यासाठी ट्रायजोफॉस 40% EC @ 40 मिली /15 लीटर पाणी किंवा करटोप हाइड्रो क्लोराइड 50% SP @ 25 ग्रॅम/ 15 लीटर पाणी याची फवारणी करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share