Importance of Microbes in Soil (ZnSB )

04/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

मातीतील सूक्ष्मजीवांचे महत्व:- (जस्त विरघळवणारे बॅक्टरीया झेडएनएसबी)

  • भारतातील सुमारे 50% शेतजमिनीत जस्ताचा (झिंक) अभाव आढळून येतो.
  • जस्त (झिंक) हे रोपांच्या विकासासाठी अत्यावश्यक सुक्ष्म पोषक तत्व आहे. परंतु ते मातीत अनुपलब्ध रूपात असते. त्यामुळे रोपे त्याचा सहज वापर करू शकत नाहीत.
  • हे जीवाणु (बॅक्टरीया) रोपांना जस्त (झिंक) उपलब्ध करून देतात. त्यामुळे पिकावरील रोगांचे नियंत्रण होते आणि पिकाच्या उत्पादन आणि गुणवत्तेत वाढ होण्यास मदत होते. त्यांच्यामुळे मातीचे आरोग्य सुधारते आणि हार्मोन्सची सक्रियता वाढते आणि प्रकाशसंश्लेषणाची प्रक्रिया देखील वाढते.
  • जस्त (झिंक) विरघळवणारे जीवाणु (बॅक्टरीया) मातीत कार्बनिक आम्ल उत्पन्न करतात. त्यामुळे न विरघळणारे जस्त (झिंक सल्फाइड, झिंक ऑक्साइड आणि झिंक कार्बोनेट), झेडएन+ (रोपांसाठी उपलब्ध जस्त) या रूपात बदलते. त्याशिवाय ते मातीचे पीएच संतुलन राखतात.
  • जस्त विरघळवणारे जीवाणु (बॅक्टरीया) उत्तम प्रतीच्या शेणखतात 2 किलो/ एकर या प्रमाणात उत्तम प्रतीच्या 50 किलो शेणखतात मिसळून शेतात भुरभुरावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Stem and bulb nematode in Onion and Garlic

04/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

कांदा आणि लसूण पिकाच्या खोड आणि कंदातील सूत्रकृमी

ही कीड रंध्रांमधील आणि रोपाला झालेल्या व्रणांमधून आत प्रवेश करते आणि रोपांमध्ये गाठी किंवा कुवृद्धि निर्माण करते. या गाठी किंवा वाढ बुरशी आणि जीवाणु (बॅक्टरीया) सारख्या माध्यमिक रोगप्रसारकांच्या प्रवेशासाठी दारे उघडते. वाढ खुंटणे, कंद रंगहीन होणे आणि सुजणे ही त्याची लक्षणे आहेत.

नियंत्रण:- ·

  • रोगाची लक्षणे दर्शवणाऱ्या कंदांचा वापर बियाणे म्हणून करू नये.
  • शेतात आणि उपकरणात स्वच्छता राखणे आवश्यक असते कारण ही कीड संक्रमित रोपे आणि त्यांच्या अवशेषांमध्ये जिवंत राहते आणि पुन्हा उत्पन्न होते.
  • किडीच्या नियंत्रणासाठी कार्बोफ्यूरोन 3% दाणेदार @ 10 किग्रॅ/ एकर या प्रमाणात मातीतून द्यावे.
  • किडीच्या जैविक नियंत्रणासाठी लिंबाचे वाटण @ 200 किग्रॅ/ एकर या प्रमाणात मातीतून द्यावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Weed control in Garlic

02/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

लसूणच्या पिकातील तणाचे नियंत्रण:-

  • लसूणच्या पिकातील तणाचे प्रभावी नियंत्रण करण्यासाठी पेंडिमेथालीन @ 100 मिली. / 15 लीटर पानी किंवा ऑक्सीफ़्लोर्फिन @15 मिली. / 15 लीटर पाण्यात मिसळून फवारण्याची शिफारस केली जाते. तसेच, लावणींनंतर 25-30 दिवसांनी आणि रोपणीनंतर 40-45 दिवसांनी हाताने निंदणी करावी.
  • तांदळाचा भुसा किंवा गव्हाची टरफले मल्चिंगसाठी केल्याने उत्पादन वाढते.
  • ऑक्सिफ्लोरफेन 23.5% EC 1 मिलीलीटर / ली.पाण्यात + क्विजलॉफॉप एथाइल 5% ईसी @ 2 मिलीलीटर / लीटर पाण्यात या मात्रांची संयुक्त फवारणी केल्यावर 20-25 दिवसांपासून ते 30-35 दिवसांपर्यंत तणाचे प्रभावी नियंत्रण होते आणि उत्पादन वाढते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Termites in Wheat

02/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

गव्हातील उधईचा प्रतिबंध:-

  • पेरणीनंतर आणि काही वेळा परिपक्वतेच्या अवस्थेत उधई पिकाची हानी करते.
  • सहसा उधई पिकाची मुळे, वाढत्या रोपांची बुडखे आणि देठ तसेच रोपांतील मृत ऊतकांना हानी पोहोचवते.
  • ग्रस्त रोपे पुर्णपणे वाळतात आणि जमिनीतून सहज उपटता येतात.
  • ज्या भागात उत्तम शेणखत वापरले जात नाही त्या भागात उधईचा उपद्रव जास्त होतो.

प्रतिबंध–

  • पेरणीपूर्वी शेतात खोल नांगरणी करावी.
  • शेतात उत्तम प्रतीचे शेणखतच वापरावे.
  • उधईची वारुळे केरोसिनने भरावीत. त्यामुळे राणीसह इतर किडेही मरतील.
  • पेरणीपूर्वी क्लोरोपायरीफोस (20% ई.सी ) @ 5 मिली/ किलो वापरुन बीजसंस्करण करावे.
  • क्लोरोपायरीफोस (20% ई.सी) @ 1 लीटर/ एकर कोणत्याही उर्वरकात मिसळून जमिनीतून द्यावे आणि सिंचन करावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Pod Borer in Gram(Chickpea)

01/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

हरबऱ्यावरील घाटे पोखरणारी अळी

घाटे पोखरणारी अळी ही हरबऱ्यावरील एक प्रमुख कीड असून तिच्यामुळे पिकाची भारी हानी होते. घाटे पोखरणाऱ्या अळीमुळे उत्पादनात सरासरी 21% घट येते. या किडीमुळे हरबऱ्याच्या घाट्यांमध्ये सुमारे 50 ते 60% घट होते. हरबऱ्याखेरीज ही कीड तूर, मटार, सूर्यफूल, कापूस , मिरची, ज्वारी, भुईमूग, टोमॅटो आणि इतर कृषि आणि बागायती पिकांवर देखील हल्ला करते. ती डाळी आणि गळिताच्या धान्यासाठी एक विनाशकारी कीड ठरते.

संक्रमण:- सहसा किडीची उपद्रवाची सुरुवात अंकुरण झाल्यानंतर एका पंधरवड्यात होते आणि कळ्या फुटताना ढगाळ आणि दमट हवामान तो गंभीर होतो. मादी पांढऱ्या रंगाची, लहान आकाराची अनेक अंडी घालते. 3-4 दिवसात अंड्यांमधून अळ्या बाहेर पडतात. त्या थोडा काळ कोवळी पाने खातात आणि नंतर घाटे, शेंगा, कळ्या आणि फळांवर हल्ला करते. पूर्ण विकसित अळी सुमारे 34 मिमी लांब, हिरव्या ते तपकिरी रंगाची असते. वाढ झालेली अळी मातीत शिरून कोष बनवून राहते. या किडीचे जीवनचक्र सुमारे 30-45 दिवसात पूर्ण होते. या किडीच्या एका वर्षात आठ पिढ्या होतात.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Nutrient Management in Wheat

01/11/2019 पर प्रकाशित किया गया

गव्हाच्या पिकासाठी पोषक तत्वांचे व्यवस्थापन

गव्हाच्या पिकासाठी पोषक तत्वांचे व्यवस्थापन:- गव्हाच्या भरघोस उत्पादनासाठी पोषक तत्वांचे व्यवस्थापन खूप महत्वाचे असते. मातीत उपलब्ध पोषक तत्वांची माहिती मिळवण्यासाठी मातीची तपासणी अत्यावश्यक असते. त्याच्या आधारे पोषक तत्वांचे व्यवस्थापन केले जाते. गव्हाच्या पिकासाठी सामान्यता शिफारस केली जाणारी मात्रा पुढीलप्रमाणेअसते:

  • 6 -8  टन/ एकर या प्रमाणात दर दोन वर्षांनी उत्तम प्रतीचे शेणखत किंवा कंपोस्ट खत मातीत मिसळून द्यावे.
  • शेणखत घातल्याने मातीची संरचना सुधारते आणि उत्पादन वाढते.
  • गव्हाच्या पिकासाठी एकरी 88  कि.ग्रॅ. यूरिया, 160 कि.ग्रॅ सिंगल सुपर फॉस्फेट आणि 40 कि.ग्रॅ. म्युरेट ऑफ पोटॅश वापरावे.
  • युरियाचा वापर तीन भागात पुढीलप्रमाणे करावा:
    ) 44  कि.ग्रॅ. यूरियाची मात्रा पेरणीच्या वेळी द्यावी.

2.) 22 कि.ग्रॅ. मात्रा पहिल्या सिंचनाच्या वेळी द्यावी.

3.) उरलेली 22 कि.ग्रॅ. मात्रा दुसऱ्या सिंचनाच्या वेळी द्यावी.

  • अंशतः सिंचन उपलब्ध असल्यास जास्तीतजास्त दोन वेळा सिंचन केल्यावर यूरिया @ 175, सुपर सिंगल फॉस्फेट@ 250 आणि म्युरेट ऑफ़ पोटॅश @ 35-40 कि.ग्रॅ प्रति हेक्टर या प्रमाणात द्यावे.
  • सिंचन नसल्यास नायट्रोजन फॉस्फरस आणि पोटॅशची पूर्ण मात्रा द्यावी.
  • गव्हाची पेरणी डिसेंबर महिन्याच्या मध्यात करणार असल्यास नत्रजनाची मात्रा 25 टक्के कमी करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Root Knot Nematodes in Tomato

31/10/2019 पर प्रकाशित किया गया

टोमॅटोच्या मुळांवर गाठी बनवणाऱ्या सूत्रकृमींचे नियंत्रण

  • प्रतिरोधक वाणे वापरावीत.
  • ग्रीष्म ऋतूत खोल नांगरणी करावी.
  • लिंबाची चटणी 80 किलो प्रति एकर या प्रमाणात घालावी.
  • कार्बोफ्युरोन 3% जी @ 8 किलो प्रति एकर या प्रमाणात द्यावे.
  • पेसिलोमायसेस लिलासिनास – 1% डब्ल्यूपी 10 ग्रॅम/ किलो बियाणे या प्रमाणात बीजसंस्करणासाठी, 50 ग्रॅम/ वर्ग मीटर या प्रमाणात नर्सरी निर्जंतुक करण्यासाठी आणि 2 ते 3 किलो/ एकर या प्रमाणात जमिनीतून देण्यासाठी वापरावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Root-Knot Nematode in Tomato

31/10/2019 पर प्रकाशित किया गया

टोमॅटोच्या मुळांवर गाठी बनवणार्‍या सूत्रकृमी

हानी:-

  • सूत्रकृमी मुळांवर संक्रमित होऊन त्यांच्यावर लहान गाठी तयार करतात.
  • पानांचा रंग फिकट पिवळा होतो.
  • सूत्रकृमिग्रस्त रोपाची वाढ खुंटते आणि रोप खुरटते. संक्रमण तीव्र असल्यास रोप सुकून मरते. |

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Late blight of tomato

30/10/2019 पर प्रकाशित किया गया

टोमॅटोच्या पिकाचा उशिराच्या अवस्थेतील करपा (लेट ब्लाइट)

  • जुन्या पानांच्या खालील पृष्ठभागावर धूसर हिरव्या रंगाचे पाणचट डाग पडणे हे करप्याचे सुरुवातीचे लक्षण आढळून येते.
  • रोग वाढत जातो तसतसे डाग काळे पडतात आणि त्यांच्यात पांढरी बुरशी वाढते. शेवटी पूर्ण रोप संक्रमित होते.
  • या रोगामुळे पिकाचे भारी नुकसान होते. हा रोग शेतात झपाट्याने फैलावतो. वेळीच उपचार न केल्यास संपूर्ण पीक नष्ट होऊ शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Treatment of Calcium deficiency in tomato Field

30/10/2019 पर प्रकाशित किया गया

टोमॅटोच्या शेतातील कॅल्शियमच्या अभावाचे उपचार

  • रोपणापूर्वी 15 दिवस आधी मुख्य शेतात उत्तम प्रतीचे शेणखत वापरावे.
  • बचावासाठी रोपणापूर्वी कॅल्शियम नायट्रेट @ 10 किलो/ एकर या प्रमाणात मातीत मिसळावे किंवा
  • अभावाची लक्षणे आढळून येताच कॅल्शियम EDTA @ 150 ग्रॅम/ एकर या प्रमाणात दोन वेळा शिंपडावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share