Gramophone – पृष्ठ 550

कागदपत्रांमुळे ‘पीएम किसान’ योजनेअंतर्गत शेतकर्‍यांची रक्कम थांबली, ऑनलाईन अपलोड करा आणि वार्षिक 6000 मिळवा

27/04/202027/04/2020

शेतकऱ्यांसाठी भारत सरकारची महत्वाकांक्षी योजना ‘प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी’ योजनेअंतर्गत मिळालेला सहा हजार रुपयांचा पहिला हप्ता गेल्या काही दिवसांत शेतकऱ्यांच्या खात्यावर जमा करण्यात आला आहे. परंतु, काही शेतकर्‍यांना हा हप्ता मिळू शकलेला नाही. कारण त्यांच्या अर्जात अडथळे आले असतील किंवा कागदपत्रांची कमतरता असू शकते.

या योजनेअंतर्गत शेतकरी ऑफलाइन व ऑनलाइन दोन्ही पद्धतीने अर्ज करू शकतात. बर्‍याच वेळा अर्ज स्वीकारला जात नाही, कारण आधारकार्ड, मोबाइल नंबर किंवा बँक खात्याची माहिती दिलेली नसते.

अशा परिस्थितीत शेतकरी आपली कागदपत्रे घरून ऑनलाइन अपलोड करू शकतात. यासाठी शेतकर्‍यांना pmkisan.gov.in या लिंकवर ‘शेतकरी कॉर्नर’ वर जाऊन त्यांची कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील.

स्रोत: जनसत्ता

शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर थेट मार्केटिंग, कोरोना संकटामध्ये दिली जात आहे प्रेरणा

27/04/202027/04/2020

Direct marketing is beneficial for farmers, boost is being given in Corona crisis

कोरोना संकटाच्या पार्श्वभूमीवर भारत सरकार शेतकऱ्यांमध्ये थेट मार्केटिंगला प्रोत्साहन देत आहे. त्याअंतर्गत सरकार शेतकऱ्यांच्या सोयीसाठी व चांगल्या मार्केटिंगसाठी प्रयत्नशील आहे. यांसह राज्यांनाही केंद्र सरकारकडून विनंती करण्यात आली आहे की, शेतकरी / शेतकरी गट / एफपीओ / सहकारी संस्था त्यांचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात खरेदीदार / मोठे किरकोळ विक्रेते / प्रोसेसर इत्यादींना विकण्यासाठी ‘डायरेक्ट मार्केटिंग’ ला प्रोत्साहित करीत आहे.

तथापि, बर्‍याच राज्यांनी ‘डायरेक्ट मार्केटिंग’ लाही प्रोत्साहन दिले आहे. या राज्यांमध्ये कर्नाटक, तमिळनाडू, उत्तर प्रदेश, राजस्थान, मध्य प्रदेश, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड आणि गुजरात यांसारख्या राज्यांचा समावेश आहे.

लॉकडाऊन दरम्यान अनेक राज्यांनी ‘डायरेक्ट मार्केटिंग’ चे चांगले परिणाम पाहिले आहेत. राजस्थानमधील लॉकडाऊन दरम्यान 1,100 हून अधिक ‘डायरेक्ट मार्केटिंग’ परवाने मंजूर झाले, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांचे उत्पादन विकणे सुलभ झाले.

तमिळनाडूमध्ये त्याअंतर्गत बाजार शुल्क माफ केले गेले. व्यापाऱ्यांनी शेतकर्‍यांकडून शेतातील धान्य खरेदी केले. त्याचबरोबर उत्तर प्रदेशातील शेतकरी व व्यापारी यांच्यासह एफपीओ शहरांतील ग्राहकांना धान्यपुरवठा करीत आहेत. यामुळे शेतकऱ्यांच्या नुकसानीची बचत होते आणि त्यांना प्रत्यक्ष फायदा होत आहे.

स्रोत: कृषक जगत

बागायती पिकांमध्ये वाळवीचे नियंत्रण

27/04/202012/01/2021

Control of termites in horticultural crops

डाळींब, आंबा, पेरू, जांभूळ, लिंबू, संत्री, पपई, आवळा इत्यादी बागायती पिकांमध्ये वाळवीची समस्या आढळते.
कीटक जमिनीच्या आत पोखरतात आणि रोपांची मुळे खातात. जेव्हा जास्त प्रमाणात हल्ला होतो तेव्हा ते खोड देखील खातात आणि वारुळासारखे आकार बनवतात.
उन्हाळ्यात, वाळवी नष्ट करण्यासाठी जमिनीत खोल नांगरणी करा आणि नेहमी चांगले कुजलेले खत वापरा.
लागवड करण्यापूर्वी 1 किलो बव्हेरिया बेसियाना 25 किलो कुजलेल्या शेण खतात मिसळावे.
वाळवीच्या वारुळात रॉकेल टाका ज्यामुळे वाळवीच्या राणीसोबत इतर किडे देखील मरतील.
वाळवी ने खोडात केलेल्या छिद्रामध्ये क्लोरोपायरीफॉस ५० इ सी २५० मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून वापरा आणि हेच औषध झाडाच्या मुळांजवळ ५० मिली प्रति लिटर पाणी याप्रमाणे वापरा.

तुळशीचे महत्त्व काय आहे

26/04/202026/04/2020

What is the scientific importance of Basil

तुळशीच्या धार्मिक महत्त्वासोबतच ताप, सर्दी, खोकला मध्ये काढा म्हणून फायदेशीर ठरते.
शरीरास रोगप्रतिकारक बनविण्याबरोबरच, ते बॅक्टेरिया आणि विषाणूजन्य संसर्गावरदेखील लढा देते.
तुळशी वनस्पती एक नैसर्गिक वायु शुद्ध करते, जी 24 पैकी 12 तास ऑक्सिजन सोडते आणि कार्बन डाय ऑक्साईड आणि सल्फर ऑक्साईडसारख्या विषारी वायू शोषून घेते.
हा लोह आणि मॅंगनीजचा स्रोत आहे, जो आपल्या शरीरातील विविध संयुगे चयापचय करण्यास मदत करतो.
अँटीऑक्सिडेंट्सचा समृद्ध स्रोत असल्याने ही वनस्पती ताण कमी करण्यात मदत करते.

पीक विमा योजना: पीक नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज करा

26/04/202023/11/2020

अवकाळी पाऊस, गारपीट, दुष्काळ यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तीमुळे अनेकदा शेतकऱ्यांच्या पिकांवर परिणाम होतो. हे टाळण्यासाठी केंद्र सरकारने पंतप्रधान पीक विमा योजना सुरू केली. या योजनेमुळे शेतकरी त्यांच्या पिकांच्या नुकसानीची भरपाई करू शकतात. ही योजना सन 2016 मध्ये सुरू झाली, आतापर्यंत देशातील कोट्यवधी शेतकर्‍यांना फायदा झाला आहे.

अर्ज कसा करावा?
आपण यासाठी बँकेमार्फत आणि ऑनलाईनदेखील अर्ज करू शकता. ऑनलाईन अर्ज करण्यासाठी https://pmfby.gov.in/ या लिंकवर जा आणि फॉर्म भरा. या अनुप्रयोगासाठी, फोटो आणि ओळखपत्रात पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, मतदार ओळखपत्र किंवा आधारकार्ड आवश्यक आहे. याशिवाय पत्त्यांच्या पुराव्यांसाठीही कागदपत्रांची आवश्यकता असते, त्यासाठी शेतकर्‍यांस शेती व खसरा क्रमांकाशी संबंधित कागदपत्रे दाखवावी लागतात. पेरलेल्या पिकांच्या सत्यतेसाठी प्रधान, पटवारी किंवा सरपंच यांचे पत्र द्यावे लागेल. हमीची रक्कम थेट खात्यात येते, म्हणून रद्दबातल धनादेश द्यावा लागतो.

स्रोत: नई दुनिया

प्राणी जंगलात असताना कसे उपचार करावे

26/04/202026/04/2020

आफरा झाल्यावर उपचाराच्या थोड्या विलंबानंतर प्राण्यांचा मृत्यू होतो, म्हणून उपचारांना उशीर होऊ नये. ताबडतोब डॉक्टरांना कॉल करा किंवा पुढीलपैकी कोणताही एक उपाय केल्यास पशूचे प्राणही वाचू शकतात.
एक लिटर ताकात 50 ग्रॅम हिंग आणि 20 ग्रॅम काळे मीठ मिसळून ते प्यायला द्या .
मोहरी, फ्लेक्ससीड किंवा तीळ तेलाच्या अर्ध्या लिटरमध्ये तारपीन तेल 50 ते 60 मि.ली. घेवून प्यायला द्या.
अर्धा लिटर कोमट पाण्यात 15 ग्रॅम हिंग घालून प्यायला द्या
वरील घरगुती उपचार आहेत आणि काही औषधे पशुपाळांनी देखील ठेवली पाहिजेत, जेणेकरून जर डॉक्टर वेळेवर न आले, तर योग्य उपचार केले जाऊ शकतात.
आफरा नाशक औषधांमध्ये एफ़्रोन, गार्लिल, टीम्पोल, टाईम्पलेक्स इत्यादी प्रमुख आहेत. जी केवळ डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार प्राण्यांंला द्यावी.

प्राण्यांमध्ये आफरा रोगाची लक्षणे आणि कारणे

25/04/202025/04/2020

Symptoms and Causes of Afra disease in animals

प्राण्याला श्वास घेण्यात अडचण येते, प्राण्याचे पोट अधिक सूजते, जमिनीवर आणि पायांवर पडले, प्राणी चवण करत नाही आणि चारा-पाणी बंद करणे, नाडी वेग देणे, परंतु तापमान सामान्य ठेवणे ही आफरेची मुख्य लक्षणे आहेत.
जास्त आफरामुळे प्राण्यांची स्थिती गंभीर होण्यास कारणीभूत ठरते कधीकधी मृत्यू सुध्दा होतो.
बरसीम, ओट्स आणि इतर रसाळ हिरवा चारा, विशेषत: जेव्हा ते ओले असतात तेव्हा ते आफऱ्याचे कारण बनते.
गहू, मका हे पीक जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने आफरा होतो. कारण त्यांच्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात स्टार्च असतात.
पावसाळ्याच्या दिवसात जास्त प्रमाणात कच्चा चारा खाणे, उन्हाळ्याच्या दिवसात योग्य तापमान न मिळाल्याने आणि पाचक त्रास आणि अपचन निर्माण होणे, जनावरांना त्वरित आहार देणे इत्यादी कारणांमुळे आफरा होतो.

कृषी व्यवसायासाठी 20 लाख कर्जावर 8.8 लाख अनुदान, अर्जप्रक्रिया जाणून घ्या

25/04/202025/04/2020

Government will give 8.8 lakh subsidy on loan of 20 lakh for agribusiness

सुशिक्षित तरुणांना शेतीत आणण्याकरीता सरकार बरेच प्रयत्न करत आहे. आता केंद्र सरकारने शेतीशी संबंधित व्यवसायाला चालना देण्यासाठी आणि अधिकाधिक तरुणांना जोडण्यासाठी योजना तयार केली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतीशी संबंधित व्यवसाय सुरू करण्यासाठी सरकार 20 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज देत आहे.

अर्ज करणा-या व्यक्तीला स्वतंत्रपणे 20 लाख रुपये आणि पाच जणांच्या गटाला एक कोटी रुपयांपर्यंत कर्ज दिले जाईल. सामान्य श्रेणी अर्जदारांना या कर्जावर 36 टक्के तसेच अनुसूचित जाती, जमाती व महिला अर्जदारांना 44 टक्के अनुदान देण्यात येईल.

या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीला 45 दिवसांचे प्रशिक्षण घ्यावे लागेल. प्रशिक्षणानंतर, जर व्यक्ती या कर्जास पात्र ठरली, तर नाबार्ड त्याला कर्ज देईल. या योजनेत सामील होण्यासाठी या लिंकला भेट द्या.
https://www.acabcmis.gov.in/ApplicantReg.aspx

शेतकर्‍यांना 36,000 रुपये वार्षिक पेन्शन योजनेची माहिती आणि अर्ज पद्धत जाणून घ्या

25/04/202025/04/2020

वृद्धावस्थेत शेतकऱ्यांना अनेक प्रकारच्या समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे. शरीर कमकुवत झाल्यामुळे त्यांना कृषी कार्यात पूर्णपणे भाग घेता येत नाही, म्हणूनच त्यांना वृद्धापकाळात आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागतो. शेतकऱ्यांच्या वृद्धापकाळात या आर्थिक संकटावर मात करण्यासाठी सरकारने प्रधानमंत्री किसान-मानधन-योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत वृद्धावस्थेत शेतकऱ्यांना वर्षाकाठी 36,000 रुपये पेन्शन देण्यात येईल.

18 ते 40 वर्षे वयोगटातील शेतकरी या योजनेत नोंदणी करू शकतात. शेतकऱ्यांना किमान 20 वर्षे आणि जास्तीत जास्त 42 वर्षे मासिक हप्ते 55 ते 200 रुपये द्यावे लागतील. शेतकरी जितकी रक्कम जमा करतील, तेवढीच सरकार रक्कम त्यात जमा करेल. शेवटी, शेतकरी वयाची 60 वर्षे ओलांडल्यानंतर सरकारच्या वतीने त्यांना वार्षिक 36,000 रुपये पेन्शन मिळणार आहे. हे 36,000 रुपये दरमहा 3 हजार रुपयांच्या हप्त्यात दिले जातील.

नोंदणी कशी करावी?

या योजनेत शेतकरी जवळच्या सामान्य सेवा केंद्राला भेट देऊन नोंदणी करू शकतात. त्या नोंदणीसाठी कोणतेही शुल्क नाही. जर एखादा शेतकरी पंतप्रधान-किसान सन्मान निधी अंतर्गत लाभ घेत असेल, तर त्याला या योजनेसाठी आधारकार्ड घेऊन जावे लागेल.

शेतकर्‍यांचे पैसे बुडणार नाही.

जर एखाद्या शेतकऱ्याला ही योजना मध्यभागी सोडायची असेल, तर त्याने जमा केलेली रक्कम बुडविली जाणार नाही, परंतु त्याच्याद्वारे जमा केलेली रक्कम बचत खात्या अंतर्गत व्याजासह परत केली जाईल.

स्त्रोत: कृषि जागरण

मिरचीमध्ये वैज्ञानिक नर्सरी कशी व्यवस्थापित करावी

25/04/202012/01/2021

How to manage scientific nursery in chili

मिरचीची झाडे तयार करण्यासाठी प्रथम 3 x 1.5 मीटर आकाराच्या बियांमध्ये पेरणी करावी आणि हे बेड जमिनीपासून 8-10 सें.मी. उंच वाढवावेत, जेणेकरून बियाणे व झाडे, पाणी साचल्यामुळे सडणार नाहीत.
एक एकर क्षेत्रासाठी 100 ग्रॅम मिरचीची बियाणे आवश्यक आहे. 150 किलोग्राम चांगल्या कुजलेल्या शेणाच्या खतांमध्ये 750 ग्रॅम डीएपी,100 ग्रॅम शाई (सीवेड शैवाल, अमीनो ॲसिड, ह्यूमिक ॲसिड, आणि माइकोराइजा) आणि 250 ग्रॅम ट्राइकोडर्मा विरिडी प्रति चौरस मीटर दराने द्यावे, जेणेकरून झाडाची वाढ आणि हानीकारक मातीमुळे होणा-या बुरशीजन्य रोगांपासून संरक्षण होण्यापासून मातीची रचना चांगली होईल.
पेरणीच्या 8-10 दिवसानंतर 10 ग्रॅम थाइमेथोक्सोम 25% डब्ल्यू.जी. 15 लिटर पाण्यात एफिड व जाकीड कीटकांच्या फवारणीनंतर आणि 20-22 दिवसानंतर 5 ग्रॅम फिप्रोनिल 40%+ इमिडाक्लोप्रिड 40% डब्ल्यू.जी. 15 लिटर पाण्यात फवारणी करावी.
पेरणीच्या 15-20 दिवसानंतर रोपवाटिकेत आर्द्रतेची समस्या उद्भवते, म्हणून 0.5 ग्रॅम थियोफिनेट मिथाइल 70 डब्ल्यू.पी. किंवा दर चौरस मीटरमध्ये भिजवा किंवा 30 ग्रॅम मेटालैक्सील 4% + मैंकोजेब 64% डब्ल्यूपी 15 लिटर पाण्यात फवारणी करावी.