- पेरल्यानंतर ताबडतोब पहिल्यांदा दा जलसिंचन करावे.
- पहिल्या सिंचनानंतर चौथ्या दिवशी दुसरे जलसिंचन करावे.
- त्यानंतर दर ७–१० दिवसांनी पुढील जल सिंचन करीत जावे.
भोपळ्याच्या पिकावरील केवडा रोगावर कोणते उपाय करावेत
- रोग झालेली पाने खुडून नष्ट करावीत.
- रोगाला प्रतिबंध करणाऱ्या वाणाच्या बियांचे रोपण करावे.
- आळीपाळीने पिके घेणे आणि स्वच्छता ठेवणे या उपायांनी रोगाची तीव्रता कमी होते.
- थायोफ़ॅनेट मिथाईल ७०% WP एकरी ३०० ग्रॅम फवारावे.
- मेटलक्सिल ८% + मॅंकोझेब ६४% WP एकरी ५०० ग्रॅम फवारावे.
मिरची महोत्सव: आता संपूर्ण देश निमार च्या मिरचीची चव घेईल. ही शेतकऱ्यांसाठी उत्तम संधी आहे
निमार येथील मिरचीची तिखट चव मध्यप्रदेशच्या रहिवाशांमध्ये आधीच प्रसिद्ध आहे. आणि आता ही प्रसिद्धी सर्व देशभर पसरणार आहे. ही ओळख आता कदाचित सगळ्या जगात जाईल. हे आता येणाऱ्या मिरची महोत्सवामुळे घडेल. हा मिरची महोत्सव दिनांक २९ फेब्रुवारी ते १ मार्च या काळात कसरावद, मध्य प्रदेश येथे होईल. याला स्थानिक भाषेत मिर्च महोत्सव असे नाव आहे. हा दोन दिवसांचा राज्य स्तरीय उत्सव निमार च्या मिरचीला देशात आणि जगात प्रसिद्ध करण्याच्या प्रमुख उद्देशाने मध्यप्रदेश सरकार आयोजित करत आहे.
या उत्सवामुळे या विभागात मिरचीची शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांचा सर्वात जास्त फायदा होईल. यामुळे निमार आणि आसपासच्या प्रदेशात पिकवल्या जाणाऱ्या मिरचीचे ब्रॅण्डिंग होईल आणि त्यांना नवीन बाजारपेठा सर्व देशात आणि परदेशात उपलब्ध होतील.
या उत्सवात २५ हून अधिक कृषी शास्त्रज्ञ शेतकऱ्यांना मिरची उत्पादनंशी संबंधित अशी महत्त्वाची माहिती देतील. आमचा ग्रामोफोन येथे आपल्या सेवेत उपस्थित असेल. म्हणजे आपण आमच्या कृषी तज्ञांना देखील शेती विषयक कोणताही सल्ला किंवा सूचना याबद्दल विचारू शकाल.
Shareभोपळ्याच्या पिकावरील केवडा (तांबडी भुरी) रोग कसा ओळखावा
भोपळ्यावरील केवडा किंवा तांबडी भुरी रोगाची प्रमुख लक्षणे पुढील प्रमाणे आहेत.
- पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर पाण्याने भिजलेले घाव दिसतात.
- घाव आधी जुन्या पानांवर दिसतात आणि नंतर कोवळ्या पानांवर पसरत जातात.
- घाव जसजसे पसरतात तसे पिवळे राहतात किंवा सुके आणि तपकिरी होतात.
- परिणाम झालेल्या वेलींना व्यवस्थित फल धारणा होत नाही.
गव्हाच्या पिकाची साठवण करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाच्या सूचना
- सुरक्षित साठवण करण्यासाठी धान्यात १०–१२% पेक्षा जास्त ओलावा असू नये.
- धान्य कोठार मध्ये किंवा ड्रममध्येकिंवा खोलीत ठेवल्यावर प्रत्येक एक टन गव्हात ३ ग्रॅम अल्युमिनियम फॉस्फाईड च्या २ गोळ्या ठेवाव्यात.
शेतकऱ्यांनी उत्पादन वाढवण्यासाठी मार्च – एप्रिल मध्ये पिकांचे हे वाण पेरावेत.
अनुक्रमांक | पिकाचे नाव | महत्त्वाचे प्रकार (कंपनीचे नाव) |
१. | कारले | नागेश (हायव्हेज), अमनश्री, यू एस १३१५ (नूनहेमस), आकाश (व्हि एन आर) |
२. | दोडका | आरती |
३. | भोपळा | कोहिनूर (पाहुजा), व्ही एन आर ११ (व्ही एन आर) |
४. | भेंडी | राधिका, विनास प्लस, (गोल्डन), सिंघम (नूनहेमस), शताब्दी (राशी) |
५. | कोथिंबीर | सुरभी (नामधारी), एल एस ८०० (पाहुजा) |
मिरचीमधील मोसाइक विषाणु चे नियंत्रण
- लागण झालेली रोपे उपटून नष्ट करावीत.
- असिटामिप्रिड 20 % एसपी @ 130 ग्रॅ/ एकर फवारावे.
- फिप्रोनील 40% + इमिडाक्लोप्रिड 40% डब्ल्यूजी @ 40 ग्रॅ/ एकर फवारावे.
मिरचीवरील मोसाइक विषाणु चे निदान
- इस वायरस के संपर्क में आने से पत्तियों पर गहरे हरे और पीले रंग के धब्बे निकलते हैं।
- इसके कारण हलके गड्ढे और फफोले भी दिखाई पड़ते हैं।
- कभी-कभी पत्ती का आकार अति सुक्ष्म सूत्रकार हो जाता है।
- यह सफ़ेद मक्खी के माध्यम से फैलता है।
- इस वायरस से ग्रषित पौधों में फूल और फल कम लगते हैं।
- इसके कारण फल भी विकृत और खुरदुरे हो जाते हैं।
भाजीपाल्यासाठी रोगमुक्त नर्सरीची निर्मिती करण्यासाठी सूचना
- पेरणीसाठी निरोगी बियाणे वापरावे.
- पेरणीपूर्वी शिफारस केलेली बुरशीनाशके वापरुन बिज प्रक्रिया करावी.
- नर्सरी सतत एकाच शेतात घेणे टाळावे.
- नर्सरीमधील मातीवर कार्बन्डाझिम 5 ग्रॅ/ चौ फुट वापरावे आणि दर आठवड्याला कार्बन्डाझिम 5 ग्रॅ/ 1 लीटर पाणी याप्रमाणे फवारावे.
- उन्हाळी पेरणी करण्यापूर्वी वाफ्यावर 250 गेजचे पॉलिथिन अंथरून सूर्यप्रकाशाने वाफ्याला 30 दिवस संस्कारित करावे.
- ट्रायकोडर्मा जैविक औषधाचा @ 500 ग्रॅ/ एकर केल्याने आद्रगलन (मर रोग) प्रभावीपणे रोखता येते.
दुधी भोपळा आणि दोडका शेतामध्ये जमिनीची तयारी करताना करायचे खत व्यवस्थापन
- पेरणी साठी जमिनीची तयारी करताना एकरी 8/10 टन सेंद्रिय खत घालावे.
- नांगरणी करताना 30 किलो युरिया (नत्र), 70 किलो सुपर फॉस्फेट (स्फुरद), आणि 35 किलो म्युरेट ऑफ पोटाश (पालाश) घालावे.
- युरियाची (नत्राची) उरलेली 30 किलो मात्रा रोपांना 8-10 पाने फुटल्यावर आणि पीक फुलोर्यावर येताना अशा दोन वेळा विभागून द्यावी.