कापूस पिकाच्या वाढीस, फुलांच्या आणि इतर अवस्थेत विविध प्रकारचे कीटक व रोग कार्यरत आहेत.
या कीटक व रोगांच्या नियंत्रणासाठी, 40-45 दिवसात फवारणीचे व्यवस्थापन करणे अत्यंत आवश्यक आहे, जे खालीलप्रमाणे आहे.
बीटासायफ्लूथ्रिन 8.49% + इमिडाक्लोप्रिड19.81 ओडी 150 मिली / एकर गुलाबी अळीच्या नियंत्रणासाठी किंवा कोळीच्या नियंत्रणासाठी एबामेक्टिन 1.9% ईसी 150 मिली / एकर किंवा जैविक नियंत्रण फवारणी/ एकरसाठी बेवेरिया बेसियाना 500 ग्रॅम दराने वापर करा.
बुरशीजन्य आजाराच्या नियंत्रणासाठी कार्बेन्डाजिम 12% + मैनकोज़ेब 63% डब्ल्यूपी 300 ग्रॅम / एकर फवारणी करा किंवा स्यूडोमोनास फ्लोरोसेंस 250 ग्रॅम / एकरवर जैविक उपचार म्हणून फवारणी करावी.
होमोब्रेसिनोलाइड 0.04 डब्ल्यू / डब्ल्यू 100 मिली / एकर वापरा, वनस्पतीची चांगली वाढ आणि फुलांचा चांगला विकास होण्यासाठी हे फवारणी फार आवश्यक आहे.
फवारणीच्या 24 तासांत पाऊस पडल्यास पुन्हा फवारणी करावी.
पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर संपूर्ण फवारणी करावी. कारण पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर कीटक अधिक सक्रिय असतात.
बुरशीजन्य रोग, कीटक नियंत्रण व पौष्टिक व्यवस्थापनासाठी उपाययोजना केल्यास कापसाच्या पिकाचे उत्पादन चांगले होते. अशा प्रकारे फवारणी केल्यास, डेंडूची निर्मिती चांगली होते आणि उत्पादनाची गुणवत्ता वाढते.