Improved Varieties of Soybean and their selection

सोयाबीनची प्रगत वाणे आणि त्यांची निवड

सोयाबीनची प्रगत वाणे:- वाणांची निवड मातीचा प्रकार आणि हवामानानुसार करावी. हलक्या जमिनीत आणि पावसावर अवलंबून असलेल्या भागात जेथे सरासरी पर्जन्यमान 600 ते 750 मि.मी. आहे तेथे लवकर (90-95 दिवसात) तयार होणारी वाणे वापरावीत. मध्यम लोमी जमिनीत जेथे सरासरी पर्जन्यमान 750 ते 1000 मिमी. असेल त्या भागात मध्यम अवधीत तयाऱ होणारी (100 ते 105 दिवसात) वाणे वापरावीत. 1250 मिमी. हून अधिक पर्जन्यमान असलेल्या भागातील भारी जमिनीत उशिरा तयार होणारी वाणे वापरावीत. बियाण्याची अंकुरण क्षमता 70 टक्क्यांहून अधिक आहे याकडे विशेष लक्ष द्यावे. भरघोस पिकासाठी 40 रोपे प्रति वर्ग मीटर या प्रमाणात पेरणी करावी. प्रमाणित बियाणेच निवडावे.

मध्य प्रदेशसाठी उपयुक्त सोयाबीनची प्रगत वाणे:-

क्र. जातीचे नाव कालावधी दिवसात हेक्टरी उत्पादन
1. JS-9560 82-88 18-20
2. JS-9305 90-95 20-25
3. NRC-7 90-99 25-35
4. NRC-37 99-105 30-40
5. JS-335 98-102 25-30
6. JS-9752 95-100 20-25
7. JS-2029 93-96 22-24
8. RVS-2001-4 92-95 20-25
9. JS-2069 93-98 22-27
10. JS-2034 86-88 20-25

स्रोत:-https://iisrindore.icar.gov.in/

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal Dose of Fertilizer and Manure for Maize

मक्याच्या पिकासाठी खते आणि उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • उर्वरके मृदा परीक्षण अहवालानुसार द्यावीत.
  • उत्तम प्रतीच्या शेणखत 10 टन प्रति एकर या मात्रेत शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी मिसळावे.
  • मृदा परिक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास पेरणीच्या वेळी डीएपी 50 किलो आणि पोटाश 35 किलो प्रति एकर अशी मात्रा द्यावी.
  • उर्वरकाची मूलभूत मात्र माती, वाण आणि इतर घटकानुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal dose of fertilizers for Chilli

मिरचीच्या पिकासाठी उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • उर्वरके मृदा परीक्षण अहवालानुसार द्यावीत.
  • मृदा परिक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास डीएपी 100 किलो, यूरिया 50 किलो आणि पोटाश 50 किलो प्रति एकर अशी मात्रा पेरणीपुर्वी द्यावी.
  • उर्वरकांची मूलभूत मात्रा माती, वाण आणि इतर घटकांनुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Manure and fertilizer dose for Soybean

सोयाबीनच्या पिकासाठी खते आणि उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

सोयाबीन हे द्विदल गळीपाचे पीक आहे. त्याला कमी नायट्रोजन लागते. नायट्रोजन अधिक दिल्यास अफलनाची समस्या येऊ शकते. त्यामुळे त्यासाठी पोशाक तत्वांच्या व्यवस्थापनाकडे विशेष लक्ष द्यावे लागते.

  • खते आणि उर्वरकांची मात्रा मृदा परीक्षण अहवाल, स्थान आणि वाणानुसार बदलू शकते.
  • शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी उत्तम प्रतीच्या शेणखताची 10 टन प्रति एकर मात्रा द्यावी.
  • सोयाबीन अनुसंधान केंद्राद्वारे शिफारस केलेली मात्रा नायट्रोजन : फॉस्फरस : पोटाश : सल्फर  अनुक्रमे 20 : 60 : 20 : 20 किलो प्रति हे. अशी आहे. त्यानुसार सुमारे 50 किलो डीएपी प्रति एकर,10 किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट आणि 30 किलो पोटाशची मूलभूत मात्रा द्यावी आणि पेरणीनंतर 15 दिवसांनी 8 किलो प्रति एकर अशी सल्फर 90% WDG आणि 4 किलो प्रति एकर अशी माईकोरायझाची (जैव-उर्वरक) मात्रा द्यावी.
  • पेरणीच्या वेळी रायझोबियम कल्चर 5 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे आणि पीएसबी कल्चर 5 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे वापरुन बीजसंस्करण करणे लाभदायक असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Mosaic Virus Disease in Sponge Gourd

घोसाळ्यातील में केवडा रोगाचे (मोझेक व्हायरस) नियंत्रण:-

  • रस शोषणारे एफिड, पांढरी माशी किंवा लाल किडे या विषाणुजन्य रोगाचा प्रसार करतात.
  • ग्रस्त वेलींच्या नव्या पानांच्या शिरांमध्ये पिवळटपणा दिसतो आणि पानांची वरील बाजूस सुरळी होते.
  • जुन्या पानांवर गडद रंगाची बुरशीसारखी आकृती उठते. ग्रस्त पानांच्या सांगाड्याची जाळी रहाते.
  • वेली खुरटतात. रोगाने वेलींची वाढ, फुले-फळे आणि उत्पादनावर दुष्परिणाम होतो.
  • तीव्र रोगग्रस्त वेलींवर फळे धरत नाहीत.

नियंत्रण:-

  • तणासारखे शेतातील रोगाचे अन्य स्रोत उपटून नष्ट करावेत.
  • पीकचक अवलंबावे.
  • मोझेकसाठी संवेदनशील हंगाम आणि भागात पिकाची लागवड करू नये.
  • 10-15 दिवसांच्या आतराने डायमिथोएट 30% EC 30 मिली. प्रति पम्प फवारावे. त्याचबरोबर स्ट्रेप्टोमायसीन 2 ग्रॅम प्रति पम्प फवारावे आणि सुरुवातीच्या संक्रमणापासून पिकाचा बचाव करावा.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Leaf reddening in Cotton

कापसाच्या पिकावरील पाने लाल होण्याच्या रोगाचे नियंत्रण:-

  • बोंडे विकसित होण्याच्या वेळी प्रतिकूल हवामानापासून बचाव करण्यासाठी सुयोग्य वेळी पेरणी करावी.
  • योग्य वेळी यूरिया (1%) च्या एक-दोन फवारण्या कराव्यात.
  • पेरणीच्या 40-45 दिवस आधी मॅग्नीशियम सल्फेट 10-12 किलो प्रति एकर मात्रा द्यावी.
  • पाणी तुंबण्यापासून बचाव होण्यासाठी पाण्याचा निचरा होण्याची योग्य ती व्यवस्था करा.
  • प्रसाराचे कारण असलेल्या रस शोषणार्‍या किड्यांच्या प्रतिबंधासाठी शिफारस केलेली कीटकनाशके वापरावीत.
  • अतिरिक्त बोंडे लागल्यास त्याचे व्यवस्थापन करावे.
  • फुले आणि बोंडांच्या विकासाच्या दरम्यान, विशेषता संकरीत वाणासाठी,  पुरेशी पोषक तत्वे द्या.
  • अंतर्क्रिया, निंदणी आणि शेतीची इतर कामे वेळेवर करा.
  • ज्या वाणांमध्ये ही समस्या उत्पन्न होते त्यांची लागवड करू नये.
  • उपलब्ध असल्यास पुरेसे सिंचन करावे.
  • मातीचे आरोग्य आणि पोषकता टिकवण्यासाठी पीक चक्र आणि आंतरपिके वापरावीत.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Basal dose of fertilizers for Cotton

कापसाच्या पिकासाठी उर्वरकांची मूलभूत मात्रा:-

  • मृदा परीक्षण अहवालानुसार उर्वरके द्यावीत.
  • मृदा परीक्षण अहवाल उपलब्ध नसल्यास डीएपी 65 किलो, यूरिया 50 किलो आणि पोटाश 50 किलो प्रति एकर पेरणीपुर्वी द्यावे.
  • पेरणीपुर्वी खत घातलेले नसल्यास पेरणीनंतर 25 दिवसांनी द्यावे.
  • उर्वरकांची मूलभूत मात्रा माती, वाण आणि इतर बाबींनुसार बदलू शकते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Bio-fungicide:- Trichoderma; Application and Benefits

जैव जिवाणूनाशक ट्रायकोडर्मा:- वापर आणि लाभ

रोगांच्या, विशेषता मृदाजन्य रोगांच्या, प्रतिबंधासाठी ट्रायकोडर्मा उत्तम जैविक माध्यम आहे. ती एकप्रकारची मुक्त जीवित बुरशी असून सामान्यता माती आणि मूळसंस्थेत असते.

ट्रायकोडर्माचे लाभ:-

रोग नियंत्रण, रोपांच्या वृद्धिस पोषक, रोगांसाठी जैव रासायनिक रोधक, ट्रान्सजेनिक रोपे आणि जैव उपचार।

वापराची पद्धत:-

बीजसंस्करण:- पेरणीपुर्वी बियाण्यात 6-10 ग्रॅम/ किलो या प्रमाणात ट्रायकोडर्मा मिसळावी.

नर्सरीतील उपचार:- नर्सरीच्या 100 वर्ग मी. आकाराच्या वाफ्यामध्ये 10-25 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा मिसळावी.

कलमे आणि रोपांचा उपचार:- 10 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा प्रति ली. पाण्याचे मिश्रण बनवून कलमे आणि रोपे त्यात 10 मिनटे ठेवून अशा प्रकारे उपचार केलेली कलमे आणि रोपे लागवडीसाठी वापरावीत.

मृदा उपचार:- 1 किलो ट्रायकोडर्मा 100 किलो शेणखतात मिसळून पॉलीथिनने 7 दिवस झाकून ठेवावे. त्यावर अधूनमधून पाणी घालावे आणि 3-4 दिवसांनी पलटावे. 7 दिवसांनंतर शेतात भुरभुरावे.

रोपाचा उपचार:- एक लीटर पाण्यात 10 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा मिसळून रोपांजवळ खोडाच्या सर्व बाजूंवर आणि जमीनीवर शिंपडावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Weed Management Of Maize

मक्यातील तणाचे नियंत्रण:-

  • 1.0-1.5 किग्रॅ. एट्राजीन 50% डब्लू.पी. 500 लीटर पाण्यात मिसळून पेरणीनंतर दुसर्‍या किंवा तिसर्‍या दिवशी अंकुर फुटण्यापूर्वी वापरल्यास तण नष्ट होते.
  • किंवा एलाक्लोर 50% ई.सी. 4 ते 5 लीटर 500 लीटर पाण्यात मिसळून पेरणीपुर्वी 48 तास वापरुन तणाची वाढ रोखता येते.
  • पेरणीनंतर 20-25 दिवसांनी 2,4-D @ 1 किग्रॅ /हे  चे 500 लीटर पाण्यात मिश्रण करून ते फ्लॅट पॅन नोझलने फवारावे.
  • तणनाशक वापरताना मातीत पुरेशी ओल असणे आवश्यक आहे.
  • तणनाशक वापरल्यानंतर मातीत बदल करू नयेत.
  • द्विदल पिकाचे आंतरपीक घेतलेले असल्यास एट्राजीन वापरू नये. त्याऐवजी पेंडीमेथलीन @ 0.75 किग्रॅ/हे पेरणीनंतर 3-5 दिवसात अंकुर फुटण्यापूर्वी वापरावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Disease Free Nursery Raising For Marigold

झेंडूच्या पिकासाठी रोगमुक्त नर्सरी बनवणे:-

  • पेरणीसाठी निरोगी बियाणे निवडावे.
  • पेरणीपुर्वी शिफारस केलेल्या जिवाणूनाशकाने बीजसंस्करण करावे.
  • एकाच प्लॉटमध्ये पुन्हापुन्हा नर्सरी करू नये.
  • नर्सरीच्या पृष्ठभागावरील मातीचा कार्बेन्डाझिम 5 ग्रॅम/वर्ग मी. वापरुन उपचार करावा आणि त्याच रसायनाचे 2 ग्राम/ लीटर पाणी या प्रमाणात मिश्रण करून नर्सरीचे दर 15 दिवसांनी ड्रेंचिंग करावे.
  • आद्रगलन रोगाच्या नियंत्रणासाठी जैव-नियंत्रण करण्यासाठी ट्रायकोड्रमा विरिडी 1.2 किलोग्रॅम/ हे. ची मात्रा द्यावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share