Control of Early Blight of Tomato

टोमॅटोवरील प्रारंभीक क्षयरोगाचे (ब्लाइट) नियंत्रण

लक्षणे:- जिवाणूंच्या पानांवरील हल्ल्यामुळे डाग पडू लागतात. हे डाग लहान, फिकट करडे आणि पानभर पसरलेले असतात. पूर्ण विकसित झालेले डाग अनियमित, केंद्र असलेले, फफूंद का पत्तियों पर आक्रमण होने पर धब्बों का निर्माण होने लगता है| उत्पन्न धब्बे छोटे, काळ्या रंगाचे आणि 2-5 मिमी. आकाराचे असतात. या रोगाची लक्षणे खालील बाजूच्या पानांपासूंन सुरू होईन हळूहळू वरील बाजूच्या पानांवर दिसू लागतात.

नियंत्रण:- लक्षणे आढळून आल्यापासून दय 15 दिवसांनी 2 ग्रॅम मेन्कोजेब 75 डब्लूपी + 10 ग्रॅम यूरिया प्रति लीटर किंवा कार्बेन्डाजिम 12% + मेन्कोजेब 63% WP @ 50 ग्रॅम/ 15 लीटर पाणी किंवा कॉपर ऑक्सीक्लोराइड 50 % WP @ 50 ग्रॅम / 15 लीटर पाणी फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Control of Leaf Miner in Cowpea

चवळीवरील पाने पोखरणार्‍या अळीचे नियंत्रण

चवळीवरील पाने पोखरणारी अळी :-

कशी ओळखावी:-

  • वयात आलेल्या अळया लहान आणि नाजुक असतात. त्यांचा आकार इंचाचा आठवा भाग एवढा असतो.
  • त्या काळ्या आणि पिवळ्या रंगाच्या असतात.
  • अंडी गोल, सूक्ष्म आणि पिवळट पांढरी असतात.
  • लार्वा पांढर्‍या रंगाचे असून डोक्याच्या बाजूला पिवळे असतात. पूर्ण विकसित झाल्यावर त्यांचा आकार एका इंचाच्या सहाव्या भागाएवढा असतो.

हानी:-

  • मादी आपल्या टोकदार प्रजनन अंगाद्वारे पानांच्या उतींमध्ये प्रवेश करून 300-400 अंडी देते.
  • अंड्यातून निघालेले लार्वा माईन्स पानांच्या मिसोफिल उती वाकड्या तिकड्या आकारात खातात.
  • पाने पोखरणार्‍या अळीचा हल्ला होताच पानांवर चमकदार पांढर्‍या रेषा उमटतात.
  • पूर्ण वाढ झालेल्या अळया पानात भोके पाडून कोशिका रस शोषतात.
  • कीडग्रस्त रोपांच्या फलन आणि फुलन क्षमतेवर विपरीत प्रभाव पडतो.

नियंत्रण:-

  • डायक्लोरोवास 40 मिली. + नीम तेल 50 मिली. प्रति पम्प फवारावे.
  • डायमिथोएट 40 मिली. किंवा कारटाप हाईड्रो क्लोराईड 75% SG 20 ग्राम/ प्रति पम्प फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Prevention of Collar rot in chilli

मिरचीवरील बुड कुजव्या रोगाचा प्रतिबंध

लक्षण:-

  • जमिनीजवळ स्तंभाच्या आधारे जिवाणू उतींचा क्षय करून रोपाला सुकवतात.
  • अनुकूल परिस्थिति असल्यास मोहरीच्या दाण्यासारख्या बुरशीची वाढ रोगग्रस्त भागावर होते.

प्रतिबंध:-

  • रोगग्रस्त रोपांचे अवशेष नष्ट करावे.
  • पाण्याच्या निचर्‍याची व्यवस्था करावी आणि पीक चक्राचा वापर करावा.
  • नर्सरी उंच जागी बनवावी.
  • कार्बेन्डाजिम 3 ग्रॅम/ किलो बियाणे वापरुन बीजसंस्करण करावे.
  • कार्बेन्डाजिम 3 ग्रॅम किंवा मेटालेक्ज़िल+ मेन्कोज़ेब 3 ग्रॅम प्रति ली. पाणी या मात्रेत मिश्रण बनवून 10 दिवसांच्या अंतराने दोनदा ड्रेंचिंग करावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Control of Fusarium Wilt in Bottle Gourd

दुधी भोपळ्यावरील मर रोगाचा प्रतिबंध

  • नव्याने उगवलेल्या रोपांच्या पानाचे अंकुर कमजोर होऊन गळून जातात.
  • जुनी रोपे मर रोगाला लवकर बळी पडतात. बुडामधील संवहन उती करड्या रंगाच्या होतात.

प्रतिबंध:-

  • रोग प्रतिरोधी वाणे वापरावी.
  • रोग प्रतिरोधी पिके लावून पीक चक्र वापरावे.
  • पेरणीपुरवी 55oC तापमानाच्या गरम पाण्याचा वापर करून 15 मिनिटे बीजसंस्करण करावे.
  • कार्बेन्डाजिम जिवाणूनाशक 3 ग्रॅम प्रति ली पाणी या मात्रेत मिश्रण बनवून मुळाद्वारे द्यावे.|

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Healthy and Excellent Crop of Chickpea

हरबर्‍याचे निरोगी आणि उत्तम पीक

शेतकर्‍याचे नाव:- कल्याण पटेल

गाव+ तहसील:- देपालपुर

जिल्हा:- इंदौर

राज्य:- मध्यप्रदेश

कल्याण जी यांनी 10 एकर क्षेत्रात हरबरा लावला असून त्यात त्यांनी ग्रामोफोनच्या सूचनेनुसार प्रोपिकोनाजोल 25% EC आणि त्याचबरोबर एका विश्वसनीय कम्पनीच्या ज़ाईमची फवारणी केली. आता हरबरा उत्तम असून कोणताही रोग नाही आणि चांगला फुलोरा आहे.

Share

Achieved Maximum Yield in Onion

कांद्याचे भरघोस उत्पन्न मिळवले

शेतकर्‍याचे नाव:- मुकेश पाटीदार

गाव:-  कनारदी

तहसील आणि जिल्हा:- तराना और उज्जैन

राज्य :- मध्य प्रदेश

शेतकरी बंधु मुकेश पाटीदार ग्रामोफोनचे आधुनिक शेतकरी आहेत. त्यांनी ग्रामोफ़ोन टीमच्या मार्गदर्शनाखाली कांद्याची शेती केली. त्याचे मध्य प्रदेशातील सरासरी उत्पादन 70 क्विंटल/ एकर आहे पण मुकेश जी ना प्रति एकर 113 क्विंटल मिळाले.

Share

Management of Red Spider Mites in Cucurbitaceae

भोपळावर्गीय पिकांवरील लालकोळी किडीचा बंदोबस्त:-

कशी ओळखावी:-

  • लालकोळी कीड 1 मिमी. लांब असते. तिला डोळ्यांनी सहज पाहता येत नाही.
  • लालकोळी कीड पानांच्या खालील बाजूस झुंडीने राहते.
  • लालकोळी कीडीच्या एका वसाहतीत 100 पर्यन्त किडे रहातात.
  • अंडी गोल, पारदर्शक आणि फिकट पिवळ्या पांढर्‍या रंगाची असतात.
  • वयात आलेल्या किडयाचे आठ पाय असतात. शरीर अंडाकार असते आणि डोक्याच्या बाजूला दोन लाल नेत्र बिंदु असतात.
  • मादीच आकार नराहून मोठा असतो आणि तिच्या शरीरावर खोल चट्ट्यासारखा आकार असतो. शरीर कठोर आवरणाने झाकलेले असते.
  • अंड्यातून निघालेल्या लार्वाला फकटा सहा पाय असतात.

हानी:-

  • लार्वा, लहान किडे आणि वयात आलेले किडे पानाची खालची बाजू फाडून खातात.
  • लहान किडे आणि वयात आलेले किडे पाने आणि अंकुराचा कोशिका रस शोषतात. त्यामुळे पाने आणि अंकुरावर पांढरे डाग पडतात.
  • अधिक प्रसार झाल्यास पानाच्या खालील बाजूस जाळे विणून त्यांना हानी पोहोचवतात.

नियंत्रण:-

  • सकाळी सूर्योदयापूर्वी पानांच्या खालील बाजूस निंबाचे तेल शिंपडावे.
  • प्रोपारजाईट 57% EC 3 मिली प्रति लीटर पाणी या मात्रेला 7 दिवसाच्या अंतराने दोन वेळा फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Alternaria Leaf Spot in Cauliflower and Cabbage

फुलकोबी आणि पानकोबीवरील आल्टर्नेरिआ (पानांवरील डागांचा रोग):-

लक्षणे:-

  • पानांवर लहान गडद पिवळ्या रंगाचे ठिपके उमटतात.
  • लवकरच हे ठिपके एकमेकात मिसळून निळसर गोल व्रण बनवतात.
  • या डागांच्या मध्यभागी केंद्रामध्ये निळसर रंगाची बुरशी वाढते.
  • लागण तीव्र झाल्यावर सर्व पाने गळून पडतात.
  • रोगग्रस्त फुलांवर आणि पानांवर गडद जांभळे, काळे-करडे डाग दिसतात.

नियंत्रण:-

  • प्रमाणित बियाणी वापरावी.
  • गरम पाण्यात (50OC) बीजसंस्करण करावे.
  • रोगाची लक्षणे दिसू लागताच मेन्कोजेब 3 ग्राम प्रति ली. पाण्याचे किंवा कॉपर ऑक्सी क्लोराईड 3 ग्राम प्रति लीटर पाण्याचे मिश्रण बनवून 10-15 दिवसांच्या अंतराने फवारावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Downy Mildew in Cucurbitaceae

भोपळावर्गीय पिकांमधील केवळा (डाऊनी मिल्ड्यु) रोग:-

  • पानांच्या खालील भागावर पाणी भरलेले डाग उमटतात.
  • पानांच्या वरील भागावर कोणीय डाग उमटतात तसेच पानांच्या खालील भागावर देखील उमटतात.
  • सर्वात आधी डाग जुन्या पानांवर उमटतात आणि नंतर हळूहळू नवीन पानांवर उमटतात.
  • रोगग्रस्त वेलांवर फलधारणा होत नाही.

नियंत्रण:-

  • रोगग्रस्त पाने तोडून नष्ट करा.
  • रोगप्रतिरोधक जातीचे बियाणे वापरावे.
  • मेन्कोजेब 3 ग्राम प्रति ली. च्या मात्रेची पानांच्या खालील भागावर फवारणी करावी.
  • पीक चक्र वापरुन आणि शेताची साफसफाई करून रोगाची आक्रमकता आटोक्यात येते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Maximum Control of Root rot in Gram(Chickpea)

हरबर्‍यातील मूळ कुज रोगाचे प्रभावी नियंत्रण

शेतकर्‍याचे नाव:- हरिओम बहादुर सिंह

गाव:- लिम्बोदापार

तहसील आणि जिल्हा:- देपालपुर और इंदौर

शेतकरी बंधु हरिओम जी यांनी हरबर्‍यातील मूळ कुज आणि पांढर्‍या बुरशीच्या समस्येसाठी प्रोपीकोनाज़ोल 25% EC ची फवारणी केली. त्यामुळे हरबर्‍यावरील रोगाचा प्रभाव कमी झाला आहे आणि नवीन फुटवे देखील फुटू लागले आहेत.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share