हरबर्‍याचे दाणे पोखरणार्‍या किड्यांपासून (पल्स बीटल) सुरक्षा

हरबर्‍याचे दाणे पोखरणार्‍या किड्यांपासून (पल्स बीटल) सुरक्षा

  • हरबर्‍याचे दाणे पोखरणार्‍या किड्यांचा (पल्स बीटल) हल्ला साठवणूक केल्यापासून 60 दिवसांनी वेगाने होताना दिसतो.
  • हरबर्‍यातील किड्यांच्या संक्रमणामुळे साठवणूक केल्यापासून 120 दिवसात 87.23% बियाण्याची हानी होते आणि वजन 37.15% कमी होते असे आढळून आले आहे.
  • निंबोणी आणि एरंडाचे तेल @ 6 मिली / कि.ग्रॅ. वापरुन बीजावर उपचार करून साठवण केल्यास चार महिनेपर्यंत किड्यांचे प्रभावी नियंत्रण होते.
  • बियाण्याला वनस्पति तेल किंवा खाद्य तेल चोपडून साठवावे आणि त्याच्यात निंबोणीची पाने मिसळावीत.
  • 10% मॅलाथियानच्या द्रावणात पोती बुडवावीत.
  • बियाणे ठेवण्यासाठी हवाबंद खोली वापरावी.
  • अॅल्युमिनियम फॉस्फाईडची धुरी देऊन (फ्यूमिगेशन)  देखील अंकुरण प्रभावित न होऊ देता बियाणे सुरक्षित ठेवता येते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

बटाट्याची साठवण

बटाट्याची साठवण

  • सुयोग्य साठवण शेतीशी संबंधित काही कार्यांवर अवलांबून असते.
  • बटाट्याच्या खोदाईपूर्वी एक आठवडा पिकाला सिंचन करणे बंद करावे. त्यामुळे बटाट्याची साल कडक होते.
  • त्याचबरोबर बटाट्याच्या झाडाची पाने सुकून गळल्यावरच खोदाई सुरू करण्याकडे लक्ष द्यावे.
  • खोदाईनंतर बटाट्याला चांगल्या प्रकारे स्वच्छ करावे आणि 18°सेंटीग्रेट तापमानात आणि 95% आद्रतेत साठवण करावी.
  • हिरवी साले असलेले, सडलेले आणि कापले गेलेले बटाटे वेगळे काढावेत.
  • 2-4° सेंटीग्रेट तापमानात बटाटे 6-8 महिन्यांपर्यंत सहजपणे साठवता येतात.
  • अशाच प्रकारे 4° सेंटीग्रेट तापमानात बटाट्याची 3-4 साठवण करता येते. |

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Storage technique in wheat

गव्हाच्या बियाण्याच्या साठवणीचे तंत्र

  • 10 % आर्द्र बियाणे साठवणीसाठी योग्य असते. त्यामुळे बियाणे उन्हात सुकवावे.
  • धान्य साफ केल्यावर ते पोत्यात भरून साठवावे.
  • भेसळीपासून बचाव करण्यासाठी बियाणे नेहमी नवीन पोत्यात ठेवाव्यात.
  • बियाणे म्हणून वापरले जाणारे धान्य उच्च गुणवत्तेचे असणे आवश्यक असते.
  • उन्हाळ्यात गोदामातील तापमान थंड ठेवावे.
  • वेळोवेळी धान्याची तपासणी करावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Storage technique for gram

हरबर्‍याच्या साठवणुकीचे तंत्र

  • सुमारे 13 ते 15 टक्के आर्द्रता असताना पिकाची कापणी केल्याने हरबर्‍याच्या दाण्यांचे प्रमाण घटते.
  • साठवणुक करताना योग्य काळजी घेतल्याने हरबर्‍याच्या गुणवत्तेशी संबंधित घटकांवर जसे रंग, बाह्य रूप इ. परिणाम होतो.
  • उत्पादनाच्या साठवणुकीपूर्वी त्याची सफाई करावी.
  • साठवण केलेल्या धान्याचे वेळोवेळी निरिक्षण करावे.
  • साठवणुकीच्या वेळी धान्यातील आर्द्रतेकडे खास लक्ष द्यावे. आर्द्रता कमी असल्यास दाणे तुटू शकतात.
  • वातावरण अनुकूल नसल्यास धान्य अधिक तुटते.
  • निरोगी दाण्यांची बाजारातील किंमत जास्त असते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Lesser grain borer control in wheat

साठवणुक केलेला गहू पोखरणार्‍या किड्यांचे नियंत्रण

  • धान्य साठवण्यापूर्वी त्याला कडक उन्हात वाळवावे.
  • हवा खेळती असलेल्या सीमेंट किंवा कॉन्क्रीटने बांधलेल्या पक्क्या गोदामाचा वापर करावा.
  • गोदामातील धान्याच्या थप्प्यांमध्ये किमान 2 फुट अंतर ठेवावे.
  • गोदामात धान्याच्या पोत्यांची थप्पी लावताना पोती छताला किंवा भिंतींना चिकटणार नाहीत याची खबरदारी घ्यावी.
  • गोदामात हवा खेळती असल्यास धान्यातील आर्द्रता वाढत नाही. त्यामुळे वेगवेगळ्या रोगांपासून आणि किड्यांपासून धान्याचा बचाव होतो.
  • धान्याच्या साठवणुकीसाठी दमट आणि ओल्या पोत्यांचा वापर करू नये.
  • कोरड्या मोसमात महिन्यातून किमान एकदा आणि पावसाळ्यात आठवड्यातून किमान एकदा धान्याची पाहणी करावी. धान्यात प्रमाणाबाहेर आर्द्रता असल्यास ते गोदामातून बाहेर काढून वाळवावे.
  • मेलाथियाँन @ 100 मिलीग्रॅम प्रति वर्ग मीटर फवारावे.
  • डाईक्लोरवास @ 0.5 ग्रॅम प्रति वर्ग मीटर वापरल्याने देखील धान्याचा संक्रमणापासून बचाव होतो.
  • डेल्टामेथ्रिन की 10 ग्रॅम प्रति लीटर द्रावण गोदामात फवारावे.
  • कीटकनाशके विषारी असल्याने त्यांच्या लेबलवरील सर्व खबरदारीच्या सूचनांचे पालन करावे.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Storage of Wheat

गव्हाची साठवण:-

  • सुरक्षित साठवणुकीसाठी दाण्यांमध्ये 10-12% हून अधिक आर्द्रता नसावी.
  • साठवणुकीपूर्वी भांडार आणि खोल्यांची साफसफाई करून भिंती आणि फरशीवर मॅलाथियान 50%  चे द्रावण 3 लीटर प्रति 100 वर्गमीटर या प्रमाणात फवारावे.
  • ढाण्याला पेटी, भांडार किंवा खोलीत ठेवल्यावर बंद करण्यापूर्वी प्रत्येक टनमागे 3 अ‍ॅल्युमिनियम फॉस्फाइड 3 ग्रॅमच्या दोन गोळ्या ठेवाव्यात.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Factors Affecting storage of Onion and Garlic

कांदा लसूणच्या साठवणीस प्रभावित करणार्‍या बाबी:- जातीची निवड:- सर्व जातींची साठवण क्षमता एकसारखी नसते. खरीपाच्या हंगामात केल्या जाणार्‍या जातींचे कांदे टिकाऊ नसतात तर रब्बीच्या हंगामात केल्या जाणार्‍या जातींचे कांदे साधारणत: 4-5 महीने साठवता येतात. जातींनुसार हे बदलू शकते. गेल्या 10-15 वर्षांच्या अनुभवानुसार एन-2-4-2, अ‍ॅग्रीफाउंड लार्इट रेड, अर्का निकेतन इत्यादि जाती 4-5 महीने उत्तम प्रकारे साठवता येतात. लसूणच्या जी-1. जी- 2 ,जी 50 आणि जी 323 इत्यादि जाती 6 ते 8 महिने साठवता येतात.

उर्वरक आणि पाणी व्यवस्थापन:- उर्वरकांची मात्रा, त्यांचा प्रकार आणि पाणी व्यवस्थापन यांचा कांदा लसूणच्या साठवण क्षमतेवर प्रभाव पड़तो. शेणखतामुळे साठवण क्षमता वाढते. त्यामुळे शेणखत किंवा हरित खते वापरणे आवश्यक असते. कांदा लसूणमध्ये हेक्टरी 150 किग्रॅ. नत्र, 50 किग्रॅ. फॉस्फरस आणि 50 किग्रॅ. पोटाश देण्याची शिफारस केली जाते. शक्य असल्यास सर्व नत्र कार्बनिक खतांच्या माध्यमातून द्यावे आणि नत्राची पूर्ण मात्रा रोपणींनंतर 60 दिवसात द्यावी. उशिरा नत्र दिल्यास रोपांची खोडे जाड होतात आणि कांदा टिकत नाही तसेच बुरशीजन्य रोगांची लागण अधिक प्रमाणात होते व प्रस्फुटन जास्त होते, पोटॅशियमची मात्रा 50 किग्रॅ. पासून वाढवून 80 किग्रॅ. प्रति हेक्टर करावी. अशा प्रकारे 50 किग्रॅ. प्रति हेक्टर मात्रा देण्याने कांदा आणि लसूणाची साठवण क्षमता आणि गुणवत्ता वाढते. गन्धकासाठी अमोनियम सल्फेट, सिंगल सुपर फॉस्फेट किंवा पोटॅशियम सल्फेट वापरल्याने रोपांना पुरेशा प्रमाणात गन्धक मिळते.

स्टोरेज हाऊसमधील वातावरण :- कांदा लसूणची दीर्घकाळ साठवण करण्यासाठी स्टोरेज हाऊसचे तापमान आणि अपेक्षाकृत आद्रता महत्वपूर्ण असते. अधिक आर्द्रता (70% हून अधिक) हा कांद्याच्या साठवणुकीचा सर्वात मोठा शत्रू आहे. त्यामुळे जिवाणूंचा उपद्रव देखील वाढतो आणि कांदा सडू लागतो. याउलट आर्द्रता कमी (65% हून अधिक) असल्यास कांद्यातून अधिक वाष्पोत्सर्जन होते आणि वजन घटते. चांगल्या साठवणुकीसाठी स्टोरेज हाऊसचे तापमान 25-30 डिग्री सें. आणि आर्द्रता 65-70 टक्के या दरम्यान असणे आवश्यक असते. मे-जून महिन्यात स्टोरेज हाऊसमधील तापमान अधिक असल्याने आणि आर्द्रता कमी असल्याने वजन घटते. जुलै ते सप्टेंबर या काळात आर्द्रता 70 टक्क्यांहून अधिक असल्याने सडण्याचे प्रमाण वाढते. ऑक्टोबर-नोव्हेंबरमध्ये तापमान कमी असल्यानं सुप्तावस्था मोडते आणि मोड येण्याची समस्या वाढते.

Share