वांग्याच्या पिकाचे जिवाणूजन्य रोगांपासून कसे संरक्षण करावे

28/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
  • शेत स्वच्छ ठेवा आणि संक्रमित झाडे गोळा करुन नष्ट करा.
  • पीक चक्रात फुलकोबी, कोबी, मोहरी, मुळा या पिकांचा अवलंब केल्यास हा आजार नियंत्रित केला जाऊ शकतो.
  • पंतसम्राट वाण या रोगास सहन करते.
  • त्याचे रक्षण करण्यासाठी, शेवटच्या नांगरणी किंवा पेरणीच्या वेळी, 1 किलो ट्रायकोडर्मा विरीडी 6-8 टन बारीक कुजलेल्या शेणखतामध्ये मिसळून एक एकर शेतात पसरवा आणि शेतात ओलावा ठेवा.
  • या आजाराच्या प्रतिबंधासाठी, कासुगामायसिन 5% + कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 45% डब्ल्यू.पी. 250 ग्रॅम किंवा स्ट्रेप्टोमाइसिन सल्फेट आय.पी. 90% + टेट्रासाइक्लिन हायड्रोक्लोराईड 10% डब्ल्यू / डब्ल्यू  20 ग्रॅम किंवा कासुगामाइसिन 3% एस.एल. 300 मिली 200 लिटर पाण्यात मिसळून मुळांजवळ आळवणी करा.
  • जैविक पद्धतीने 200 लिटर पाण्यात 1 किलो स्यूडोमोनस फ्लूरोसीन्स प्रति एकर वनस्पतींच्या मुळांजवळ ड्रिंचिंग करा.
Share

टोळ किड्यांच्या मोठ्या हल्ल्यामुळे मध्य प्रदेशच्या कृषिमंत्र्यांनी नुकसानभरपाईची घोषणा केली

28/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
Locusts team knocked in Madhya Pradesh, Can cause heavy damage to crops

राजस्थान, मध्य प्रदेश आणि उत्तर प्रदेशच्या अनेक भागांत, पिके घेणारा सर्वात मोठा शत्रू टोळ किड्यांवर हल्ला झाला आहे. कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की, टोळ किड्यांचा इतका मोठा हल्ला, विशेषतः मध्य प्रदेशात 27 वर्षानंतर झाला आहे. हा मोठा हल्ला पाहता सरकारकडून खबरदारीच्या उपाययोजनाही केल्या जात आहेत.

या विषयावर, मध्य प्रदेशचे कृषिमंत्री श्री. कमल पटेल म्हणाले की, टोळ किड्यांच्या प्रादुर्भावामुळे शेतकर्‍यांना झालेल्या नुकसानीचे सर्वेक्षण केले जाईल. महसूल विभाग व कृषी विभागातील कर्मचार्‍यांची संयुक्त टीम तयार करून सर्वेक्षण काम केले जाईल. या सर्वेक्षणात, ज्या शेतकऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे, त्यांना आर.बी.सी. 6 (4) अंतर्गत नुकसानभरपाई देण्यात येईल. यासह, मंत्री श्री. कमल पटेल म्हणाले की, राज्यस्तरावरून यासाठी आवश्यक त्या सूचनाही लवकरच देण्यात याव्यात.

स्रोत: नई दुनिया

Share

मध्य प्रदेशातील सोयाबीनच्या सुधारित वाणांचे ज्ञान

27/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
Knowledge of advanced varieties of soybean for Madhya Pradesh
  • एन.आर.सी. -7 (अहिल्या -3): ही मध्यम-मुदतीची वाण आहे. जी सुमारे 90-99 दिवसांत पिकते. एकरी 10 ते 12 क्विंटल उत्पादन मिळते. रोपांच्या मर्यादित वाढीमुळे, कापणीच्या वेळी सुविधा असते, तसेच या जातींमध्ये परिपक्व झाल्यानंतर फळे फुटत नाहीत आणि परिणामी उत्पादनात तोटा होत नाही. या जातीचे मुख्य वैशिष्ट्य म्हणजे ते भुंगे आणि खोड माशीला  सहनशील आहे.
  • एन.आर.सी. -12 (अहिल्या -2): ही मध्यम-मुदतीची वाण, जी सुमारे 96 ते 99 दिवसांत तयार होते. यात गार्डल भुंगे आणि खोड माशीची सहनशील वैशिष्ट्ये आहेत आणि पिवळ्या मोजेक रोगांवर प्रतिरोधक आहे.
  • एन.आर.सी.-37 ((अहिल्या-4): ही वाण 99-105 दिवसांंत तयार केली जाते. त्याची उत्पादन क्षमता एकरी 8-10 क्विंटल आहे.
  • एन.आर.सी. -86: ही सुरुवातीची वाण 90 ते 95 दिवसांत पिकते आणि एकरी सुमारे 8 ते 10 क्विंटल उत्पादन होते. ही वाण  भुंगे आणि खोड माशीला प्रतिरोधक आहे आणि मूळकूज आणि शेंगांवरील करपा रोगास मध्यम प्रतिरोधक आहे.
  • जे.एस. 20-34: एकरी 8 ते 10 क्विंटल उत्पादन मिळते आणि मध्यम-मुदतीची वाण सुमारे 87 दिवसांत पिकविली जाते. मूळकूज आणि पानांवर डाग रोगासाठी प्रतिरोधक आहे. ही वाण कमी आणि मध्यम पावसासाठी उपयुक्त आहे तसेच हलकी ते मध्यम जमिनीसाठी सुध्दा उपयुक्त आहे.
  • जे.एस. 20-29: त्याचे उत्पादन सुमारे 10 ते 12 क्विंटल / एकर आहे, जे साधारण 90 ते 95 दिवसांत पिकते. पिवळ्या रंगाचा मोज़ेक एक प्रकारचा विषाणूजन्य रोग आहे आणि मूळकूज साठी प्रतिरोधक आहे.
  • जे.एस. 93-05: या प्रकारचे सोयाबीन 90-95 दिवसांत तयार केले जाते. त्याच्या शेंगामध्ये चार दाणे असतात. या जातीची उत्पादन क्षमता अंदाजे 8-10 क्विंटल / एकर आहे.
  • जे.एस. 95-60:  ही सुरुवातीची वाण 80-85 दिवसांत पिकते, एकरी 8 ते 10 क्विंटल उत्पादन मिळते.हे मध्यम उंचीचे वन आहे याच्या शेंगा सहसा फुटत नाहीत. 
Share

शेतकऱ्यांचा नफा वाढेल, खरीप पिकांच्या आधारभूत किंमतीत वाढ करण्याची तयारी सुरू आहे

27/05/2020 पर प्रकाशित किया गया

कोरोना संकटाच्या वेळी, शेतकर्‍यांसाठी आणखी एक चांगली बातमी समोर येत आहे. वृत्तानुसार, शेतकऱ्यांना अतिरिक्त लाभ देण्यासाठी केंद्र सरकार आता खरीप पिकांच्या किमान आधारभूत किंमतीत वाढ करण्याच्या विचारात आहे. असे झाल्यास धान्य, कापूस, डाळी या पिकांचे आधारभूत मूल्य वाढेल.
या संदर्भात कृषी खर्च आणि किंमती आयोगाने (सी.एसी.पी.) आपला अहवाल केंद्र सरकारकडे सादर केला आहे. आता हा अहवाल केंद्रीय मंत्रिमंडळासमोर ठेवला जाईल. या शिफारसी मान्य झाल्यास शेतकऱ्यांच्या पिकाला जास्त भाव मिळेल व त्यांचे उत्पन्न वाढेल.

मीडिया रिपोर्टनुसार, सी.एसी.पी.ने 17 खरीप पिकांच्या आधारभूत किंमतीत वाढ करण्याची शिफारस केली असून, धान्य हे सर्वात प्रमुख आहे. सी.एसी.पी.ने धान्य एम.एस.पी.ला 2.9% ने वाढवून 1888 रुपये प्रतिक्विंटल करण्याची शिफारस केली आहे. माहीत आहे की, सद्यस्थितीत भात एम.एस.पी. प्रति क्विंटल 1815 रुपये आहे.

सी.एसी.पी.ने कापसाचा एम.एस.पी. प्रतिक्विंटल 260 रुपयांनी वाढवण्याची शिफारस केली आहे. तूर, उडीद आणि मूगडाळ यांच्यासह मुख्य डाळींनाही एम.एस.पी. वाढविण्याची शिफारस केली गेली आहे. त्याअंतर्गत तूरडाळ 200 रुपये प्रतिक्विंटल, उडीदडाळ 300 रुपये प्रति क्विंटल, मूगडाळ 146 रुपये प्रतिक्विंटल करण्यात आली आहे.

स्रोत: कृषि जागरण

Share

वांग्याच्या पिकांमध्ये जिवाणूजन्य मर रोग कसा ओळखावा

27/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
Bacterial wilt in Brinjal crop
  • दुपारी, झाडे कोमेजलेली दिसतात आणि ती रात्री निरोगी दिसतात, परंतु झाडे लवकरच मरतात.
  • या आजाराची विशिष्ट लक्षणे म्हणजेच वनस्पतींचे कुजणे, वाढ खुंटणे, पाने पिवळसर होणे आणि शेवटी संपूर्ण झाडाचा सुकून मरणे. 
  • या रोगाचा उद्रेक सहसा फुले किंवा फळांच्या अवस्थेत होतो.
  • खालची पाने सुकून जातात आणि कोमेजण्यापूर्वी खाली पडतात. 
  • मुळांचा रंग आणि देठाचा खालचा भाग गडद तपकिरी होतो.
  • कापल्यानंतर खोडामधून पांढरा पिवळसर दुधाळ स्त्राव बाहेर पडतो.
Share

मिरची पिकांमध्ये एफिड (मावा) किडीची ओळख व प्रतिबंध

26/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
How to identify and protect Aphid insect in Chili crop
  • मावा लहान कोमल शरीराचे कीटक असतात. जे पिवळे, तपकिरी किंवा काळ्या रंगाचे असू शकतात.
  • ते सहसा लहान पाने आणि कोंबांच्या कोप-यात क्लस्टर तयार करून वनस्पतींपासून रस शोषतात आणि चिकट स्त्राव सोडतात, ज्यामुळे बुरशीजन्य रोग होण्याची शक्यता वाढते.
  • गंभीर संसर्गामुळे पाने व फांद्या कोरडे किंवा पिवळसर होऊ शकतात.
  • मावा कीटक टाळण्यासाठी थायोमेथोक्सोम 25 डब्ल्यू.जी. 100 ग्रॅम किंवा इमिडाक्लोप्रिड 17.8% एस.एल. 80 मिली प्रति 200 एकर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
  • बवेरिया बेसियाना 250 ग्रॅम प्रति एकर सेंद्रीय पद्धतीने वापरा किंवा वरील कीटकनाशकांसह मिश्रित देखील वापरले जाऊ शकते.
Share

मध्य प्रदेशमध्ये 27 वर्षानंतर मोठा टोळ (किडे) हल्ला, कोट्यवधी मूग पिकांना धोका

26/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
After 27 years in MP, large locust attack, Threat on Moong crop of 8000 crores

पिकांचा सर्वात मोठा शत्रू टोळांनी (किड्यांनी) बर्‍याच वर्षानंतर मध्य प्रदेशात जोरदार सुरुवात केली. टोळांचा (किड्यांचा) इतका मोठा हल्ला मध्य प्रदेशात 27 वर्षानंतर झाला असल्याचे, कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे. एवढेच नव्हे, तर हा हल्ला पावसाळ्यापर्यंतही सुरू राहण्याची अपेक्षा आहे.

पाकिस्तानपासून राजस्थान आणि मालवा निमाड येथून मध्य प्रदेशात दाखल झालेल्या या टोळांचा (किड्यांचा) संघ मध्य प्रदेशातील अनेक भागांत पसरला आहे. यापासून बचाव करण्यासाठी शेतकरी ड्रम, थाळी, फटाके आणि स्प्रे वापरत आहेत, जेणेकरुन हे संघ पळून गेले पाहिजेत.

कृषी तज्ज्ञांच्या मते, या समस्येवर वेळीच नियंत्रण न ठेवल्यास 8000 कोटी रुपयांच्या मुगाची पिके नष्ट होऊ शकतात. एवढेच नव्हे, तर कापूस आणि मिरची पिकांचा धोकाही कायम आहे.

तथापि, ही अडचण टाळण्यासाठी शेतकऱ्यांनी रात्री त्यांच्या पातळीवर गट तयार करुन शेतांचे निरीक्षण केले पाहिजे, कारण टोळ (किडे) रात्रीच्या वेळी 7 ते 9 या दरम्यान शेतात बसून पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान करतात.

याव्यतिरिक्त, जेड्सॉपर पथक आल्यावर टोळ (किडे) थाळी वाजवणे, ढोल वाजवणे, डीजे वाजवून, रिक्त कथील डबे वाजवून, फटाके फोडून, ​​ट्रॅक्टर सायलेन्सर काढून शेतात मोठ्या प्रमाणात आवाज देऊन टोळ (किडे) टोळ्यांना (किड्यांना) पुढे नेतात.

स्रोत: NDTV

Share

पपईच्या पीेक पानांवरील डागांचे रोग नियंत्रित कसे करावे?

26/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
How to control leaf curl, know its cause in Papaya crop
  • हा पर्ण रोग हा विषाणूंमुळे होतो आणि या रोगाचा प्रसार वेक्टर पांढर्‍या माशीद्वारे केला जातो.
  • पानांचा रस घेताना, ही माशी देखील विषाणू मिळवते आणि निरोगी पानांचे शोषण करताना त्यामध्ये विषाणू संक्रमित करते.
  • यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी डाइफेनथूरोंन प्रति 15 लिटर पाण्यात 50% डब्ल्यू.पी. 15 ग्रॅममध्ये विरघळली जाते. 
  • पायरिप्रोक्सिफ़ेन 10% + बाइफेन्थ्रिन 10% ई.सी. 15 मिली किंवा एसिटामिप्रिड 20% एस.पी. 8 ग्रॅम प्रति 15 लिटर पाण्यात विरघळल्यानंतर पानांवर शिंपडा.
Share

पपईच्या पिकांमध्ये पर्णासंबंधी रोगाचे कारण आणि ओळख जाणून घ्या

25/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
Know the cause and identity of leaf curl disease in Papaya crop
  • लीफ कर्लची लक्षणे केवळ पानांवर दिसतात. रुग्णांची पाने लहान आणि पन्हळी होतात.
  • पानांची विकृती आणि नसा पिवळसर होणे ही रोगाची सामान्य लक्षणे आहेत.
  • रुग्णांची पाने खाली वळतात आणि परिणामी ते उलटा कप असल्याचे दिसून येतात, जे पर्णासंबंधी डाग येण्याचे एक विशेष लक्षण असते.
  • अतीवृध्दीमुळे पोळ्या जाड, ठिसूळ आणि वरच्या पृष्ठभागावर उग्र होतात. रोगट वनस्पतींमध्ये फुलांचे प्रमाण कमी होते. रोगाच्या परिणामामुळे पाने गळून पडतात आणि वनस्पती वाढणे थांबवते.
Share

6000 रुपयांव्यतिरिक्त तुम्हाला पंतप्रधान किसान योजनेच्या मोठ्या फायद्यांविषयी माहिती आहे काय?

25/05/2020 पर प्रकाशित किया गया
PM kisan samman

आपल्या सर्वांना माहित आहे की, प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना 2000-2000 रुपयांच्या तीन हप्त्यांमध्ये वार्षिक 6,000 रुपये दिले जातात. परंतु कदाचित आपणास हे माहित नसेल की, या योजनेत सामील झाल्यानंतर शेतकऱ्यांना आणखी काही फायदे अगदी सहज मिळतात.

पंतप्रधान किसान योजनेशी संबंधित शेतकऱ्यांनाही किसान क्रेडिट कार्ड अगदी सहज मिळते. प्रत्यक्षात आता किसान क्रेडिट कार्डदेखील पंतप्रधान किसान योजनेत जोडले गेले आहे.

याशिवाय, पी.एम. किसान योजनेशी संबंधित शेतकऱ्यांनाही पेन्शन योजनेचा लाभ सहज मिळतो. हे नमूद करणे आवश्यक आहे की, पेन्शन योजनेचे नाव आहे. पी.एम. किसानधन योजना, ज्यासाठी सहसा बऱ्याच कागदपत्रांची आवश्यकता असते. परंतु आपण पंतप्रधान किसान योजनेशी संबंधित असल्यास पेन्शन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्हाला कोणत्याही कागदपत्रांची गरज भासणार नाही.

स्रोत: ज़ी बिजनेस

Share