माती तपासणीसाठी नमुना घेताना काळजी घ्या.

Things to remember while taking a soil's sample
  • झाडाखाली, मुळांजवळील, खालच्या ठिकाणाहून, जेथे ढीग साठलेले पाणी आहे तेथे नमुने घेऊ नका.
  • माती तपासणीसाठी, नमुना अशा प्रकारे घ्या की तो संपूर्ण शेताचे प्रतिनिधित्व करतो, किमान 500 ग्रॅम नमुना घेणे आवश्यक आहे.
  • मातीच्या वरच्या पृष्ठभागावरून सेंद्रिय पदार्थ जसे की, डहाळे कोरडे पाने, देठ व गवत इत्यादी काढून टाकणे, शेतीच्या क्षेत्राच्या अनुषंगाने 8-10 ठिकाणी नमुने घेण्याची निवड करा.
  • ज्या ठिकाणी मुळ पीक घेतले जाते किंवा निवडलेल्या  ठिकाणापासून त्या खोलीपासून मातीचे नमुने घेणे आवश्यक आहे.
  • मातीचे नमुने गोळा करणारे कंटेनर स्वच्छ बादली किंवा घमेल्यात एकत्रित केले पाहिजेत.
  • या मातीचे नमुना लेबल असल्याची खात्री करा.

 

Share

माती तपासणीसाठी नमुना कसा घ्यावा

  • मातीचा नमुना अशा प्रकारे घ्यावा की, ते संपूर्ण शेतीचे प्रतिनिधित्व करतील, यासाठी किमान 500 ग्रॅम नमुना घेणे आवश्यक आहे.
  • मातीच्या वरच्या पृष्ठभागावरून सेंद्रिय पदार्थ जसे की, डहाळे, कोरडे पाने, देठ व गवत इत्यादी काढून टाकणे, शेतीच्या क्षेत्राच्या अनुषंगाने 8-10 ठिकाणी नमुना निवडण्याची निवड करा.
  • निवडलेल्या ठिकाणी उथळ मुळे असलेल्या पिकामध्ये 10-15 सें.मी. व खोलगट पिकामध्ये 25-30 सेमी खोलीचा व्ही-आकाराचा खड्डा बनवा.
  • यानंतर सुमारे एक इंच जाड मातीचा समान थर संपूर्ण खोलीपर्यंत कापून घ्या, आणि स्वच्छ बादली किंवा घमेल्यात ठेेवा. त्याचप्रमाणे इतर निवडलेल्या ठिकाणाहून नमुने गोळा करून ते मिश्रण चार भागात विभागून घ्या.
  • या चारही भागांना समोरासमोर सोडून द्या आणि अर्ध्या किलोग्रॅम मातीचा नमुना शिल्लक होईपर्यंत उर्वरित भागाचा ढीग बनवून पुन्हा त्याच प्रक्रियेची पुनरावृत्ती करा.
  • हे मातीचे नमुना गोळा करून ते पॉलिथिलीनमध्ये घाला आणि लेबलिंग करा.
  • लेबलिंगमध्ये शेतकऱ्यांचे नाव, शेताचे स्थान, मातीच्या नमुन्यांची तारीख आणि मागील, सध्याच्या आणि भविष्यात पेरलेल्या पिकाचे नाव लिहा
Share

माती तपासणी मधून आम्हाला कोणत्या प्रकारची माहिती मिळते?

मातीची चाचणी मातीमध्ये उपस्थित घटकांना अचूक ओळखू शकते. हे जाणून घेतल्यानंतर, याच्या मदतीने, जमिनीत उपलब्ध पौष्टिकतेचे प्रमाण संतुलित प्रमाणात खत देऊन शेतीसाठी उपयुक्त ठरेल. याचा परिणाम चांगला पिक घेण्यास होतो.

खालील गोष्टी माती तपासणीद्वारे निश्चित केल्या जाऊ शकतात.

  • माती सामु 
  • विघुत चालकता (क्षारांची एकाग्रता)
  • सेंद्रिय कार्बन
  • उपलब्ध नायट्रोजन
  • उपलब्ध फॉस्फरस
  • उपलब्ध पोटाश
  • उपलब्ध कॅल्शियम
  • उपलब्ध जस्त
  • उपलब्ध बोरॉन 
  • उपलब्ध सल्फर 
  • उपलब्ध लोह
  • उपलब्ध मॅंगनीज 
  • उपलब्ध तांबे
Share

जमीन तपासण्याची उद्दिष्टे

  •  पिकासाठी रासायनिक खते किती प्रमाणात वापरावीत हे निश्चित करण्यासाठी
  •  अल्कधर्मी आणि आम्लधर्मी जमीन सुधारण्याचा बरोबर मार्गकोणता हे माहीत करून घेऊन जमीन सुपीक
  • बनवण्यासाठी
  •  शेतीसाठी जमीन कितपत अनुकूल आहे हे ठरवण्यासाठी 
Share