Gramophone – पृष्ठ 701

Control of Red Spider Mites in Okra

11/08/2018

भेंडीवरील लाल कोळी किडीचे नियंत्रण:-

लाल रंगाचे शिशु आणि वाढ झालेले किडे रोपांचा रस शोषतात. त्यामुळे पानांवर पांढरे डाग पडतात.
या किडीने ग्रस्त पाने करडी पडतात आणि त्यांचा रंग हळूहळू काळपट होत जातो आणि नंतर ती गळून पडतो.
जमिनीतील तुलनात्मक कमी आर्द्रता किडीच्या फैलावास अनुकूल असते.
किडे पानांच्या खालील बाजूवर पांढर्‍या रंगाचे, धाग्यासारखे जाळे विणतात.

नियंत्रण:-

किडीच्या प्रभावी नियंत्रणासाठी विरघळणार्‍या सल्फरची मात्रा 3 ग्रॅम प्रति लीटर या प्रमाणात पाण्यात मिसळून फवारावी.
लागण तीव्र असल्यास प्रोपरजाईट 57% ची मात्रा 400 मिली. प्रति एकर या प्रमाणात 7 दिवसांच्या अंतराने दोन वेळा फवारावी.
किडीचा फैलाव रोखण्यासाठी सर्व ग्रस्त भागांना एकत्र गोळा करून जाळून टाकावे. शेताची साफसफाई आणि योग्य प्रमाणात सिंचन या किडीची वाढ नियंत्रित करते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Suitable climate for pea cultivation

10/08/2018

मटारसाठी उपयुक्त हवामान:-

मटारचे उत्पादन वेगवेगळ्या प्रकारच्या हवामानात करता येते.
मटारसाठी थंड आणि कोरड्या हवेची आवश्यकता असते.
थंड हवा जास्त काळ राहिल्यास उत्पादन वाढते.
15-20 डिग्री से. तापमान मटारच्या पिकासाठी उत्तम असते.

Control Of Downy Mildew in Cauliflower

08/08/2018

फुलकोबीच्या अंगक्षय रोगाचे नियंत्रण:-

खोडांवर तपकिरी डाग दिसतात. त्यांच्यावर पांढर्‍या, मुलायम, रोम असलेल्या बुरशीची वाढ होते.
पानांच्या खालील बाजूवर जांभळ्या तपकिरी रंगाचे डाग पडतात. त्यांच्यावर पांढर्‍या, मुलायम, रोम असलेल्या बुरशीची वाढ होते.
फुलकोबीच्या शेंड्यावर संक्रमण होऊन तो सडतो.

नियंत्रण:-

गरम पाणो (50 OC) आणि थायरम (3 ग्रा./ ली.) वापरुन अर्धातास बीजसंस्करण करावे.
संक्रमित भाग कापून वेगळे काढावेत आणि कापलेल्या भागावर कॉपर ऑक्सीक्लोराइड (3 ग्रॅम/ली.) लावावे.
पिकावर मॅन्कोझेब 75 % @ 400 ग्रॅ/ एकर ची 10-15 दिवसांच्या अंतराने फवारणी करावी.
पीक चक्राचे अवलंबन करावे आणि शेतात स्वच्छता ठेवावी.

Intercultural Practices in Cucumber

06/08/2018

खिर्‍याच्या शेतातील कामे:-

खिरा हे तंतुमय मुळांचे पीक असल्याने त्याच्या शेतात खोलवर अंतरस्य क्रिया करणे आवश्यक नसते.
पावसाळी हंगामात निंदणी, खुरपणी करून मुलांवर माती घालून ती झाकणे आवश्यक असते.
छाटणी करण्यासाठी सर्व दुय्यम फांद्या पाच गाठींच्या अंतरावर छाटल्याने फळांची गुणवत्ता आणि उत्पादन वाढते.
खरीपाच्या हंगामात रोपाला आधार दिला जातो. त्यामुळे फळे सडण्याचे प्रमाण कमी होते.

Season of Planting of Cabbage

06/08/201818/01/2021

पानकोबीच्या लागवडीसाठी योग्य वेळ

पानकोबीच्या लागवडीसाठी योग्य वेळ:-

पानकोबीच्या लागवडीची वेळ वाण आणि वातावरणीय परिस्थितीवर अवलंबून असते.

लवकरच्या हंगामातील वाणाची पेरणी मे महिना ते जून महिना या काळात केली जाते.

मध्य हंगामातील वाणांची पेरणी जून महिन्याचा शेवटचा आठवडा ते जुलै महिन्याच्या मध्यापर्यंतच्या काळात केली जाते.

मध्य उशीराच्या हंगामातील वाणाची पेरणी ऑगस्ट महिन्यात केली जाते.

उशीराच्या हंगामातील वाणाची पेरणी सप्टेंबर महिना ते ऑक्टोबर महिन्याच्या मध्यापर्यंतच्या काळात केली जाते.

Disease Free Nursery Raising For Tomato

03/08/2018

टोमॅटोच्या पिकासाठी रोगमुक्त नर्सरी बनवणे:-

पेरणीसाठी निरोगी बियाणे वापरावे.
पेरणीपुर्वी शिफारस केलेले जिवाणूनाशक वापरुन बीजसंस्करण करावे.
एकाच प्लॉटमध्ये पुन्हापुन्हा नर्सरी बनवू नये.
नर्सरीच्या पृष्ठभागावरील मातीचा कार्बेन्डाझिम 5 ग्रॅम/वर्ग मी. वापरुन उपचार करावा आणि त्याच रसायनाच्या 2 ग्रॅम/ लीटर पाणी मात्रेने नर्सरीत दर 15 दिवसांनी ड्रेंचिंग करावे.
मृदा सोर्यकरण करण्यासाठी पिकाच्या पेरणीपुर्वी उन्हाळ्यात नर्सरी वाफ्याला 250 गेजच्या पॉलीथीन शीटने 30 दिवस झाकून ठेवावे.
आद्रगलन रोगाच्या जैव-नियंत्रणासाठी ट्रायकोड्रमा विरिडी 1.2 किलोग्रॅम/ हे. ची मात्रा द्यावी.

Control of Fruit fly in Sponge Gourd

31/07/2018

घोसाळ्यामधील फळ माशी:-

हानी:-

अळ्या (लार्वा) फळांना भोक पाडून त्यातील रस शोषतात.
ग्रासलेले फळ खराब होऊन गळून पडते.
माशी शक्यतो कोवळ्या पानांवर अंडी घालते.
माशी अंडी देण्याच्या भागणे फळांना भोक पाडून त्यांची हानी करते. त्या भोकांमधून फळाचा रस गळतो.
शेवटी भोक पडलेले फळ सडते.
अळ्या फळांना भोक पाडून गर आणि कोवळ्या बिया खातात. त्यामुळे फळे पिकण्यापूर्वीच गळून पडतात.

नियंत्रण:-

ग्रस्त फळांना एकत्र करून नष्ट करावे.
अंडी देणार्‍या माशीच्या बंदोबस्तासाठी शेतात फेरोमॉन ट्रॅप लावावेत. या फेरोमॉन ट्रॅपमध्ये माशांना मारण्यासाठी 1% मिथाईल इजीनोल किंवा सिंत्रोनेला तेल किंवा अ‍ॅसीटिक आम्ल किंवा लॅक्टिक आम्लाचे द्रावण ठेवावे.
परागीभवनाच्या क्रियेनंतर लगेचच विकसित होणार्‍या फळांना पॉलीथीन किंवा कागदाने झाकावे.
माशांचे नियंत्रण करण्यासाठी घोसाळ्याच्या शेतात दोन रांगांमध्ये मक्याची रोपे लावावीत. मक्याची रोपे उंच असल्याने माशी त्यांच्या पानाखाली अंडी घालते.
ज्या क्षेत्रात फळ माशीचा जास्त उपद्रव आहे तेथे मातीत कार्बारिल 10% चूर्ण मिसळावे.
डायक्लोरोवास कीटकनाशकाची 3 मिली. प्रति ली. पाण्याची मात्रा फवारावी.
उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करून जमिनीतील माशांना सुप्तावस्थेत असताना नष्ट करावे.

Management of Chilli Thrips

30/07/2018

मिरचीवरील थ्रिप्सचे (फुलकिडा) नियंत्रण:-

लक्षणे:-

रोगग्रस्त पाने वरच्या बाजूला मुडपली जातात.
कळ्या नाजुक होऊन गळून पडतात.
सुरुवातीच्या अवस्थेत पिकाची वाढ आणि फुलांची संख्या घटते.

नियंत्रण:-

ज्वारीचे पीक घेतल्यावर लगेचच मिरचीचे पीक घेऊ नये.
मिरची आणि कांद्याची मिश्रपिके घेऊ नयेत.
इमिडाक्लोप्रिड 70% डब्ल्यूएस @ 12 ग्रॅम/ किग्रा वापरुन बीजसंस्करण करावे.
कार्बोफुरन 3% जी @ 33 किलो / हेक्टर किंवा फोरेट 10% जी @ 10 किलो / हेक्टर मातीत मिसळावे.
पुढीलपैकी कोणत्याही एका कीटकनाशकाची फवारणी करावी:

कीटकनाशक	मात्रा
इमिडाक्लोप्रिड 17.8 % एस.एल.	100 मिलि/एकर
डायमिथोएट 30 % ईसी	300 मिलि/ एकर
इमामेक्टिन बेन्झोएट 5 % एसजी	100 ग्रॅम/ एकर
प्रोफेनोफोस 50% ईसी	500 मिली/ एकर
फिप्रोनिल 5 % एससी	500 मिलि/ एकर
स्पिनोसेड 45 % एससी	70 मिली/ एकर

Control of Gram pod borer in Soybean

30/07/2018

सोयाबीनच्या पिकावरील हरबर्‍याची शेंग पोखरणार्‍या अळीचे नियंत्रण:-

हानीची लक्षणे: –

लार्वा कोवळ्या पानातील क्लोरोफिल खातात.
ते सुरूवातीस पानातून अन्न मिळवतात आणि नंतर फुले आणि फळांमधून अन्न मिळवतात.

नियंत्रण:-

उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करावी.
हेक्टरी 5 फेरोमॉन ट्रॅप बसवावेत.
क्लोरोपायरीफोस 20% ईसी @750 मिली/एकर आणि क्विनालफॉस 25% ईसी @ 250 मिली/एकर फवारावे. किंवा
डेल्टामैथ्रिन 2.8% ईसी @ 250 मिली/एकर आणि फ्लुबेंडीयामाइड 20% डब्लू जी @ 100 ग्रॅम/एकर फवारावे.

Contro of Diamondback Moth (DBM) in Cabbage

28/07/2018

पानकोबीवरील अळीचे नियंत्रण:-

ओळखणे:-

अंडी पिवळट पांढरी आणि फिकट हिरव्या रंगाची असतात.
अळ्या 7-12 मिमी. लांब, फिकट पिवळ्या-हिरव्या रंगाच्या असतात आणि त्यांच्या संपूर्ण शरीरावर बारीक रोम असतात.
वाढ झालेले किडे 8-10 मिमी. लांब, मातकट करड्या रंगाचे आणि आतील कडा पिवळ्या असलेले फिकट गव्हाळ रंगाचे पंखाचे असतात.
वाढ झालेल्या माद्या पानांवर झुबक्याने अंडी घालतात.
त्यांच्या पंखांवर पांढर्‍या रेषा असतात आणि ते दुमडल्यावर हिर्‍यासारखा आकार दिसतो.

नुकसान:-

लहान, सडपातळ हिरव्या अळ्या अंड्यातून निघाल्यावर पानांच्या बाहेरील आवरण खाऊन त्यांना भोके पाडतात.
हल्ला तीव्र असल्यास पानांची फक्त जाळी शिल्लक राहते.

नियंत्रण:- डायमंड बॅक मॉथचा उपद्रव रोखण्यासाठी बोल्ड मोहरीची लागवड कोबीच्या प्रत्येक 25 ओळींनंतर मोहरीच्या दोन ओळी अशा प्रमाणात करावी. प्रोफेनोफ़ोस (50 र्इ.सी.) ची 3 मि.ली. प्रति लीटर पाणी मात्रा फवारावी. स्पाइनोसेड (25 एस. सी.) 0.5 मि.ली. प्रति ली. किंवा ईंडोक्साकार्ब 1.5 मि.ली. प्रति ली पाणी मात्रेची फवारणी पेरणीनंतर 25 दिवसांनी आणि पुन्हा त्यानंतर 15 दिवसांनी अशी दोन वेळा करावी.