Gramophone – पृष्ठ 619

सोयाबीनचे पिकामध्ये पिवळसरपना

27/08/202012/01/2021

सोयाबीन पिकांमध्ये पिवळ्या रंगाची समस्या जास्त आहे.
पांढरी माशी, व्हायरस, मातीचे पी.एच. पौष्टिक कमतरता, बुरशीजन्य रोग इत्यादींसह अनेक कारणांमुळे सोयाबीनच्या पानांचा पिवळसर रंग होऊ शकतो.
सोयाबीन पिकांचे आणि उत्पादनाचे काही नुकसान होणार नाही अशा उपाययोजना लक्षात ठेवून या सर्व बाबींवर आधारित व्यवस्थापनात्मक उपाययोजना करणे फार महत्वाचे आहे.
सोयाबीन पिकांमध्ये, नवीन किंवा जुन्या पानांचा विचार न करता, काही वेळा सर्व पाने फिकट हिरव्या किंवा पिवळ्या रंगाची होण्याची शक्यता असते, टोकाला क्लोरोटिक बनतात आणि पाने तीव्र ताणतणावामुळे मरतात ज्यामुळे संपूर्ण शेतात पिवळ्या पिकांचे पीक दिसून येतेे.
बुरशीजन्य आजारांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी टेबुकोनाझोल 10% + गंधक 65% डब्ल्यू.जी. 500 ग्रॅम / एकर किंवा कार्बेन्डाझिम 12% + मॅन्कोझेब 63% डब्ल्यू.पी. 300 ग्रॅम / एकर हेक्साकोनाझोले 5% एस.सी. 400 मिली / एकरी द्यावे.
जैविक उपचार म्हणून ट्रायकोडर्मा विरिडि 500 ग्रॅम / एकर किंवा स्यूडोमोनस फ्लूरोसेंस 250 ग्रॅम / एकरी वापरा.
पौष्टिक कमतरतेची भरपाई करण्यासाठी 1 किलो / एकरला 00:52:34 फवारणी करावी.
जर कीटकांचा प्रादुर्भाव झाल्यास पिवळसरपणा आला तर, एसीटामिप्रिड 20% एस.पी. 100 ग्रॅम / एकर किंवा थियामेंथोक्साम 25% डब्ल्यू.जी. 100 ग्रॅम / एकर किंवा फेनप्रोप्रेथ्रिन 10% ईसी. 400 मिली / एकरी वापरा.

मिरची पिकांतील पानांमध्ये कर्ल व्हायरस

26/08/202012/01/2021

पांढरी माशी हि रसशोषक कीड मिरचीच्या पाने गुंडाळणे व्हायरस चे प्रमुख कारण आहे.
पांढरी माशीमुळे चुरा-मुरा (लीफ कर्ल व्हायरस) म्हणून ओळखला जाणारा व्हायरस पसरतो ज्यामुळे पाने खराब होतात.
परिपक्व पानांवर योग्य पॅचेस तयार होतात आणि पानांचे लहान तुकडे करतात.
यामुळे पाने कोरडे होऊ शकतात किंवा पडतात आणि मिरची पिकांची वाढ देखील रोखू शकतात.
या विषाणूंमुळे होणाऱ्या समस्येसाठी 100 ग्रॅम / एकर क्षेत्रावर प्रिव्हेन्टल बी.व्ही. वापरा
वेक्टर नियंत्रणासाठी फिप्रोनिल 5% एस.सी. 400 मिली / एकरी फवारणी करावी.
एसीटेट 50% + इमिडाक्लोप्रिड 1.8% एस.पी. 400 ग्रॅम / एकर किंवा लॅम्बडा सायलोथ्रिन 4.9% सी.एस. 250 मिली / एकर किंवा एसीटामिप्रिड 20% एस.पी. 400 ग्रॅम / एकरी फवारणी करावी.
मेट्राजियम 1 किलो / एकर किंवा बवेरिया बेसियाना 250 ग्रॅम / एकरी या दराने पसरवणे.

बँकांनी शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा दिला आहे, कर्जाचे 50% व्याज द्यावे लागणार नाही.

26/08/2020

Relief for farmers, Govt. extended the duration of short-term crop loan

शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी सरकारने मोठा निर्णय घेतला आहे. सहकारी जमीन विकास बँकांकडून कर्ज घेतलेल्या शेतकऱ्यांच्या हितासाठी एकमुखी कराराची योजना मंजूर झाली आहे.

याअंतर्गत कर्ज घेणाऱ्या शेतकऱ्यांचे मुदतीचे कर्ज व्याज आणि दंडात्मक व्याज 50% माफ केले गेले आहे. या निर्णयानंतर आता शेतकऱ्यांना सुमारे 239 कोटी कमी व्याज द्यावे लागतील.

अशा कर्जबाजारी शेतकर्‍यांचा मृत्यू झाल्यापासून, शेतकर्‍यांच्या मृत्यूच्या तारखेपासून संपूर्ण थकित व्याज, दंडात्मक व्याज आणि पुर्नप्राप्ती खर्च पूर्णपणे माफ झाले आहेत.

स्रोत: कृषी जागरण

कापूस पिकांमध्ये पांढर्‍या माशीची लक्षणे आणि नियंत्रण

26/08/202012/01/2021

या कीटकांमुळे कापूस पिकांच्या जीवन चक्रच्या दोन्ही टप्प्यात म्हणजेच, अप्सरा आणि प्रौढ यांचे बरेच नुकसान होते.
पानांचा रस शोषल्याने, रोपाची वाढ रोखली जाते.
या किडीमुळे वनस्पतींवर वाढणारी काळी बुरशी म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या हानिकारक बुरशीचे संक्रमण देखील होते.
जास्त प्रादुर्भाव होण्याच्या परिस्थितीत कापसाच्या पिकांस संपूर्ण संसर्ग होण्याची शक्यता असते.
पीक पूर्ण विकसित झाल्यानंतरही या किडीचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता असते व त्यामुळे या पिकांची पाने कोरडी हाेेतात व पडतात.
व्यवस्थापनः – या कीटकांच्या नियंत्रणासाठी डायफैनथीयुरॉन 50% डब्ल्यू.पी. 250 ग्रॅम / एकर किंवा फ्लोनिकामिड 50% डब्ल्यू.जी. 60 मिली / एकर किंवा एसीटामिप्रिड 20% एस.पी. 100 ग्रॅम / एकर किंवा पायरीप्रॉक्सी 10% + बायोफेनेथ्रीन 10% ईसी. 250 मिली / एकरी दराने फवारणी करावी.

कांदा रोपवाटिकेत फवारणी व्यवस्थापन

25/08/202012/01/2021

कांदा रोपवाटिकेत पेरणीच्या सात दिवसांच्या आत फवारणी करणे अत्यंत आवश्यक आहे.
ही फवारणी बुरशीजन्य रोग, कीटकांवर नियंत्रण आणि पोषण व्यवस्थापनासाठी केली जाते.
यावेळी फवारणीमुळे कांद्याच्या रोपवाटिकेची चांगली सुरूवात होते.
बुरशीजन्य रोगांसाठी कार्बेन्डाझिम 12% + मॅन्कोझेब 63% 30 ग्रॅम / पंप या दराने फवारणी करावी.
कीटक व्यवस्थापनासाठी, थायोमिथेक्साम 25% डब्ल्यू.जी. 10 ग्रॅम / पंप या दराने फवारणी करावी.
पोषण व्यवस्थापनासाठी ह्यूमिक ॲसिड 10 ग्रॅम / पंप या दराने फवारणी करावी.

1.22 कोटी शेतकर्‍यांना किसान क्रेडिट कार्ड योजनेचा लाभ मिळणार

25/08/202025/08/2020

Kisan Credit Card will also help you in meeting domestic needs in lockdown

कोरोना साथीच्या आजारामुळे शेतकर्‍यांना मोठा त्रास झाला आहे. यावेळी, शेतकर्‍यांना पैशांची कमतरता भासू नये, याची काळजी सरकारने घेतली आणि केंद्र सरकारने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार 17 ऑगस्ट 2020 पर्यंत देशभरात 1.22 कोटी किसान पतपत्रे देण्यात आली.

या सर्व किसान कार्डधारकांना 1,02,065 कोटी रुपयांच्या कर्जाची मर्यादा मंजूर केली आहे. यामुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्थेचे पुनरुज्जीवन व कृषी क्षेत्राच्या विकासाची गती वाढण्यास मदत होईल असा विश्वास सरकारचा आहे.

स्रोत: किसान समाधान

माती समृद्धी किटचे महत्त्व

25/08/202025/08/2020

ग्रामोफोनने रब्बी पिकांसाठी मातीचे संवर्धन किट आणले आहे.
हे किट जमिनीत आढळणाऱ्या आवश्यक पौष्टिक द्रव्यांचे विद्रव्य स्वरूपात रूपांतर करून वनस्पती वाढीस महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
हे किट जमिनीच्या अघुलनशील रूपात आढळणाऱ्य पोषकद्रव्यांना विद्रव्य स्वरुपात रूपांतरित करून वनस्पतींच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
मातीत आढळणारी हानिकारक बुरशी दूर करून झाडांचे नुकसान होण्यापासून रोखते.
हे उत्पादन उच्च प्रतीचे, नैसर्गिक घटकांपासून बनलेले आहे, हे मातीत सूक्ष्मजीवांची क्रिया वाढविण्यात मदत करते,
मातीचे पी.एच. सुधारण्यास मदत करते आणि मुळांना चांगली सुरुवात करुन देते. जेणेकरुन मुळांचा संपूर्ण विकास होईल, पिकांचे चांगले उत्पादन होईल.
मातीची रचना सुधारते, जमिनीत पोषक तत्त्वांची उपलब्धता कमी करत नाही, मुळांच्या माध्यमातून पोषकद्रव्ये सुधारुन मुळांच्या वाढीस प्रोत्साहन देते.
मुळांद्वारे मातीमधून पोषकद्रव्ये शोषण्यास मदत करते, मातीत सूक्ष्म जीवांच्या क्रियाकलापांना प्रोत्साहन देते
शेतातील जुन्या पिकांचे अवशेष नष्ट करून त्यांना उपयुक्त खत बनवून पिकांच्या विकासात महत्वाची भूमिका बजावते.

सोयाबीन पिकांमध्ये गर्डल बीटलचे व्यवस्थापन

24/08/202012/01/2021

- या कीटकांमुळे सोयाबीन पिकांचे सर्वाधिक नुकसान होते.
- या किडीची मादी खोडाच्या आत अंडी देतात आणि तरूण बीटल अंड्यातून बाहेर पडते तेव्हा ते समान खोड खातात आणि ते कमकुवत हाेतात.
- ज्यामुळे खोड मध्यभागी पोकळ होतो, त्यामुळे खनिजे पानांपर्यंत पोहोचत नाहीत आणि पाने कोरडी होतात.
- यामुळे पिकांचे उत्पादन लक्षणीय प्रमाणात कमी होते.
यांत्रिकी व्यवस्थापन: –
- उन्हाळ्यात रिकाम्या शेतात खोल नांगरणी करा आणि जास्त दाट पिके पेरण्यापासून टाळा.
- जास्त नायट्रोजनयुक्त खते वापरू नका, जर संसर्ग खूप जास्त असेल तर योग्य रसायने वापरा.
रासायनिक व्यवस्थापन: –
- लॅम्बडा सायहॅलोथ्रीन 4.9% सी.एस. 200 मिली / एकर किंवा प्रोफेनोफॉस 40% + सायपरमेथ्रीन 4% ईसी. 400 मिली / एकरी वापरा.
- क्विनालफॉस 25% ईसी. 400 मिली / एकर किंवा बायफेंथ्रिन 10% ईसी. 300 मिली / एकरी वापरा.
- थायोमिथेक्साम 25% डब्ल्यू.जी. 100 ग्रॅम / एकर + फेनप्रोपेथ्रिन 10% ईसी. 400 मिली / एकरी वापरा.
जैविक व्यवस्थापन: –
- बवेरिया बेसियानाची 500 ग्रॅम / एकरी फवारणी करावी.

मध्य प्रदेशात पावसाने रेकॉर्ड तोडल्यामुळे जनजीवन व्यस्त झाले

24/08/2020

Heavy rains may occur in these states, Meteorological Department issued alert

गेल्या तीन दिवसांपासून मध्य प्रदेशातील अनेक जिल्ह्यांत ढगांचा पाऊस पडत आहे. राजधानी भोपाळ आणि आर्थिक राजधानी इंदौर येथे मुसळधार पावसाचा फटका बसला आहे. दोन्ही शहरांच्या अनेक भागांत पाण्याचे साठे झाले आहेत.

राजधानी भोपाळमध्ये अवघ्या 24 तासांत 8.5 इंच पाऊस पडला, जो 14 वर्षानंतर ऑगस्टमध्ये एका दिवसाच्या पावसाचा विक्रम आहे. इंदौरमध्ये 100 वर्षात पहिल्यांदाच एका दिवसात 12.5 इंच पाऊस पडला. या पावसाळ्यात सर्व 52 जिल्ह्यांमध्ये पाऊस पडला आहे

इंदौरमधील खान नदीत पाण्याची पातळी वाढल्यामुळे सुमारे 300 जणांना बोटीने वाचविण्यात आले. मालवा जिल्ह्यातील धरण फुटल्यामुळे बडोदिया निपानिया रस्ता वाहतुकीसाठी बंद करण्यात आला आहे.

स्रोत: एन.डी.टीव्ही.

ट्रायकोडर्मा म्हणजे काय?

23/08/202023/08/2020

ट्रायकोडर्मा एक जैविक बुरशीनाशक आहे.
ट्रायकोडर्मा हेे वनस्पती रोग व्यवस्थापनासाठी एक अतिशय प्रभावी जैविक साधन आहे,
ट्रायकोडर्मा हा एक प्रभावी बायोकंट्रोल एजंट आहे आणि त्याचा वापर फ्यूझेरियम, फायटोफोथोरा, स्क्लेरोसिस इत्यादींसारख्या माती-जनित रोगांसाठी मोठ्या प्रमाणात केला जातो.
ट्रायकोडर्मा ग्रोथ एजंट म्हणून देखील कार्य करते, नेमाटोड्स संरक्षित स्वरूपात वापरल्यास तो देखील नियंत्रित केला जातो.
हे बियाण्यांच्या उपचारासाठी देखील वापरले जाते, बियाण्यांवर उपचार करून उगवण फार लवकर होते तसेच बीजजन्य रोगांपासून संरक्षण होते.
ट्रायकोडर्मा रूट रॉट, स्टेम रॉट, विल्ट रोग इत्यादींचा प्रभावी नियंत्रक म्हणून वापरला जातो.