- पानांच्या वरच्या आणि खालील पृष्ठभागावर पांढरी-तपकिरी पावडर विकसित होते. ज्यामुळे फळ विकासात मोठी घट होत आहे.
- हे बुरशीच्या भेंडीला गंभीरपणे संक्रमित करते.
- पंधरा दिवसांच्या अंतराने प्रति एकर 200 ते 250 लिटर पाण्यात हेक्जाकोनाजोल 5% एससी 400 मिली किंवा थियोफेनेट मिथाइल 70 डब्ल्यू.पी. किंवा एज़ोक्सिस्ट्रोबिन 23 एससी घेऊन फवारणी करा.
आधार दरावरील गहू खरेदी थांबवली
- कोरोना साथीचा रोग देशात असल्याने तसेच लॉकडाऊनमुळे केंद्र सरकारने शेतकर्यांना शेतीविषयक कामे आणि पिके विक्री इत्यादींसाठी सूट दिली आहे. परंतु अद्याप राज्य सरकारकडून पीक खरेदी सुरू झालेली नाही, यामागील प्रमुख कारण आहे. सरकारने एकाच ठिकाणी अधिक गर्दी जमण्यास परवानगी दिलेली नाही.
- आधीच राजस्थानमध्ये समर्थन दरावरील खरेदी अनिश्चित काळासाठी थांबवण्यात आली आहे. आता मध्य प्रदेश सरकारनेही आधारभूत किंमतीवर गहू खरेदी थांबवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
- पूर्वी सामान्य परिस्थितीत मध्य प्रदेश सरकारकडून आधारभूत किंमतीवर गहू खरेदी 1 एप्रिल 2020 पासून करायची होती. यासाठी शेतकऱ्यांनी यापूर्वी ई-खरेदीवर नोंदणी केली आहे.
- पण आता राज्य सरकार कोविड -19 संक्रमण ची स्थिती लक्षात घेऊन, 1 एप्रिल 2020 पासून सुरू झालेली गहू खरेदीचे काम पुढील आदेश होईपर्यंत थांबवण्यात आले आहे.
सायलेज कसे बनवायचे
- मका, ज्वारी, बाजरी, ओट्स इत्यादी साईलेज पिके तयार करण्यासाठी धान्य दुधाच्या अवस्थेत असताना त्याचे तुकडे 2-5 सेंमी या आकारात कापून घ्या.
- चिरलेल्या हिरव्या चाऱ्याचे तुकडे काही तास जमिनीवर पसरावेत, जेणेकरून जास्त प्रमाणात असलेले पाणी निघून जाऊ शकेल.
- आता चिरलेला चारा पूर्व-तयार सिलोपीट किंवा साईलेज खड्ड्यांमध्ये ठेवा.
- पायाने किंवा ट्रॅक्टरने दाबून खड्डा भरून घ्या, जेणेकरून फीड मधील हवा बाहेर येईल.
- खड्डा पूर्णपणे भरल्यानंतर त्यात जाड पॉलिथीन घाला आणि त्यावर सील करा.
- यानंतर पॉलिथीनच्या कव्हरच्या वरच्या बाजूस सुमारे एक फूट जाड मातीचा थर लावा, म्हणजे हवा आत जाऊ शकत नाही.
- सायलेज सिलोपिट खड्ड्यांमध्ये साठवलेल्या हिरव्या चाऱ्याच्या तुकड्यांपासून साईलेज तयार करण्यास सुरवात करते, कारण हवा आणि पाण्याच्या कमतरतेमुळे प्रेशरयुक्त फीडमध्ये लिक्विफाइड ॲसिड तयार होते, त्यामुळे फीड जास्त काळ खराब होत नाही.
- चाऱ्याच्या आवश्यकतेनुसार कमीतकमी 45 दिवसांनी जनावरांना खायला घालण्यासाठी खड्डे उघडा.
लॉकडाऊनबाबत आयसीएआर वैज्ञानिकांनी शेतकऱ्यांना दिलेल्या सल्ल्याचे अनुसरण करा आणि सुरक्षित रहा
देशभरात कोरोना विषाणूचा वाढता धोका लक्षात घेता, लॉकडाउन सुरू आहे. अशा परिस्थितीत शेतकरी बांधवांना संक्रमणापासून वाचवण्यासाठी सरकारकडून अनेक मार्गदर्शक सूचना सतत जारी केल्या जात आहेत. या मालिकेत भारतीय कृषी संशोधन परिषदेने (आयसीएआर) रब्बी पिकांच्या काढणीसाठी सल्लागारही जारी केले आहेत.
पिकांची काढणी व प्रक्रियासाठी सल्ले:
गहू कापणीसाठी सरकारने कंबाईन हार्वेस्टिंग मशीनचा वापर व हालचाली करण्यास परवानगी दिली आहे. या मशीन्सच्या देखभालीबरोबरच कापणीत गुंतलेल्या कामगारांची काळजी व सुरक्षा सुनिश्चित करणेही आवश्यक आहे.
गहू व्यतिरिक्त मोहरी, मसूर, मका, मिरची आणि ऊस या पिकांचीही काढणी व कापणी केली जात आहे. अशा परिस्थितीत, सर्व शेतकरी आणि शेतमजुरांना पीक आणि कापणीच्या कामांच्या आधी आणि नंतर वैयक्तिक स्वच्छता आणि सामाजिक अंतर सुनिश्चित करणे फार महत्वाचे आहे. यावेळी, सर्व शेतकर्यांनी आणि कृषी कामगारांनी मास्क घालून काम करावे आणि साबणाने वारंवार आपले हात धुवावेत, याची काळजी घ्यावी.
Shareदोडका पिकामध्ये पाने कुरतडणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव
- त्याचे प्रौढ रुप हलक्या पिवळ्या रंगाच्या माशीसारखे आहे, जे पानांवर अंडी घालते.
- यामुळे पानांवर पांढरे झिगझॅग पट्टे होतात आणि जास्त उद्रेक झाल्यास पाने कोरडे होतात व गळून पडतात.
- या कीटकांनी बाधित झालेल्या वनस्पतींवर कार्य करण्याची समस्या पाहिली जाते, ज्यामुळे उत्पादन कमी होते.
- शेतात आणि त्याच्या सभोवतालचे तण काढून टाका.
- हे रोखण्यासाठी अबामेक्टिन 1.8% ईसी 160 मिली / एकर किंवा सायपरमॅथ्रिन 4% ईसी + प्रोफेनोफॉस 40% ईसी 400 मिली / एकर फवारणी करावी.
टोमॅटोचे ब्लॉसोम एन्ड रॉटपासून संरक्षण कसे करावे
- कॅल्शियमच्या कमतरतेमुळे फळांमध्ये उद्भवणारा हा सोमाटिक डिसऑर्डर आहे.
- लावणीच्या 15 दिवस अगोदर मुख्य शेतात योग्य प्रकारे कुजलेल्या शेणखताचा वापर करावा.
- कमतरतेची लक्षणे आढळल्यास 150 ग्रॅम प्रति एकर कॅल्शियम ईडीटीए फवारणी करावी.
- मेटलॅक्सिल 4% + मॅन्कोझेब 64% डब्ल्यूपी 30 ग्रॅम आणि कासुगामाइसिन 3% एसएल 25 मिली प्रति 15 लिटर पाण्यात फवारणी करावी आणि चौथ्या दिवशी चिलेटेड कॅल्शियम 15 ग्रॅम + बोरॉन 15 ग्रॅम प्रति 15 लिटर पाण्यात फवारणी करावी.
उत्तम पाणी व्यवस्थापन देशभरात करणाऱ्या मोठ्या पाण्याच्या संकटावर मात करू शकेल
आपल्या देशात येत्या काही वर्षांत पाण्याचे भीषण संकट ओढवू शकेल. याबाबत तज्ज्ञांचे मत असे आहे की, भारतातील लोक पाण्याचे महत्त्व समजून घेत नाहीत आणि ते खूप वाया घालवत आहेत. अशा वेळी या पाण्याचा अपव्यय झाल्यामुळे आगामी काळात देशातील सुमारे 60 कोटी लोकांना पाणीटंचाईला सामोरे जावे लागू शकते.
सद्यस्थितीबद्दल बोलल्यास सुमारे दोन लाख लोकसंख्येला शुद्ध पाणी मिळत नाही. ज्यामुळे ते एकतर आपला जीव गमावत आहेत किंवा गंभीर आजारांनी ग्रस्त आहेत.
यावर उपाय काय आहे
भारतात पाण्याची मोठी समस्या आहे असे नाही, परंतु भारतातील पाण्याचे व्यवस्थापन याचा संबंध नाही. यामुळे दरवर्षी देशातील बर्याच राज्यांत पावसाचे पाणी वाहू दिले जाते. यामुळेच देशात काही ठिकाणी पूर आहे, तर काही ठिकाणी दुष्काळ दिसून येत आहे. सत्य हे आहे की, भारतातील पाण्याचे अधिक चांगले व्यवस्थापन केल्यानेच पाण्याच्या संकटाची समस्या रोखली जाऊ शकते.
फळ माशीपासून भोपळ्याच्या पिकाचे संरक्षण कसे करावे?
- एकच पीक एकाच शेतात सतत घेऊ नका, पीक चक्र अनुसरण करा.
- प्रौढ माशी फुलांमध्ये अंडी घालते. अंडी अळ्या बनतात, आणि फळांच्या आतील भाग खातात आणि फळे सडतात.
- किडीच्या प्रभावी नियंत्रणासाठी, फवारणीआधी फळे काढून टाका.
- संक्रमित फळांचा आकार खराब होतो आणि दुर्गंधी येते.
- कीटकांची संख्या नियंत्रित करण्यासाठी फेरोमोन सापळे 4 प्रति एकर प्रमाणे लावा.
- कीटकांच्या प्रतिबंधासाठी, प्रति एकर इमामेक्टिन बेंझोएट 5% एसजी 100 ग्रॅम + बिवारिया बेसियाना 250 ग्रॅम प्रति एकर दराने फवारणी करा.
- क्लोरपायरिफॉस 20% ईसी 300 मिली दराने 200 लिटर पाण्यात मिसळून प्रति एकर फवारणी करावी.
- बायफेंथ्रीन10% ईसी 400 मिली / एकर फवारणी करावी.
कोरोनाच्या भीतीने भारतीय कृषी संशोधन मंडळाने पीककापणीसंदर्भात उपयुक्त सल्ला दिला
कोरोनाच्या भीतीपोटी भारतीय कृषी संशोधन परिषदेने शेतकऱ्यांना कापणीबाबत काही उपयुक्त सल्ला दिला आहे. परिषदेने म्हटले आहे की, शेतकरी गहू पीक काही दिवस पुढे ढकलू शकतात. 20 एप्रिलपर्यंत गहू कापणीस उशीर होऊ शकेल आणि नुकसान होणार नाही, असा परिषदेचा विश्वास आहे.
यामागील कारण नमूद करीत परिषदेने म्हटले आहे की, बहुतांश भागात तापमान अजूनही सरासरीपेक्षा कमी आहे आणि त्यामुळे कापणीस काही विलंब होऊ शकतो. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की, सहसा मार्च महिन्याच्या शेवटी गव्हाची कापणी सुरू होते.
Shareहवामानातील बदलांमुळे शेतीशी संबंधित खबरदारी घ्या
- शेतातील बांध व्यवस्थापित करा, जेणेकरून शेतातील पाणी जास्त काळ थांबू नये.
- कापणीच्या वेळी, ते बांध शेतात मोकळे ठेवू नका, खोली, कोठार किंवा पावसाचे पाणी न येणार्या ठिकाणी ठेवा.
- आभाळ स्वच्छ झाल्यानंतर हरभरा, मसूर, गहू यांना प्लास्टिकच्या ताडपत्रीवर ठेवून 2 ते 3 दिवस चांगले वाळवून घ्या आणि जेव्हा धान्यांमधील ओलावा 12% पेक्षा कमी पडतो तेव्हाच साठवणूक करा.
- बियाणे साठवण्यापूर्वी बुरशीनाशकासह बीजोपचार करणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे बियाण्यांवर होणारे आजार यावर स्वस्त आणि प्रभावी नियंत्रण मिळवता येते.
- बियाण्यावरील उपचारासाठी थायरम किंवा केप्टान औषधाची मात्रा 3 ग्रॅम किंवा कार्बॉक्सिन 2 ग्रॅम प्रति किलो दराने दिली पाहिजे.