जाणून घ्या गव्हाचे अवशेष का जाळू नयेत?

Why we should not burn the crop residues of wheat
  • गहू पिकाच्या कापणीनंतर देठाचे अवशेष म्हणजेच देठ (नरवाई) आगीमुळे नष्ट होतात. नरवाई मध्ये नत्रजन 0.5%, फास्फोरस 0.6% आणि पोटाश 0.8% आढळतात, जे नरवाईमध्ये जाळून नष्ट होतात.

  • गव्हाच्या पिकात धान्यापेक्षा दीड पट पेंढा असतो,1 हेक्टरमध्ये 40 क्विंटल गव्हाचे उत्पादन घेतल्यास पेंढ्याचे प्रमाण 60 क्विंटल होते आणि पेंढ्यापासून 30 किलो नत्रजन, 36 किलो स्फुरद आणि 90 किलो पालाश मिळते. जे सध्याच्या किंमतीच्या आधारावर सुमारे 3,000 रुपये असेल, जे जाळून नष्ट होते.

  • पिकांचे अवशेष जाळून जमिनीतील सूक्ष्मजीव आणि गांडुळे नष्ट होतात त्यामुळे शेताची सुपीकता आणि जमिनीच्या भौतिक स्थितीवर विपरीत परिणाम होतो.

  • जमीन कडक होते, त्यामुळे जमिनीची पाणी धरून ठेवण्याची क्षमता कमी होते, त्यामुळे पिके लवकर सुकतात.

  • जमिनीत होणाऱ्या रासायनिक अभिक्रियांचाही परिणाम होतो. जसे की,  कार्बन-नाइट्रोजन आणि कार्बन-फास्फोरसचे गुणोत्तर जसजसे खालावते, त्यामुळे उपलब्ध अवस्थेत वनस्पतींना पोषक तत्वे उपलब्ध होत नाहीत.

Share