भात पिकामध्ये ब्लास्ट रोगाची लक्षणे आणि प्रतिबंधात्मक उपाय

शेतकरी बांधवांनो, भात पिकावरील हा रोग पाइरिकुलेरिया ओराइजी या नावाच्या बुरशीमुळे पसरतो. हा रोग खूप विनाशकारी आहे. पानांवर व त्यांच्या खालच्या भागांवर लहान व निळसर डाग तयार होतात, जे नंतर आकारात वाढतात, हे डाग नाव सारखे होतात. या रोगाची लक्षणे प्रथम पानांवर दिसतात. मात्र, त्याचा हल्ला पर्णच्छद, पुष्पक्रम, गाठ आणि दाण्यांच्या आवरणावरही होतो. मुख्यतः: हा रोग पानांचा ब्लास्ट, पेनिकल ब्लास्ट आणि नेक ब्लास्ट म्हणून पाहिला जातो.

ब्लास्ट रोगाच्या नियंत्रणारील उपाय

  • प्रमाणित बियाणांची निवड करा.

  • माती परीक्षणानुसार खत आणि खतांचा वापर करा.

  • वेळोवेळी पिकाचे निरीक्षण करा. 

  • तण वेळेवर काढून टाका. 

  • नेटिवो (टेबुकोनाज़ोल 50% + ट्राइफ्लॉक्सीस्ट्रोबिन 25%डब्ल्यूजी) 80 ग्रॅम किंवा फाॅर्स 11 (ट्राईसाईक्लाजोल 75% डब्ल्यूपी) 140 ग्रॅम + सिलिको मैक्स 50 मिली, प्रती एकर दराने 150 ते 200 लिटर पाण्याच्या दराने फवारणी करावी. 

Share

भात पिकामध्ये तना छेदक किटकांची ओळख आणि नियंत्रणाचे उपाय

शेतकरी बांधवांनो, तना छेदक किटकांचे सुरवंट अवस्था हानीकारक आहे. प्रथम, अंड्यातून बाहेर पडल्यानंतर, सुरवंट मधल्या कळ्यांची पाने टोचून देठात प्रवेश करतो आणि मध्यवर्ती भाग नष्ट करतो त्यांना ‘डेड हार्ट’ या नावाने ओळखले जाते. बाली अवस्थेमध्ये प्रादुर्भाव झाल्यावर बाली सुकून पांढरे होतात त्यामुळे मधला भाग ओढून सहज निघतो.

तना छेदक किटकांच्या नियंत्रणाचे उपाय

लांसर गोल्ड (एसीफेट 50% + इमिडाक्लोप्रिड 1.8% एसपी) 400 ग्रॅम किंवा सुपर डी (क्लोरपायरीफॉस 50% + साइपरमेथ्रिन 5% ईसी) 300 मिली + सिलिको मैक्स 50 मिली प्रति प्रती एकर 150 ते 200 लिटर पाण्याच्या दराने फवारणी करावी.

किंवा केलडान (कारटाप हाइड्रोक्लोराइड 4% जीआर) 8 किलो/ग्रॅम प्रति एकर या दराने  शेतामध्ये समान रुपामध्ये पसरवा. 

जैविक नियंत्रणासाठी, ब्रिगेड बी (बवेरिया बेसियाना 1.15% डब्ल्यूबी) 1 किग्रॅ/एकर या दराने 150 ते 200 लिटर पाण्याच्या दराने फवारणी करावी.

Share