गहू पिकांमध्ये रतुआ किंवा गेरुआ रोगाचे व्यवस्थापन

Management of rust disease in wheat

  • हा रोग प्रामुख्याने गहू पिकामध्ये आढळतो. हा पक्सीनिया रिकोंडिटा ट्रिटिसाई नावाच्या बुरशीमुळे होतो. तसेच याला तपकिरी गंज, पिवळा गंज किंवा काळा गंज म्हणून देखील ओळखला जातो. 

  • या रोगाचे वैशिष्ट्य म्हणजे सुरुवातीच्या अवस्थेत या रोगाची लक्षणे पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर दिसतात, जी नंतर अधिक दाट होऊन संपूर्ण पानावर पसरतात.

  • रोगी पाने लवकर सुकतात, त्यामुळे प्रकाशसंश्लेषणाची प्रक्रियाही कमी होते आणि दाणे हलके होतात. त्यामुळे वाढत्या तापमानामुळे या डागांचा रंग पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर काळा होतो.

  • या रोगाच्या रासायनिक नियंत्रणासाठी, हेक्साकोनाज़ोल 5% एससी 400 मिली किंवा प्रोपिकोनाज़ोल 25% ईसी 200 मिली किंवा टेबुकोनाज़ोल 25.9% ईसी 200 मिली/एकर या दराने फवारणी करावी. 

  • जैविक नियंत्रणासाठीट्रायकोडर्मा विरिडी 500 ग्रॅम/एकर किंवा स्यूडोमोनास फ्लोरोसेंस 250 ग्रॅम/एकर या दराने फवारणी करा.

Share