Gramophone – पृष्ठ 695

Suitable Climate for Muskmelon Cultivation

18/12/2018

खरबूजाच्या शेतीस आवश्यक वातावरण:-

खरबूजाचे बियाणे पेरण्याची योग्य वेळ नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी या काळात असते.
उष्ण -शुष्क हवामानात फळांची वाढ चांगली होते आणि स्वाद देखील वाढतो.
उच्च तापमान आणि उन्ह यामुळे खरबूजातील शर्करेचे प्रमाण वाढते.
खरबूजाची गोदी वांशिक गुणावर अवलंबुन असते पण हवामान त्यावर काही अंशी परिणाम करते.
हे पीक थंडीसाठी अतिसंवेदनशील असून उन्हाळी पीक म्हणून पिकवले जाते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Control of Aphids in Pea

17/12/2018

मटारवरील माव्याचे नियंत्रण:-

हे लहान असताना हिरव्या रंगाचे किडे असतात. वाढ झालेले किडे नासपतीच्या आकाराचे आणि हिरव्या, पिवळ्या किंवा गुलाबी रंगाचे असतात.

हानी:-

ही कीड पाने, फुले आणि शेंगातील रस शोषते.
किडीने ग्रस्त पाने मुडपतात आणि फांद्यांची वाढ खुंटते.
या किडीतून गोड चिकटा पाझरतो त्यात काळी बुरशी विकसित होते.

नियंत्रण:-

15 ते 20 दिवसांच्या अंतराने कीड संपेपर्यंत खालील कीटकनाशके फवारावीत:

प्रोफेनोफॉस 50% @ 50 मिली प्रति पम्प
ऐसीटामाप्रीड 20% @ 10 ग्राम प्रति पम्प
इमीडाक्लोरप्रिड 8% @ 7 मिली प्रति पम्प

The likelihood of Frost

17/12/2018

धुके पडण्याची शक्यता:-

रोपांवर धुक्याचा परिणाम हिवाळ्यात जास्त होतो.
तापमान 0 डिग्री सेल्सियसहून खाली जाते आणि वारा वाहने थांबते तेव्हा रात्री धुके पडण्याची शक्यता असते.
सामान्यता धुक्याचा अंदाज दिवसानंतरच्या वातावरणावरून बांधता येतो.
हिवाळ्यातील ज्या दिवशी दुपारी आधी थंड हवा पडेटे आणि हवेचे तापमान गोठणबिंदुहून कमी होते, दुपारनंतर अचानक वारा वाहणे बंद होते आणि आभाळ निरभ्र असते त्या दिवशी मध्यरात्रीनंतर वारा वाहणे बंद झाल्यास धुके पडण्याची शक्यता जास्त असते.
रात्रीच्या तिसर्‍या किंवा चौथ्या प्रहरी धुके पडण्याची शक्यता जास्त असते.
सामान्यता तापमान कितीही खाली उतरले तरी थंड वारे वाहत राहिल्यास नुकसान होत नाही पण वारा वाहणे थांबल्यास आणि आभाळ निरभ्र झाल्यास धुके पडते. ते पिकांना नुकसानदायक असते.

Control of Fruit borer in Tomato

14/12/2018

टोमॅटोवरील फळे पोखरणार्‍या किडीचे नियंत्रण:-

फळे पोखरणारी अळी भोक पाडून फळात शिरते आणि त्याला संपूर्णपणे नष्ट करते. त्यामुळे गुणवत्ता आणि उत्पादनाचे खूप नुकसान होते.
या किडीच्या प्रभावी नियंत्रणासाठी प्रोफेनफोस 40% ईसी @ 400 मिलीलीटर / एकर किंवा इंडोक्सकार्ब 14.5% एससी @ 200 मिलीलीटर /एकर किंवा इमामेक्टिन बेंजोएट (5% एस.जी) 80 ग्रॅम/एकर फवारावे.

Fertilizer Requirments for Watermelon

12/12/2018

कलिंगडाच्या शेतासाठी उर्वरकांची योग्य मात्रा:-

कलिंगडाच्या शेतातील भरघोस उत्पादनासाठी उत्तम शेणखत 15-25 टन/हेक्टर शेताची मशागत करताना मिसळावे.
कलिंगडाच्या शेतीत एकरी एकूण 135 क़ि.ग्रॅ. यूरिया, 100 क़ि.ग्रॅ. डी.ए.पी. आणि 70 किलोग्रॅम एम.ओ.पी. आवश्यक असते.
फॉस्फरस, पोटाश ची पूर्ण आणि नायट्रोजनची अर्धी मात्रा पेरणीपूर्वी द्यावी.
उरलेली नायट्रोजनची मात्रा पेरणीनंतर 10-15 दिवसांनी द्यावी.
सामान्यता नायट्रोजनची अधिक मात्रा उच्च तापमानात कलिंगडाच्या वेळीवरील फुलांच्या संख्येत घट आणते आणि उत्पादन कमी होते.

Harvest and Post Harvest Management of Onion

11/12/2018

कांद्याची तोडणी आणि तोडणीनंतर वापरण्याचे तंत्रज्ञान:-

तोडणी:-

वाणानुसार कांद्याचे पीक रोपणानंतर 3 ते 5 महिन्यात पक्व होते.
रोपांचे वरील शेंडे झुकतात आणि खालील भाग फिकट पिवळा होतो तेव्हा कांदे काढण्याची सुयोग्य वेळ येते.
उन्हाळ्यात जमीन कडक होते तेव्हा कंद जमिनीतून काढण्यास खुरपे वापरतात.
रब्बी हंगामाच्या तुलनेत खरीप पिकात कमी उत्पादन मिळते.

पॅकिंग:-

दूरवरच्या बाजारात ट्रक, रेल्वे किंवा विमानाने वाहतूक करण्यासाठी पॅकिंग करताना ज्यूट आणि जाळीदार पोत्यांचा वापर केला जातो.
सामान्यता 40 कि.ग्रॅम क्षमतेच्या ज्यूट आणि जाळीदार पोत्यांचा वापर देशांतर्गत तर निर्यातीसाठी 6-25 कि.ग्रॅम क्ष्मतेच्या पिशव्या वापरल्या जातात.
निर्यातीसाठी कांदा 14-15 कि.ग्रॅम क्षमतेच्या टोपल्यात देखील पॅक केला जातो.

वेचणी:-

कंदाचे संस्करण केल्यावर हातांनी आणि मशिनने आकारानुसार वेगवेगळ्या श्रेणीत वर्गीकरण केले जाते.
वर्गीकरण केलेल्या कांद्याची साठवण करण्यापूर्वी सडलेले, कापलेले आणि सदोष कांदे वेगळे काढावेत.
वर्गीकरण करण्यापूर्वि कंदांच्या वरील सुकलेली टरफळे काढावीत. त्याने कांदे आकर्षक दिसतात.
संस्कारित कांद्यांचे आकार आणि बाजारपेठेच्या मागणीनुसार वर्गीकरण केले जाते.

Gramophone organised its ‘Field Day’

10/12/2018

ग्रामोफ़ोनच्या फील्ड डे मध्ये शेतकर्‍यांची तोबा गर्दी:-

08 डिसेंबर, 2018 रोजी ग्रामोफोनने आपला ‘फील्ड डे’ आयोजित केला. त्यात सामान्यता वापरल्या जाणार्‍या कृषि पद्धतींचा ग्रामोफ़ोनच्या कृषितज्ञानी बनवलेल्या आधुनिक कृषिपद्धतींशी तुलनात्मक अभ्यास केला गेला. ग्रामोफ़ोनच्या कृषितज्ञानी शेतकर्‍यांना टप्याटप्यात मार्गदर्शन केले आणि ज्यामुळे भरघोस पीक आणि उत्साहवर्धक परिणाम मिळाले आहेत अशा पीक चक्राचे विवेचन केले. बैंकपुरा गाव (धामनोद) येथील शेतकरी मनीष अग्रवाल ग्रामोफ़ोनबाबत म्हणतात की, “मी या हंगामात ग्रामोफ़ोनच्या कृषितज्ञाची मदत घेतली आणि इतर शेतांहून माझ्या शेतातील पीक निरोगी आहे आणि उत्पादन 30-40% वाढेल अशी माझी अपेक्षा आहे.”

सामान्य शेतकर्‍यांनी केलेल्या शेतीतील पिकाच्या गुणवत्तेचे ग्रामोफ़ोनद्वारा आधुनिक पद्धतीने केलेल्या पिकाशी केलेले तुलनात्मक अध्ययन:

Suitable climate and soil for watermelon

05/12/2018

कलिंगडासाठी उपयुक्त वातावरण आणि माती:-

कलिंगडाच्या शेतीस उष्ण आणि कोरडे वातावरण उत्तम असते.
बियाण्याचे अंकुरण आणि रोपांची वाढ यासाठी 22-26 डिग्री सेल्सियस तापमान उत्तम असते. हे उन्हाळी पीक असल्याने त्याला जास्त धुके सहन होत नाही.
हवेत जास्त आर्द्रता असल्यास फळे उशिरा पक्व होतात.
फळे पिकताना हवामान उष्ण आणि कोरडे असल्यास फळातील गोडी वाढते. पाण्याचा योग्य निचरा आणि जीवांशयुक्त बलुई किंवा लोम माती या पिकासाठी सर्वोत्तम असते.
या पिकासाठी मृदेतील सर्वोत्तम पीएच स्तर 5-7 असतो. पाण्याचा निचरा न झाल्यास अनेक रोगांची लागण होते. नदीकिनार्‍यावरील जमिनीत कलिंगडाची शेती यशस्वीरीत्या करता येते.

Control Of Jassid in Okra

05/12/2018

भेंडीवरील तुडतुड्याचे नियंत्रण:-

ओळख:-

शिशु आणि वाढ झालेले किडे समान आकाराचे असतात पण शिशुंमध्ये पंख नसतात.
शेतातील पिकात प्रवेश केल्यावर शिशु आणि वाढ झालेले किडे उडताना दिसतात.
वाढ झालेले किडे पानांच्या आणि फांद्यांच्या खालील बाजूवर अंडी घालतात.
त्यांचे जीवनचक्र 2 आठवड्यात पूर्ण होते.

हानी:-

शिशु आणि वाढ झालेले किडे हिरव्या रंगाचे आणि लहान आकाराचे असतात.
शिशु आणि वाढ झालेले किडे पानांच्या खालील बाजूने रस शोषतात.
ग्रस्त पाने वरील बाजूस मुडपतात, त्यानंतर पिवळी पडतात आणि त्यांच्यावर दाग पडतात. त्याद्वारे माइकोप्लाज्मामुळे होणारे लघुपर्ण सारखे आणि करडेपणासारखे विषाणुजन्य रोग संक्रमित होतात.
या किडीचा तीव्र हल्ला झाल्यास रोपांच्या फळात घट होते.

नियंत्रण:-

पेरणी करताना कार्बोफुरोन 3 जी @ 10 किलो प्रति एकर मातीत मिसळावे.
किड्यांच्या नियंत्रणासाठी किडे दिसताच दर 15 दिवसांनी प्रोफेनोफॉस 50 % ईसी @ 400 मिली किंवा एसीटामाप्रीड 20% @ 80 ग्रॅम फवारावे.
किडीपासुन बचाव करण्यासाठी निंबोणी-लसूणाचे सटव किडे येण्यापूर्वी दर 15 दिवसांनी फवारावे.

Post Calving Challenges In Milk Cattles

30/11/2018

दुभत्या जनावरांची व्याल्यानंतरची सुरक्षितता:-

व्याल्यानंतर जनावरांची शारीरिक शक्ति घटते आणि त्यांच्यात कॅल्शियमचा अभाव दिसून येतो. त्यामुळे जनावरांमध्ये दुधाची निर्मिती तर कमी होतेच पण जनावराला दुधाचा तापसुद्धा येऊ शकतो. काही जनावरांना वार पडण्यात अडचण देखील येते. अशा वेळी जनावरांची चांगली देखभाल करणे आणि योग्य मात्रेत पोशाक पशू आहार देणे तसेच शक्तीवर्धक पेय देणे आवश्यक असते.

उपाय:-

ट्रान्समिक्स मिल्क फीवर आणि केटोसिससारख्या चयापचयाच्या रोगांना आटोक्यात ठेवण्यास मदत करते.
ट्रान्समिक्स व्याल्याने होणार्‍या तनावाला कमी करते.
ट्रान्समिक्स प्लेसेंटा आणि मेट्रिसिसच्या शक्यता रोखते.
ट्रान्समिक्स जनावरांची रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यात मदत करते.
ट्रान्समिक्स दुधाचे उत्पादन वाढवते.

मात्रा:-

व्याल्यानंतर जनावरांना 500 मिली ट्रान्समिक्स बाटलीने पाजावे आणि दुसरी मात्रा त्यानंतर 48 ते 72 तासांनी बाटलीनेच द्यावी.