Symptoms of Stemphylium Blight in Onion

स्टेमफिलियम अंगक्षय:- 

  • पानांच्या मध्यभागी आणि फुलांच्या देठांवर पिवळसर ते नारिंगी गेरवा रंगाचे लहान ठिपके उमटतात.   
  • त्यानंतर पानांच्या मध्यभागी गुलाबी रंगाच्या कडा असलेले लंबाकृती डाग पडतात.   
  • फुलोऱ्याच्या देठावरील रोगामुळे बीजपिकाची मोठी हानी होते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Drip irrigation and Advantages of Drip Irrigation

पाण्याची उपलब्धता हा चांगल्या पिकाचे यशस्वी उत्पादन करण्यासाठी आवश्यक असलेला महत्वाचा घटक असतो. सातत्याने होणार्‍या लोकसंख्या वाढीमुळे आणि हवामानातील बदलांमुळे भूगर्भातील पाणीसाठ्याची पातळी घसरत आहे. त्यामुळे पिकांचे उत्पादन देखील सातत्याने कमी होत आहे. ठिबक सिंचनाचा शोध या प्रश्नावर तोडगा काढण्यासाठी लावण्यात आला असून ते शेतकर्‍यांसाठी वरदान ठरत आहे. या सिंचन पद्धतीमध्ये पाणी जलस्रोतापासून थेट रोपांच्या मुळांपर्यंत प्लॅस्टिक पाईपचा वापर करून पोहोचवले जाते. 

ठिबक सिंचनामुळे मिळणारे लाभ –

  • अन्य सिंचन पद्धतींच्या तुलनेत 60-70% पाण्याची बचत होते.
  • रोपांना अधिक प्रभावीपणे पोषकद्रव्ये पुरवण्यासाठी ठिबक सिंचन उपयुक्त ठरते. 
  • ठिबक सिंचनामुळे बाष्पीभवन आणि गळतीने होणारी पाण्याची हानी रोखली जाते. 
  • ठिबक सिंचन पद्धतीनुसार पाणी थेट पिकाच्या मुळात दिले जाते. त्यामुळे आजूबाजूची माती कोरडी राहते आणि तणाची वाढ होऊ शकत नाही. 

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Post Calving Challenges In Milk Cattles

  • कोरडा आहार घेण्याचे प्रमाण कमी होणे:- वेताच्या पूर्वी आणि विणीच्या दरम्यान गायी खात किंवा पित नाहीत. परंतु विणीच्या वेळी गाईच्या शरीरातून 50 लीटरपर्यन्त पाणी आणि इलेक्ट्रोलाइट्स (सोडीयम, पोटॅशियम असे क्षार) बाहेर पडतात. त्यामुळे गाय निष्क्रिय होते आणि तिच्या कोरड्या आहाराचे प्रमाण कमी होते.
  • कॅल्शियमच्या गरजेची झपाट्याने वाढ:- विणीनंतर स्तनातून येणाऱ्या पहिल्या स्त्रावात आणि दुधात मोठ्या प्रमाणात कॅल्शियम असते. त्यामुळे कॅल्व्हिनची आवश्यकता वाढते. 
  • नकारात्मक ऊर्जा:- वीणीनंतर बहुसंख्य गायींत नकारात्मक ऊर्जा शिल्लक राहते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Wilt in Pea

  • कार्बोक्सिन 37.% + थीरम 37.5% @ 2 ग्रॅम/ किलोग्रॅम या प्रमाणात किंवा ट्रिकोडर्मा व्हीरिडी @ 5 ग्रॅम/ किलोग्रॅम या प्रमाणात वापरुन पेरणीपुर्वी बिजसंस्करण करा आणि तीव्र लागण झालेल्या भागात लवकर पेरणी करणे टाळा. 
  • तीन वर्षांनी पालटून पीक घ्या.  
  • रोगाचे वाहक असलेले तण नष्ट करा. 
  • पेरणीनंतर 15 दिवसांनी मायकोरिझा @ 4 किलोग्रॅम/ एकर या प्रमाणात वापरा. 
  • थियाफनेट मेथील 75% डब्ल्यूपी @ 300 ग्रॅम/ एकर या प्रमाणात फुलोरा येण्यापूर्वी फवारा. 
  • शेंगा तयार होण्याच्या वेळी प्रोपिकोनाझोल 25% ईसी @ 125 मिलि/ एकर या प्रमाणात फवारा. 

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Symptoms of Wilt in Pea

  • मुळे काळी पडतात आणि त्यानंतर कुजतात. 
  • रोपाची वाढ खुंटते, पर्णसंभार पिवळा पडतो, पल्लव आणि पालवी खालील बाजूस वळते. 
  • संपूर्ण रोप मरते आणि खोड सुरकुतते.

Share

Major Diseases and Their Control Measures of Wheat

तांबेरा (गेरवा) हा गव्हाच्या पिकावरील मुख्य रोग असून गव्हामध्ये पिवळा तांबेरा (पट्टेरी तांबेरा), पानांचा तांबेरा (गेरवा तांबेरा),काळा गेरवा (खोडाचा तांबेरा) यासह चार प्रकारच्या तांबेर्‍याचा संसर्ग आढळतो.

लक्षणे –

 

  • पिवळा तांबेरा (पट्टेरी तांबेरा):- पिवळा तांबेरा (पट्टेरी तांबेरा) हा रोग प्यूसीनिया स्ट्रिफॉर्मिस बुरशीमुळे होतो.नारिंगी-पिवळ्या रंगाच्या बीजामुळे तो गव्हावरील इतर प्रकारच्या तांबेर्‍याहून लगेच वेगळा ओळखता येतो. या  बीजातून एकमेकांना चिकटलेल्या सूक्ष्म पुटकुळया निर्माण होतात आणि पानांच्या शिरांना समांतर असे त्यांचे चट्टे तयार होतात. बीजे पानांच्या वरील बाजूस, पर्णआवरणावर, कुसळांवर आणि तुसांमध्ये आढळतात. 

 

  • पोषक परिस्थिति:- थंड आणि दमट हवामानात पिकामध्ये पिवळा तांबेरा (पट्टेरी तांबेरा) रोगाची लागण होते. संसर्ग होण्यासाठी पानांवर ओल असणे आणि 10-15°C इष्टतम तापमान आवश्यक असते. लागण झाल्यापासून 10-14 दिवसात पुटकुळया तयार होतात. रोगामुळे उत्पादनात 25% पर्यंत घट होऊ शकते. 

 

  • पानांचा तांबेरा (गेरवा तांबेरा):- पानांचा तांबेरा (गेरवा तांबेरा) प्यूसिनिया ट्राइटिसिनिया बुरशीमुळे होतो. हा रोग राय धान्य आणि ट्रिटिकेल या धान्यांच्या पिकात देखील होतो. पानांच्या तांबेर्‍यामुळे (गेरवा तांबेरा) लालसर-नारिंगी रंगाची बीजे निर्माण होतात आणि त्यापासून लहान 1.5 मिमी आकाराच्या, वर्तुळाकार ते अंडाकार आकाराच्या पुटकुळया तयार होतात. त्या पानांच्या वरील बाजूला असतात. पानांच्या तांबेर्‍यामुळे (गेरवा तांबेरा) आलेल्या पुटकुळया पानांच्या फक्त वरील बाजूस असतात तर पिवळ्या तांबेर्‍यामुळे  (पट्टेरी तांबेरा) आलेल्या पुटकुळया पानांच्या दोन्ही बाजूला असतात.  

 

  • पोषक परिस्थिति:- पुटकुळया येण्यासाठी 15 ते 20º C तापमान आणि दव/ पाऊस/ सिंचनामुळे पानांवर ओल असणे आवश्यक असते. संसर्ग झाल्यावर 10-14 दिवसांनी उठणार्‍या पुटकुळया हे रोगाचे आढळून येणारे पहिले लक्षण असते. कापणींनंतर उन्हाळ्यात पुन्हा उगवणार्‍या गव्हाच्या रोपांमुळे रोगाची साथ चालू राहत असल्याने अशी रोपे काढून  पानांच्या तांबेर्‍याचे (गेरवा तांबेरा) नियंत्रण करणे किंवा त्याच्या साथीला काही काळ रोखणे शक्य होते. 

 

  • Black Rust (Stem Rust):– काळा गेरवा (खोडाचा तांबेरा) रोग पुसिनिया ग्रॅमिनिस बुरशीमुळे होतो. गव्हाशिवाय बार्ली राय आणि  ट्रिटिकेल या धान्यांच्या पिकात देखील या रोगाची लागण होते. काळा गेरवा (खोडाचा तांबेरा) रोगामध्ये लालसर-करड्या रंगाच्या, लंबगोल पुटकुळ्या किंवा चट्टे खोड आणि पानांवर उमटतात. काळा गेरवा (खोडाचा तांबेरा) रोगाच्या पुटकुळ्या पानांच्या दोन्ही बाजूला असतात तर पानांच्या तांबेर्‍यामुळे (गेरवा तांबेरा) आलेल्या पुटकुळया पानांच्या फक्त वरील बाजूस असतात. पुटकुळ्या फुटून बाहेर पडलेला भुरा वारा आणि अन्य वाहक इतर रोपांपर्यंत पोहोचवतात आणि रोगाचा प्रसार वाढतो.

 

  • पोषक परिस्थिति:- काळा गेरवा (खोडाचा तांबेरा) रोग इतर प्रकारच्या तांबेऱ्याहुन अधिक म्हणजे 18-30°C तापमान असताना होतो. संसर्ग होण्यासाठी 15 ते 20º C तापमान आणि दव/ पाऊस/ सिंचनामुळे पानांवर ओल असणे आवश्यक असते आणि सुमारे सहा तासात पूर्ण रोपाला लागण होते. संसर्ग झाल्यानंतर 10-20 दिवसांनी पुटकुळया आढळून येतात. 

नियंत्रण:-

  • कापणींनंतर उन्हाळ्यात पुन्हा उगवणारी गव्हाची रोपे नष्ट करा. 
  • पिवळे डाग पडल्यास पीकपालट करणे महत्वाचे असते. 
  • रोग प्रतिकारक वाण वापरण्याने कमी खर्चात आणि पर्यावरण पोषक पद्धतीने रोगाचे नियंत्रण करता येते. 
  • वाढीच्या काळात पिकाचे बारकाईने निरीक्षण करणे रोगाचे तातडीने निदान होण्यासाठी आवश्यक असते. 
  • एकाच घटकाचा समावेश असलेल्या बुरशीनाशकांचा पुन्हापुन्हा वापर टाळा. 
  • कसुगामायसिन 5% + कॉपर ऑक्सीक्लोराईड 45% डब्ल्युपी 320 ग्रॅम/ एकर या प्रमाणात किंवा प्रोपिकोनाझोल 25% ईसी 240 मिलि/ एकर या प्रमाणात फवारा. 

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Weed Management in Gram

  • हरबर्‍याच्या पिकात जंगली चाकवत, जंगली मेथी, मरवा, कंद, मोथा, दूब अशा अनेक प्रकारचे तण उगवते.

  • हे तण पिकबरोबर पोषक तत्वे, आर्द्रता, जागा आणि प्रकाश मिळवण्यासाठी स्पर्धा करत त्याला हानी पोहोचवतात. त्याशिवाय तणाद्वारे पिकात बियाणे आणि गुणवत्तेला प्रभावित करणार्‍या अनेक रोग आणि किडींचा प्रादुर्भाव होतो.

  • तणाद्वारे होणारी हानी रोखण्यासाठी त्याचे वेळीच नियंत्रण करणे अत्यावश्यक असते. हरबर्‍याच्या पिकासाठी दोन वेळा निंदणी करणे पुरेसे असते. पहिली निंदणी पेरणीनंतर 20-25 दिवसांनी करावी आणि दुसरी निंदणी 50-55 दिवसांनंतर करावी.

  • मजूर उपलब्ध नसल्यास पेरणीनंतर लगेचच पॅन्ड़ीमैथालीन 30 ई.सी. ची प्रती हेक्टर 2.50 लीटर मात्रा 500 लीटर पाण्यात फवारावी. त्यानंतर 20-25 दिवसांनी एक निंदणी करावी. अशा प्रकारे हरबर्‍याच्या पिकाची तणाने होणारी हानी रोखता येते.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Soil Preparation and Sowing Time for Wheat

  • उन्हाळ्यात नांगरणी करावी.

  • तीन वर्षातून एकदा खोल नांगरणी करावी.

  • 2 -3 वेळा कल्टिव्हेटर वापरुन शेताला सपाट करावे.

  • पेरणीसाठी सुयोग्य वेळ

  • असिंचित:- ऑक्टोबर महिन्याचा मध्य ते नोव्हेंबर महिन्याचा पहिला आठवडा

  • अर्धसिंचित:- नोव्हेंबर महिन्याचा पहिला पंधरवडा

  • सिंचित (वेळेवर):- नोव्हेंबर महिन्याचा दुसरा पंधरवडा

  • सिंचित (उशिरा):- डिसेंबर महिन्याचा दुसरा आठवडा

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

(Hindi) समृद्धि किट

समृद्धि किट

समृद्धि किट
तंत्रज्ञान ब्रॅंड मात्रा लाभ
एनपीके जिवाणूचे मिश्रण टीम बायो 3 (टीबी 3) 3 किलो/एकर रोपांच्या उत्पादकाचा थेट संबंध रोपांच्या निरोगी आणि भरघोस वाढीशी असतो. नत्र (नायट्रोजन), स्फुरद (फॉस्फरस), पालाश (पोटॅश) अशी उर्वरके आपण मातीत मिसळतो, पण  त्या पोषक तत्वांचा मोठा हिस्सा रोपांना मिळू शकत नाही. आपण हे जीवाणू अशा अनुपलब्ध पोषक तत्वांचे उपलब्ध अवस्थेत रूपांतर करण्यासाठी वापरतो.
जस्त (झिंक) विरघळवणारे जिवाणू ताबा जी 4 किलो/एकर भारतातील अधिकांश शेतजमिनीत जस्ताचा (झिंक) अभाव असल्याबाबत किंवा जस्त असले तरी उपलब्ध अवस्थेत नसल्याबाबत आणि त्यामुळे रोपांच्या वाढीस अडथळा येत असल्याबाबत अनेक लेखांमध्ये लिहिलेले असते. हा अभाव दूर करण्यासाठी आपण जस्त (झिंक) विरघळवणारे जिवाणू वापरतो. जस्त (झिंक) रोपांना उपलब्ध करून देण्यासाठी हे जिवाणू मातीत मिसळणे आवश्यक असते.
ट्रायकोडर्मा विरीडी ट्रायको शील्ड

कॉंबॅट

2 किलो/एकर ट्रायकोडर्मा विरिडी हे एक जैविक बुरशीनाशक आहे. ते माती, बियाण्यातील रोगजनकांना मारते. त्यामुळे मूळ कुज, खोड कुज आणि अन्य बुरशीजन्य रोगांपासून पिकाचे संरक्षण होते.
समुद्री शेवाळाचे सत्व लाटू 4 किलो/एकर हे उत्पादन ह्यूमिक अॅसिड, समुद्री शेवाळ, अमीनो अॅसिड अशा अनेक उत्पादनांचे मिश्रण आहे. ह्यूमिक अॅसिड मृदेची गुणवत्ता सुधारण्याबरोबरच मातीची जलधारण क्षमता वाढवते. समुद्री शेवाळ रोपांमध्ये अमीनो अॅसिड निर्माण करते. त्यामुळे प्रकाश संश्लेषण प्रक्रियेस सहाय्य होते. परिणामी रोपांचा चांगला विकास होतो आणि त्यांचे आरोग्य सुधारते.
मायकोरायझा क्रिस्टोरायझा 4 किलो/एकर हे रोपाच्या मुळांच्या वाढीस आणि विकासास सहाय्य करतात.  ते नत्र (नायट्रोजन), स्फुरद (फॉस्फेट), पोटॅशियम, लोह, मॅंगनीज, मॅग्नीशियम,तांबे, जस्त, बोरॉन, सल्फर आणि मोलिब्डेनमसारखे पोषक तत्वे मातीतून मुळांपर्यंत पोहोचवतात. त्यामुळे रोपांना अधिक मात्रेत पोषक तत्वे मिळतात. ते पिकाची प्रतिकारशक्ती वाढवते. त्यामुळे उत्पादनाची गुणवत्ता वाढते. मायकोरायझा मुळांची वाढ घडवून आणत असल्याने पीक जास्त जागेतून पाणी शोषून घेऊ शकते.

 

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्‍यांपर्यंत  पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share

Management of Carrot fly:-

 गाजरावरील माशीचे नियंत्रण:-

  • गाजर कुळाशी संबंधित सर्व पिकांसाठी 3-5 वर्षांचे पीक चक्र अवलंबावे.

  • प्रोफेनोफोस 50 ईसी @ 400 मिली / एकर मात्रेची फवारणी करावी.

  • क्विनॉनोलफॉस 25 ईसी @ 300 मिली / एकर मात्रा फवारावी.

खाली दिलेले बटन दाबून या माहितीला आपली पसंती द्या आणि अन्य शेतकर्यां पर्यंत पोहोचवण्यासाठी ती शेअर करा.

Share