पेरणीच्या वेळी भेंडीमध्ये पोषण व्यवस्थापन

Nutrition management in okra at the time of sowing
  • भेंडीमध्ये पेरणीच्या वेळी पोषण व्यवस्थापन करणे अत्यंत महत्वाचे आहे.

  • पोषण व्यवस्थापन भेंडी पिकास चांगली सुरुवात करुन देते.

  • उगवण टक्केवारी बर्‍याच प्रमाणात वाढवता येते.

  • याचा परिणाम वनस्पतिवत् होणारी बाह्यवृद्धी चांगली वाढते आणि वनस्पतींचे आरोग्य सुधारते.

  • फुलांची, फळ देणारी, पाने इत्यादी वनस्पतींच्या प्रत्येक टप्प्यात वाढीस प्रोत्साहन देते तसेच पांढर्‍या मुळांची वाढ करते.

  • पोषण व्यवस्थापनासाठी सध्या डी.ए.पी. 75 किलो / एकर + एम.ओ.पी. 30 किलो / एकरी वापरावे.

  • जैविक उपचार म्हणून, पेरणीच्या वेळी ट्रायकोडर्मा विरिडी 500 ग्रॅम / एकर + एन.पी.के. बॅक्टेरिया 100 ग्रॅम / एकर + मायकोरिझा 2 किलो / एकरला जमिनीत मिसळावे.

Share

कांदा पिकांमध्ये कटवर्म्सचे व्यवस्थापन

Cutworms management in onion
  • तरूण अळ्या पिवळसर राखाडी असतात आणि नंतर तपकिरी होतात.

  •  या किडीला स्पर्श केल्यावर ते गुंडाळले जाते.

  • या कीटकांनी रात्रीच्या वेळी बेस पातळीपासून कांद्याची छोटी रोपे कापतात व दिवसा लपतात.

  • नवीन विकसित किडे मोठ्या प्रमाणात कांद्याची पाने खातात परंतु नंतर वेगळे होतात आणि मातीमध्ये प्रवेश करतात.

  • हे नियंत्रित करण्यासाठी, लावणीच्या वेळी कार्बोफुरान 3% जी.आर. 7.5 किलो / एकर मातीमध्ये मिसळा आणि पसरवा.

  • क्लोरपायरिफॉस 20% ई.सी. 1 लिटर / एकरी फवारणी करावी.

  • जैविक नियंत्रक म्हणून, प्रत्येक फवारणीसह बवेरिया बेसियाना 500 ग्रॅम / एकरी वापरा.

Share

मिरची पिकांमध्ये चेनोफोरा ब्लाइट (ओले सड) व्यवस्थापन

How to manage the outbreak of Choanephora Blight in Chili crop
  • हा एक बुरशीजन्य रोग आहे, या रोगाची लक्षणे फुले आणि फळांवर दिसतात. पाण्यात भिजलेल्या जखमेच्या रूपात त्याची लवकर लक्षणे पानांवर विकसित होतात.

  • सुरुवातीला ते एका फांदीवर दिसून येताे आणि नंतर हळूहळू हा बुरशीजन्य रोग संपूर्ण वनस्पतींवर फार लवकर पसरतो.

  • या रोगाच्या प्रतिबंधासाठी क्लोरोथॅलोनिल 75% डब्ल्यू.पी. 300 ग्रॅम / एकर किंवा कार्बेन्डाझिम 12% + मॅन्कोझेब 63% डब्ल्यू.पी. 500 ग्रॅम / एकर किंवा मेटिरम 55% + पायराक्लोस्ट्रॉबिन 5% डब्ल्यू.जी. 600 ग्रॅम / एकर किंवा टेब्यूकोनाझोल 50% + ट्रायफ्लोक्सीस्ट्रॉबिन 25% डब्ल्यू.जी. 100 ग्रॅम / एकरी दराने फवारणी करावी.

  • जैविक उपचार म्हणून ट्रायकोडर्मा विरिडि 500 ग्रॅम / एकर किंवा स्यूडोमोनस फ्लूरोसेंस 250 ग्रॅम / एकरी फवारणी करावी.

Share

कांदा रोपवाटिकेत पानांच्या डागांचे रोग व्यवस्थापन

Leaf spot disease management in onion nursery
  • या रोगात, पानांवर अनियमित डाग तयार होतात, हे डाग पिवळे किंवा तपकिरी आहेत.

  • ज्यामुळे पाने लवकर पडू लागतात आणि या डागांमुळे पानांवर एक तपकिरी थर तयार होतो. जो झाडांंच्या अन्न उत्पादनाची प्रक्रिया विस्कळीत करतो.

  • थायोफेनेट मेथिईल 70% डब्ल्यू / डब्ल्यू. 300 ग्रॅम / एकर किंवा कार्बेंडाझिम 12% + मॅन्कोझेब 63% 300 ग्रॅम / एकर किंवा हेक्साकोनाझोल 5% एस.सी. 400 मिली / एकरी फवारणी करावी.

  • 48% ई.सी. 200 ग्रॅम / एकर किंवा क्लोरोथॅलोनिल 75% डब्ल्यू.पी. 400 ग्रॅम / एकर किंवा टेबुकोनाझोल 10% + गंधक 65% डब्ल्यू.जी. 500 ग्रॅम / एकरी दराने केटाझिन वापरा.

  • जैविक उपचार म्हणून एकर ट्रायकोडर्मा विरिडी 500 एकर किंवा स्यूडोमोनस फ्लूरोसेंस 250 ग्रॅम / एकरी फवारणी करावी.

Share

मुसळधार पावसानंतर जास्त ओलाव्यामुळे माती आणि पिकाचे होणारे नुकसान

Damage to soil and crop due to excess moisture after heavy rains
  • पाणी जे प्रत्येकासाठी आवश्यक आहे, परंतु जेव्हा ते खूप जास्त होते तेव्हा ते मारते. मुसळधार पाऊस आणि पूर दरम्यान, सामान्य लोक आणि प्राणी तसेच झाडे आणि झाडे देखील त्याच्या अतिरेकामुळे त्रस्त आहेत. 

  • मुसळधार पावसानंतर शेतात योग्य निचरा न झाल्यामुळे जमिनीत जास्त ओलावा असल्याने जमिनीत बुरशीजन्य रोग आणि जीवाणूजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव होण्याची उच्च शक्यता आहे. यासह, जास्त ओलावामुळे, जमिनीत कीटकांचा प्रादुर्भाव देखील खूप जास्त होतो.

  • जास्त पावसामुळे जमिनीची धूप होते त्यामुळे जमिनीत पोषक तत्वांचा अभाव होतो. 

  • जर आपण पिकाबद्दल बोललो तर, पिकांमध्ये पिवळेपणा येणे,  पाने वळणे, पिक अकाली होऊन सुकणे, अपरिपक्व अवस्थेत फळे गळणे, फळांवर अनियमित आकाराचे ठिपके दिसून येणे ही सर्व करणे  जास्त ओलावामुळे होतात. 

  • पिकामध्ये पोषक घटकांची कमतरता यामुळे पिकांच्या उत्पादनावर मोठ्या प्रमाणात परिणाम होतो.

Share

सिंगल सुपर फॉस्फेट शेतीसाठी वरदान का आहे?

Why single super phosphate a boon for agriculture
  • कमी खर्चात जास्त उत्पन्न मिळवण्यासाठी सिंगल सुपर फॉस्फेट (एसएसपी) शेतीसाठी वरदान ठरेल. शेतकरी आता डीएपी खताऐवजी सिंगल सुपर फॉस्फेट या खताचा वापर करु शकतात. 

  • सिंगल सुपर फॉस्फेट हे फॉस्फरस समृद्ध खत आहे, ज्यामध्ये 16 टक्के फॉस्फरस, 11 टक्के सल्फर आणि 21% कॅल्शियम आढळतात. झिंक आणि बोरॉन ग्रॅन्युलर एसएसपीमध्ये सूक्ष्म घटक म्हणून देखील आढळतात. त्यात उपलब्ध असलेल्या गंधकामुळे हे खत तेलबिया आणि डाळींसाठी इतर खतांच्या तुलनेत अधिक फायदेशीर आहे.

  • सिंगल सुपर फॉस्फेटमध्ये सल्फर उपलब्ध आहे. जे मोहरी पिकासारख्या तेलबिया पिकांमध्ये तेलाचे प्रमाण वाढवते आणि हरभरा, मूग, उडीद इत्यादी कडधान्य पिकांमध्ये प्रथिनांचे प्रमाण वाढवते. यामुळे शेतकऱ्यांनी जास्तीत जास्त सिंगल सुपर फॉस्फेटचा वापर करावा. रब्बी हंगामात, मोहरी आणि हरभरा मध्ये सिंगल सुपर फॉस्फेट वापरून, आपण कमी खर्चात जास्त उत्पन्न मिळवू शकता.

  • शेतकऱ्याने सिंगल सुपर फॉस्फेट का खरेदी करावे: सिंगल सुपर फॉस्फेट खत डीएपी पेक्षा स्वस्त आहे आणि बाजारात सहज उपलब्ध आहे. 23 किलो फॉस्फरस आणि 9 किलो नायट्रोजन डीएपी प्रति बॅगमध्ये आढळतात. सिंगल सुपर फॉस्फेटच्या 3 पिशव्या आणि युरियाची 1 पिशवी डीएपीसाठी पर्याय म्हणून वापरली तर त्यामुळे अधिक नायट्रोजन आणि फॉस्फरस अगदी कमी किमतीत मिळवता येतात याशिवाय, पिकाला गंधक आणि कॅल्शियम स्वतंत्रपणे घालावे लागत नाही, ज्यामुळे पिकाचा खर्च कमी होतो.

Share

वाटण्याचे उच्च उत्पादन देणारे वाण जाणून घ्या

Know the high yielding varieties of peas

वाटाणा लागवडीतून जास्त उत्पन्न मिळवण्यासाठी पेरणीसाठी खालील वाणांचा वापर केला जाऊ शकतो, हे वाण जास्त उत्पादन देणारे आणि रोग प्रतिरोधक आहेत.

    • मालव सुपर अर्केल और मालव अर्केल: त्यांचा कापणीचा कालावधी 60 ते 70 दिवसांचा असतो. या जातींमध्ये फळांची 2-3 वेळा कापणी करता येते. यामध्ये वाटाण्याच्या शेंगामध्ये बियाण्यांची संख्या 6-8 असते. या दोन्ही जाती पावडरी बुरशीला प्रतिरोधक आहेत.  या जातींमध्ये पहिली कापणी 55-60 दिवसांत करता येते आणि एकरी उत्पादन 2 टन असते.

  • मालव वेनेज़िया, एडवंटा GS10, मालव MS10:  वाटाण्याच्या  या तीन मुख्य जाती आहेत, ज्याला पेन्सिल प्रकार म्हणूनही ओळखले जाते. हे खाण्यास गोड आहे आणि 75-80 दिवसांच्या कापणीचा कालावधी आहे ते 2-3 वेळा कापणी करता येतात. एका शेंगामध्ये बियाण्यांची संख्या 8-10 असते. या जातींचे एकरी उत्पादन 4 टन असून या जाती पावडर बुरशीला प्रतिरोधक आहेत.

  • मास्टर हरिचंद्र PSM-3, सीड एक्स PSM-3 और अंकुर सीड्स अन्वय: त्यांच्या कापणीचा कालावधी 60 दिवस आहे. या जातींमध्ये फळांची एकदा कापणी केली जाते ही लवकर पिकणारी वाण आहे त्याच्या शेंगा 6-8 बियांनी भरलेल्या असतात. या जातींचे उत्पादन एकरी 3 टन आहे.

  • मास्टर हरिचंद्र AP3: या जातीचा पीक कालावधी 60-70 दिवसांचा असतो आणि तो एकदा कापणीला येतो त्याच्या शेंगा 6-8 बियांनी भरलेल्या असतात. ही लवकर पिकणारी वाण आहे. पेरणीनंतर 70 दिवसांनी पहिले पीक काढणीसाठी तयार आहे. त्याची पेरणी ऑक्टोबरच्या दुसऱ्या आठवड्यात केली जाते हे एकरी सरासरी 2 टन उत्पादन देते.

Share

कांदा आणि लसूण पिकामध्ये जलेबी रोग काय आहे?

Jalebi disease in onion and garlic crop

    • लसूण पिकामधील हा एक सामान्य रोग आहे. जो थ्रिप्स किडीमुळे होतो, लसूण पिकाच्या मुख्य अवस्थेत या रोगामुळे मोठे नुकसान होते.

    • हा कीटक लसणाची पाने प्रथम त्याच्या तोंडाने ओरखडतो आणि पानांचा नाजूक भाग ओरखडल्यानंतर त्याचा रस शोषण करण्याचे काम करतो. अशाप्रकारे ते स्क्रॅचिंग आणि लॅपिंगद्वारे रोपाचे नुकसान होते. 

    • ज्यामुळे पाने फिरू लागतात आणि हळूहळू ही समस्या अधिक वाढते म्हणजेच पाने जलेबीचा आकार घेऊ लागतात अशा प्रकारे वनस्पती हळूहळू सुकू लागते, ही समस्या जलेबी रोग म्हणून ओळखली जाते.

    • या रोगाच्या प्रतिबंधासाठी खालील उत्पादनांचा वापर आवश्यक आहे,  प्रोफेनोफोस 50% इसी 500 मिली/एकर एसीफेट 75%एसपी 300 ग्रॅम/एकर लैम्ब्डा साइहेलोथ्रिन 4.9% सीएस 250 मिली/एकर थियामेंथोक्साम 12.6%+ लैम्ब्डा साइहेलोथ्रिन 9.5%  झेडसी 80 मिली/एकर  फिप्रोनिल 40% +इमिडाक्लोप्रिड 40% डब्लूजी 40 मिली/एकर  फिप्रोनिल 5% एससी 400 मिली/एकर एसीफेट 50 %+ इमिडाक्लोप्रिड 1.8%एसपी 400  ग्रॅम/एकर या दराने फवारणी करावी. 

    • जैविक उपचार म्हणून बवेरिया बेसियानाची 250 ग्रॅम एकर या दराने वापर करावा.

Share

कांदा नर्सरीमध्ये 20-25 दिवसात फवारणी व्यवस्थापन

Spraying management in onion nursery in 20-25 days
  • कांदा नर्सरीमध्ये पेरणीनंतर वीस ते पंचवीस दिवसांच्या आत फवारणी व्यवस्थापन करणे अत्यंत आवश्यक आहे.

  • ही फवारणी बुरशीजन्य रोग, कीड आणि चांगल्या वाढीच्या नियंत्रणासाठी केली जाते.

  • यावेळी फवारणी केल्याने कांद्याच्या रोपवाटिकेची  चांगली सुरुवात होते. 

  • बुरशीजन्य रोगांसाठी, मैनकोज़ेब 64% +मेटालैक्सिल 8% डब्लूपी 60 ग्रॅम/पंप या दराने फवारणी करावी. 

  • कीटक व्यवस्थापनासाठी, फिप्रोनिल 40% +इमिडाक्लोप्रिड 40% डब्लूजी 5 ग्रॅम/पंप या दराने फवारणी करावी. 

Share

ट्रायकोडर्माचे शेतीत महत्त्व

Trichoderma's importance in agriculture
  • बर्‍याच बुरशी नैसर्गिकरित्या मातीमध्ये आढळतात, त्यातील काही हानिकारक असतात तर काही फायदेशीर असतात आणि या फायदेशीर बुरशींपैकी एक म्हणजे ट्रायकोडर्मा.

  • शेतीच्या दृष्टीने हे अत्यंत महत्वाचे आणि उपयुक्त बायो- फंजीसाईड आहे.

  • ट्रायकोडर्मा विविध प्रकारच्या माती जनित रोगांपासून संरक्षण करते जसे की, फ्यूझेरियम, पिथियम, फायटोफथोरा, राईझोक्टोनिया, स्क्लेरोसियम इ.

  • ट्रायकोडर्मा ओले रॉट, रूट रॉट, सडणे, स्टेम रॉट, फळ कुजणे, दुर्गंध इत्यादी पिकांवर परिणाम करणाऱ्या रोगांपासून बचाव करण्यास मदत करते.

  • ट्रायकोडर्मा रोगास कारणीभूत घटकांना प्रतिबंधित करते आणि पीकांच्या विकासामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.

Share