कापूस पिकामध्ये या कीटकांचा प्रादुर्भाव सामान्यतः उगवणीच्या सुरुवातीच्या अवस्थेत होतो. मादी पतंग पानांच्या दोन्ही बाजूंच्या क्लस्टर्समध्ये सुमारे 2000 अंडी घालते. हे सुरवंट कापूस पानांच्या हिरव्या रंगाचे पदार्थ खातात आणि तपकिरी किंवा गडद तपकिरी किंवा काळ्या रंगाचे होतात.
जैविक उपचार म्हणून बवेरिया बेसियानाची 500 ग्रॅम / एकर दराने फवारणी करावी.
या किडीचा परिणाम म्हणून शेतातून झाडे काढा आणि त्यांना फेकून द्या आणि कीटकनाशकाची फवारणी केल्यानंतर पिकाच्या चांगल्या वाढीसाठी विगरमेक्स जेल 400 ग्रॅम / एकर दराने देऊन फवारणी करावी.
भारतीय शेतकरी शेतात कष्ट करतात, परंतु बहुतेक शेतकर्‍यांना त्यांच्या परिश्रमांचे चांगले परिणाम मिळू शकले नाहीत, कारण ते आपल्या ज्ञानानुसार पारंपरिक शेतीचा आग्रह धरतात. आजच्या युगात शेतीच्या क्षेत्रात बरीच मोठी संशोधने झाली आहेत. परिणामी बरीच नवीन कृषी उत्पादनांच्या मदतीने शेती आधुनिक व फायदेशीरही झाली आहे. मध्य प्रदेशातील बारवानी जिल्ह्यांतील हातोला गावात राहणारे शेतकरी कैलाश मुकातीजी यांनी ग्रामोफोनच्या सहाय्याने आपल्या पारंपारिक शेतीला आधुनिकता दिली आहे. आता त्याचा फायदा त्यांना होत आहे.
अलीकडे ग्रामोफोनच्या कृषी तज्ज्ञांनी कैलासजींच्या मिरचीच्या शेतात भेट दिली होती. कैलासजींनी ग्रामोफोनच्या सल्ल्यानुसार संपूर्णपणे लागवड केली आहे. यावेळी कैलासजी म्हणाले की, पिकांची वाढ पाहिल्यानंतर मी पूर्णपणे समाधानी आहे. त्यांनी आपल्या पिकांमध्ये ग्रामोफोन मिरची ड्रिप किट वापरली, ज्यामुळे इतर जवळच्या शेतकऱ्यांच्या वनस्पतींपेक्षा त्यांच्या वनस्पतींची वाढ चांगली झाली.
ठिबक किटचा वापर करून तयार झालेल्या रोपाची आणि ड्रिप किटचा वापर न करता, विकसित केलेल्या वनस्पतींची तुलना शेतकऱ्यांने केली. ठिबक किटमुळे मुळ, स्टेम, पाने, प्रत्येक गोष्ट चांगली वाढत आहे आणि फळेही येत आहेत.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की, ग्रामोफोनने केवळ मिरचीसाठीच नव्हे तर, मका, कापूस, सोयाबीन, मूग इत्यादी पिकांसाठीही समृध्दी किट आणि ठिबक किट बनविली आहे. त्याचा चांगला परिणाम दिसून आला आहे. कैलाश मुकाती यांच्यासह इतरही अनेक शेतकर्‍यांनी त्याचा उपयोग करून चांगले परिणाम मिळविले आहेत.
सोयाबीनची पेरणी करण्यापूर्वी शेताची निवड करा, तसेच अतिवृष्टी झाल्यास त्या शेतातून निचरा होणारी पध्दत योग्य असल्याची खात्री करा.
खडकाळ जमीन वगळता सर्वत्र सोयाबीनची पेरणी करता येते. शेतात समतल करून पेरणी केल्यास पाण्याचा निचरा चांगला होईल व पीकही चांगले आहे. मध्यम चिकणमाती माती सोयाबीनच्या पेरणीसाठी योग्य आहे.
रिक्त शेतात उन्हाळी नांगरणी 15 एप्रिल ते 15 मे दरम्यान मातीची नांगरणी करून 10 ते 12 इंच खोल करावी. एकदा नांगरणी करुन शेतात चांगले तयार करा.
यानंतर, मातीमध्ये असणा-या मातीमुळे होणार्‍या कीडांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी, मेट्राजियम संस्कृती मातीची चिकित्सा करा, या उपचारांद्वारे पांढर्‍या ग्रबसारखे कीटक फारच चांगल्या प्रकारे नियंत्रित करता येतात, तसेच विघटनकारी संस्कृतीबरोबर जुन्या पिकाचे अवशेष असतात. जुन्या पिकाचे अवशेष अतिशय सहजपणे उपयुक्त खतात रूपांतरित होतात, त्याचा फायदा पिकाचा रोगमुक्त ठेवण्यासाठी होतो.
पेरणीसाठी अशा प्रकारची निवड करा जी रोग व कीड प्रतिरोधक आहे. बियाणे निवडल्यानंतर पेरणीपूर्वी बियाण्यांची उगवण चाचणी घ्या, जेणेकरुन सोयाबीनचे बी हेल्दी आहे की नाही हेदेखील माहित आहे. तसेच पेरणीसाठी बियाण्याचे प्रमाण मोजण्यात मदत होते.
पेरणीपूर्वी मातीचे उपचार आणि बियाणे उपचार करणे आवश्यक आहे. असे केल्यास माती व बियाण्याद्वारे होणाऱ्या रोगांवर नियंत्रण केले जाते.
मध्य भारतातील बर्‍याच भागात पाऊस सुरूच राहण्याची शक्यता आहे. विशेषत: मध्य प्रदेश, छत्तीसगड आणि झारखंड या दक्षिण आणि पूर्वेकडील जिल्ह्यांत मुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. मुंबईत आता मुसळधार पावसाची शक्यता कमी झाली आहे. पंजाब हरियाणा दिल्ली आणि पश्चिम उत्तर प्रदेशात पावसाच्या हालचाली वाढतील आणि मान्सून लवकरच पश्चिम उत्तर प्रदेशात दस्तक देईल.
विडियो स्रोत: स्काईमेट वेदर
हवामानाच्या अंदाजाविषयी माहितीसाठी दररोज ग्रामोफोन अॅपला भेट द्या आणि हा लेख खाली दिलेल्या बटनावर क्लिक करुन आपल्या मित्रांसह देखील शेयर करा.
मका हे खरीप हंगामाचे मुख्य पीक आहे आणि खरीप हंगामात जमिनीत ओलावा खूप असतो, ज्यामुळे मक्यात फॉल आर्मी कीटकांचा प्रादुर्भाव जास्त होतो.
फॉल आर्मी वर्म खराब होणार्‍या सैन्याच्या अळीच्या नियंत्रणासाठी मक्याच्या पेरणीच्या वेळी उपाययोजना करणे अत्यंत आवश्यक आहे जेणेकरून मक्याच्या पिकाचे नुकसान होणार नाही.
मका पिकाच्या पेरणीपूर्वी शेतात नांगरणी करून, किटकांच्या प्यूपा पक्षी खातात. लहरी सैन्याचा अळी टाळण्यासाठी कीटक नाशकांचा उपचार केल्यावरच बियाणे पेरणे गरजेचे असते.
फॉल आर्मी वर्म बाद होण्याचा क्रम किडा मक्याच्या पिकाची मुळे व पाने खातो व त्यांचा नाश करतो. ज्यामुळे मका पीक संपूर्ण नष्ट झालेले असते.
त्याच्या नियंत्रणासाठी मक्याचे बियाणे उपचार करा किंवा केवळ बियाणे वापरा. या वापरासाठी इमिडाक्लोप्रिड 48% एफएस 5 मिली / कि. ग्रॅ. बीज कीटकनाशके किंवा क्लोरानिट्रानिलीप्रोल 19.8 + थियामेंथोक्साम 19.8एफएस 6 मिली / कि. ग्रॅ. दराने बीज उपचार करावेत.
बवेरिया बेसियाना 5 ग्रॅम / किलो बियाण्याला सेंद्रिय बी उपचार म्हणून द्यावे.
यासह, आणखी काही सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे जसे संपूर्ण शेतात एकत्र मका पेरणे, स्वतंत्रपणे पेरणी करु नये.
फॉल आर्मी वर्म बाद होण्याचा क्रम सैन्य जंत उद्रेक कमी करण्यासाठी बियाणे झाकणे कठीण असल्याने संकरित मका सारखे वाण पेरणे तसेच आंतरपीक पिकाची देखील पेरणी करता येते.
यावेळी मान्सूनने वेळेच्या अगोदर भारतातील बर्‍याच राज्यात प्रवेश केला आहे. दक्षिण भारतासह मध्य भारत आणि पूर्व भारत, उत्तर प्रदेश दिल्ली, पंजाब आणि हरियाणा येथेही चांगला पाऊस पडेल अशी अपेक्षा आहे. लवकरच मान्सून दिल्लीतही ठोठावू शकतो. पुढील दिवस मुंबईत मुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.
व्हिडिओ स्रोत: स्काईमेट वेदर
हवामानाच्या अंदाजाविषयी माहितीसाठी दररोज ग्रामोफोन अॅपला भेट द्या. हा लेख खाली सामायिक करा बटणावर क्लिक करुन आपल्या मित्रांसह सामायिक करा.
